Madde Detay
Sait Hikmet
(d. 1883 / ö. 1930)
Yazar, Hariciyeci
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tam adı Mehmet Sait Hikmet olan yazar, Adliye müfettişlerinden Mustafa Hikmet Bey’in oğlu olarak 1883’te İstanbul’da dünyaya geldi. Ortaöğrenimini Vefa İdadisinde tamamlamasının ardından Mülkiye ve Hukuk mekteplerinden mezun oldu. Sonrasında Paris’e giderek siyasi bilimler alanında öğrenim gördü. Yurt dışından döndükten sonra Hariciye Nezareti Mektubî Kalemine girdi. Daha sonra bir süre Bursa İktisat Müdürlüğü görevini yaptı. Sonrasında Preveze Şehbenderliği’ne atandı. Mütareke Dönemi’nde İstanbul’dan Ankara’ya yaya olarak gitti ve Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Cumhuriyet’in ilan edilmesinin ardından Maarif ve Hariciye’de çeşitli görevlerde bulundu. Bu süreçte sağlığı giderek bozuldu ve alkol bağımlılığı nedeniyle bu görevlerde uzun süre kalamadı. Hastalığının ilerlemesi neticesinde 1930’da vefat etti (Yalçın 2001: 712).
Edebiyata ilgisi öğrencilik yıllarında başladı. Dönemin çeşitli yayın mecralarında makale, öykü türünde yazıları yayımlandı (Yalçın 2001: 712) II. Meşrutiyet’in ilanından sonra oyun yazarı Sermet Muhtar’la El-Üfürük adlı mizah dergisini çıkardı (Sermet Muhtar 1934: 10). Bu dönemde çeşitli tiyatro oyunları yazdı. En bilinen eseri olan Mazi ve Ati adlı oyunu 1909’da Talebe-i Hukuk Cemiyeti’nin kuruluşu dolayısıyla Tepebaşı Kışlık Tiyatrosunda sahnelendi (Töre 2006: 123). Dört perdeden oluşan bu piyeste, yazar, bir toplumsal mesele olarak eski rejimin jurnal yoluyla mevki kazanma usulsüzlüğünü ele alıp eleştirdi (Yalçın 2002: 89). Yazarın ayrıca “Kimi Seviyor” adlı tek perdelik komedisi dönemin yayın mecralarından Musavver Tiyatro’da yayımlandı (And 1971: 168).
Kaynakça
And, Metin (1971). Meşrutiyet Döneminde Türk Tiyatrosu (1908-1923). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Sermet Muhtar (1934). “Sait Hikmet- Merhum”. Yedigün. İstanbul. nu. 66, C. 3, s. 8-10.
Töre, Enver (2006). II. Meşrutiyet Tiyatrosu (Yazarlar ve Piyesler). İstanbul: Duyap Yayınları.
Yalçın, Alemdar (2002). II. Meşrutiyette Tiyatro Edebiyatı Tarihi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yalçın, Murat (ed.) (2001). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. EBRU ÖZLEM YILMAZYayın Tarihi: 15.05.2019Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Yayın Tarihi: 15.05.2019Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Mazi ve Ati | Matbaa-i Hayriye / İstanbul | 1909 | Tiyatro |
| Mülkiyet-i Edebiye ve Fenniye | Hakimiyyet-i Milliye Matbaası / Ankara | 1923 | Diğer |
| Kanun-ı Medeniye Anahtar | Cihan Matbaası / İstanbul | 1927 | Diğer |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Hadiye Ebüzziya | d. 10 Şubat 1884 - ö. 16 Mart 1913 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | İZZÎ, Reis-zâde Mehmed Emîn İzzî Efendi | d. ? - ö. 1766-67? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | GENCÎ, Mustafa | d. ? - ö. 1650 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | GAMLI, Bekir Durak Gürsoy | d. 1883 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | ACZÎ, İbrahim Aczî Kendi | d. 1883 - ö. 1965 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | HACI, Âşık Hacı | d. 1883 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Ahmet Rıza | d. 1858 - ö. 26 Şubat 1930 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | KÂŞİF, Mehmet | d. 1865? - ö. 1930? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | Mehmet Ziya Bey | d. 1866 - ö. 27 Mart 1930 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Kâzım Yardımcı | d. 06 Mart 1936 - ö. 12 Mayıs 2008 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Eşref Bağrım | d. 1954 - ö. 06 Nisan 2012 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Eda Tezcan | d. 1 Temmuz 1979 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Namık Kemal | d. 21 Aralık 1840 - ö. 2 Aralık 1888 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Şekip (Tokadîzade) | d. 1871 - ö. 6 Ekim 1932 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Ruhi Naci Sağdıç | d. 1895 - ö. 1958 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Hikmet Afif Mapolar | d. 19 Mayıs 1919 - ö. 5 Mart 1989 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | HİKMET, Deli Hikmet | d. 1842 - ö. 1888 | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | Burhan Sait | d. 1967 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |