SALİH ŞANLIER

(d. 10.02.1924 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Salih Şanlıer, 10 Şubat 1924'te  Yozgat'ın Akdağ Madeni ilçesine bağlı Bozhöyük köyünde doğmuştur. Kendi beyanı 1920 doğumlu olup kayda geç alındığıdır. Babasının ikinci evliliğinden tek çocuktur. Çocukluğu ve öğrenim hayatı çok sıkıntılıdır. 1938'de menenjit olmuştur. Bir ameliyat geçiren Salih Şanlıer, askerliğini Edirne'de yapmıştır. Kendi köyünden olan Fatma ile evlenmiş ve dokuz çocuk sahibi olmuştur. Gençlik döneminde eski yazıyı öğrenmiş; sonrasında da Kur'an-ı Kerim'i okumaya başlamıştır. Kendini çok yönlü yetiştirmeye çalışan Şanlıer; kendi köyünde muhtarlık yapmış; âşık olduğu dönemlerde de köyündeki gençleri eğitim görevini üstlenmiştir. Bir asra yakın ömrünün son yıllarını kızı Selma'nın yanında geçirmektedir (Turan vd. 2013: 445).

Şanlıer rüya yoluyla âşık olmuştur. Çocukken rüyasında iki sakallı adamın elinden elma almış, düşürmüş ve sonrasında o elmayı aramıştır. Bu rüyadan sonra o, şiir yazmaya başlamıştır. Salih Şanlıer'in dedesinin kardeşi Kamber de âşıktır. Arap Ali olarak tanınan Kamber sayesinde âşık tarzı şiir geleneğini öğrenmiştir. Kahvehanelerde âşık sohbetlerine çok katılmış; ancak atışmaya girmemiştir. Şiirlerini doğaçlama bir ezgi ile söyleyerek dile getirmektedir. Veranî, Nesimi, Pir Sultan Abdal, ve Âşık Veysel Şatıroğlu'nu büyük âşıklardan sayan Salih Şanlıer, saz çalmayı bilmemektedir. O, şiirlerini Hacı Bektaş Veli derneğinde icra etmektedir ve Hacı Bektaş Veli derneğinde düzenlenen âşık meclislerine katılmaktadır. Oraya gelen gençlere şiir yazma konusunda yardımcı olmaktadır. Hz. Muhammed ve Hz. Ali için şiirler yazan âşık Salih, aynı zamanda çağının olaylarını ve devlet adamlarını konu edinen şiirler yazmıştır. Köyünde düzenlenen "Kapılı Yayla Şenlikleri"nde şiirlerini icra eden Âşık Salih'in ekonomik ve sosyal nedenlerden kaynaklı adını çok duyuramadığı bir gerçektir. 76 şiiri vardır (Turan vd. 2013: 445-447).

Şiirlerinde "Salih Şanlıer", "Salih" ve "Âşık Salih" mahlaslarını kullandığı görülmektedir. "4+4" 8'li ve "4+4+3" 11'li hece ölçüsüyle şiirler yazmıştır. Şiirlerinde tasavvufi konulara yer veren âşık, din, ahlak gibi sosyal konularda da şiirler yazmıştır. Dili sade ve anlaşılır, üslubu da akıcıdır.

Kaynakça

Turan, Fatma Ahsen, R. G. Saluk (2013). Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri. C. IX. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. FİDAN UĞUR ÇERİKAN
Yayın Tarihi: 25.04.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İhsan Oktay Anard. 01 Ocak 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SEFİL ERSUN/DOST ERSUN/OZAN ERSUN/KUL ERSUN, Ersun Bağcıd. 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZEMİNÎd. 1838 - ö. 1908Doğum YeriGörüntüle
4İhsan Oktay Anard. 01 Ocak 1960 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SEFİL ERSUN/DOST ERSUN/OZAN ERSUN/KUL ERSUN, Ersun Bağcıd. 1966 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ZEMİNÎd. 1838 - ö. 1908Doğum YılıGörüntüle
7İhsan Oktay Anard. 01 Ocak 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
8SEFİL ERSUN/DOST ERSUN/OZAN ERSUN/KUL ERSUN, Ersun Bağcıd. 1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
9ZEMİNÎd. 1838 - ö. 1908MeslekGörüntüle
10İhsan Oktay Anard. 01 Ocak 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SEFİL ERSUN/DOST ERSUN/OZAN ERSUN/KUL ERSUN, Ersun Bağcıd. 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ZEMİNÎd. 1838 - ö. 1908Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13İhsan Oktay Anard. 01 Ocak 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14SEFİL ERSUN/DOST ERSUN/OZAN ERSUN/KUL ERSUN, Ersun Bağcıd. 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ZEMİNÎd. 1838 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle