SELAHATTİN BAYSAL

(d. 10.04.1942 / ö. 11.03.2015)
âşık, muhasebeci, öğretmen
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Selahattin Baysal olan şair, 10 Nisan 1942 tarihinde Adana’nın Karaisalı ilçesine bağlı Memişli Köyü’nde dünyaya gelir. İlk öğrenimini Adana’da tamamlayan şair, Adana Ticaret Meslek Lisesi’nde okurken maddi nedenlerden dolayı bırakmak zorunda kalır. Daha sonra liseyi dışardan bitirir. Ankara Ticari Bilimler Akademisini birincilikle kazanan Baysal, akademinin ilk sınavına girmesine rağmen ikinci sınavına para bulamadığı için girememiştir. Yoksulluk, Baysal’ın hayatında belli safhaları derinden etkilemiştir. Babasının ölümünden sonra evde yedi nüfusa bakma zorunluluğu olduğu için hayatın yükünü erkenden omuzlarına almıştır. Köylerinde çiftçilik ve hayvancılıkla geçimlerini sağlayan Baysal, 1955 yılında köyün çiftlik ve tarla alanlarının sular altında kalması nedeniyle Adana’ya göç etmek zorunda kalır. On iki yıl ilkokul öğretmenliği yaptıktan sonra asıl mesleği olan muhasebeciliğe geçer ve muhasebecilikten emekli olur (Yıldırım 2011: 443). Baysal, 11 Mart 2015 tarihinde vefat eder ve Adana’da Kabasakal Mezarlığına defnedilir (www.adanakulturdernegi.org).

Adını mahlas olarak kullanan şairin, mahlas kullanmadan yazdığı şiirleri de vardır. İlkokuldan bu yana şiir yazıp söyleyen şair, gençlik yıllarında söylediği şiirlerini kayıt altına almadığı için üzgün olduğunu belirtir. O, ilkokul yıllarında Türkçe kitabında bulunan “Türkmen Köylü Hatice” adlı okuma metninden çok etkilenir ve o yıllardan sonra kahramanlık konulu şiirler yazmaya başlar. Hemen hemen her konuda şiirler yazan şair, daha çok içtimai, kahramanlık, siyasi ve tenkit konularına ağırlık verir. Şiirlerini arabada veya dolmuşta bir yere giderken bir müsvedde kâğıdına yazdığını, bunları sonradan temize geçirerek dosyalarda muhafaza ettiğini söylemektedir. Baysal, gerektiğinde şiirlerinde değişiklik yapmaktadır (Yıldırım 2011: 443).

Sazda ve sözde ustası olmayan şair, fikir yönüyle Namık Kemal ve Yahya Kemal Beyatlı’den, şiir yönüyle de Karacaoğlan, Dadaloğlu, Arif Nihat Asya ve Necip Fazıl Kısakürek’ten feyz aldığını söylemektedir. Etkilendiği âşıklar arasında; Dadaloğlu, Sivaslı Ali ve Karacaoğlan önde gelmektedir. Ama onların hiçbirisine biat etmediğini, onların kopyası olmadığını, kendi özgün şiirlerini onlara bağlı kalmadan oluşturduğunu söylemektedir (Yıldırım 2011: 443-444).

Baysal, halk hikâyelerini de kısmen büyüklerinden duyduğu kadar anlatmaktadır. İrticalen şiir söyleme yeteneği zayıf olduğu için atışma yapamamaktadır. Âşık kahvehanelerine de gitmeyen Baysal, zaman zaman bazı âşık toplantılarına katılmıştır (Yıldırım 2011: 443). Baysal şiirlerini, daha çok toplantılarda, düğünlerde, şenliklerde, salonlarda ve derneklerde icra etmektedir. Gençliğinde çok yere çağrılıp şiir söylerken kalp ameliyatı sonrasında şiir söylemeyi bırakmıştır. Şiirlerini, yazılarını ve makalelerini günlük dergi ve gazetelerde yayımlamıştır. Bunlardan İstanbul’da 1972’de Bizim Anadolu, 1967’de Babı Ali’de Sabah, 1962’de Son Havadis; Ankara’da Her Gün, Adana’da Güney Ekstra ve 1996’da Zirve gazetelerinde, 1972’de ise Yeniçağ dergisinde şiirlerini yayımlar. Bu gazetelerin bazılarında günlük, bazılarında ise haftalık ve aylık olarak yazılar yazar. 1990 - 1994 yılları arasında Karsantı dergisini aylık olarak çıkarır. Ayrıca televizyon ve radyo programları yapar (Yıldırım 2011: 444). Katıldığı şenlikler, şölenler ve toplantılardan tebrik, teşekkür belgeleri ve ödüller alır. Buların dışında Demokrat İzmir gazetesinde lise yıllarında yazdığı bir şiirle dördüncülük ödülü alır. Şair, Ekspres gazetesinin düzenlediği şiir yarışmasında ise “Hain Kız” adlı şiiriyle dereceye girer. (Yıldırım 2011: 444).

Baysal, Yeni Gazeteciler Derneği ve Karaisalılar Derneği’ne üyedir. Baysal’ın bastırmış olduğu şiir kitapları da vardır: 1969’da Gözlerimdeki Damlalar, 2001’de Gözlerdeki Benekler, Yaşadıkça, Gökkuşağı, İlham Perim adlı beş şiir kitabı neşredilmiştir (Yıldırım 2011: 443-444).

Kaynakça

www.adanakulturdernegi.org/index.php/manset/48-ueye-biyografileri/512-selahattin-baysal.html [erişim tarihi: 27.12.2018].

Yıldırım, Mustafa (2011). "Selahattin Baysal". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri-VIII. Ed. F. Ahsen Turan, Oğuzhan Aydın, Gülşah Gülegül. Ankara: Gazi Kitabevi. 443-446.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DEMET ŞAFAK
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gözlerimdeki Damlalar? / ?1969Şiir
Gözlerdeki Benekler? / ?2001Şiir
Yaşadıkça? / ??Şiir
Gökkuşağı? / ??Şiir
İlham Perim? / ??Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1GAMBER/GAMBER KOŞAÇAYLI, Gamber Hakirîd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HACI, Hacı Bektaş Yıldırımd. 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3BATTAL BABA, Battal Karabulutd. 1937 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4GAMBER/GAMBER KOŞAÇAYLI, Gamber Hakirîd. 1955 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HACI, Hacı Bektaş Yıldırımd. 1953 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6BATTAL BABA, Battal Karabulutd. 1937 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7GAMBER/GAMBER KOŞAÇAYLI, Gamber Hakirîd. 1955 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8HACI, Hacı Bektaş Yıldırımd. 1953 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9BATTAL BABA, Battal Karabulutd. 1937 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10GAMBER/GAMBER KOŞAÇAYLI, Gamber Hakirîd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
11HACI, Hacı Bektaş Yıldırımd. 1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
12BATTAL BABA, Battal Karabulutd. 1937 - ö. ?MeslekGörüntüle
13GAMBER/GAMBER KOŞAÇAYLI, Gamber Hakirîd. 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HACI, Hacı Bektaş Yıldırımd. 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15BATTAL BABA, Battal Karabulutd. 1937 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16GAMBER/GAMBER KOŞAÇAYLI, Gamber Hakirîd. 1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HACI, Hacı Bektaş Yıldırımd. 1953 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18BATTAL BABA, Battal Karabulutd. 1937 - ö. ?Madde AdıGörüntüle