Madde Detay
ŞEMİMÎ, Kemaleddin
(d. ?/? - ö. ?/?)
Tekke Şairi
(Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Akçahisar dergâhı bendegânından Mehmed Ali'nin Basri Baba'ya ait bir mecmuaya istinaden verdiği bilgiye göre, Şemîmî'nin asıl adı Kemaleddin'dir. 18. yüzyılda yaşadığı bilinen Şemîmî'nin hayatı hakkında ayrıntılı bilgi yoktur. Önceleri İstanbul'da dersiam iken daha sonraları Köprülü dergâhından, Bektaşilikten nasip alır. Yaptıkları mektuplaşmalar sonucu arkadaşı Haydar Haşimi Baba ile birlikte Akçahisar'a gider. Akçahisar'da kurşunlanarak öldürülür (Ergun 1930: 353). Turgut Koca, Şemîmî'nin İstanbul camilerinde vaizlik yaptığını belirtir. Şemîmî hakkında bilgi veren kaynaklar onun niçin öldürüldüğü konusuna ise açıklık getirmezler. İşkodra'nın Akçahisar kasabasındaki Bektaşi dergâhına defnedildiğini belirtirler (Koca 1955: 361) Sadeddin Nüzhet Ergun, şairin 18. yüzyılın sonunda yaşadığını vurgular ve örnek olarak üç şiirini sunar (Ergun 1944: 184).
Eldeki şiirlerden ilki gazel formundadır. Gazelinde ayet, hadis ve tasavvuf terminolojisini yoğun olarak kullanmıştır. Buradan hareketle bu kavramlara şiirlerinde kullanabilecek tasavvufi atmosferi solumuş ve eğitimini almıştır yorumu yapılabilir. Örneğin ilk beyitteki "Bizdedir Seb'ul-Mesânî arş-ı Rahmân bizdedir / Mazhar-ı zü'l-Kibriyâyız ulu Sübhân bizdedir." bütün sözcükler tasavvufla ilgilidir. Bizdedir redifi de bu ilginin dışında değildir. Çünkü tasavvuf erbabı için nefsi ifade eden ben'i değil biz'i vurgulamayı yeğler. Biz ifadesi de gazelde güçlü bir anlatım sağlamıştır. Eldeki ikinci şiiri 6+5 hece ölçüsüyle ve dörtlüklerle yazılmıştır. Konusu maddi aşk ile ilgilidir. Şairin manevi konulu şiirlerin yanında dünyevi şiirler de kaleme alabilecek anlayışta olduğu söylenebilir.
Kaynakça
Ergun, Sadettin Nüzhet (1930). Bektaşi Şairleri. İstanbul: İstanbul Maarif Vekâleti.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). On Yedinci Asırdan Beri Bektaşî-Kızılbaş. Alevi Şairleri ve Nefesleri. C. 2. İstanbul: Maarif Kütüphanesi. Kenan Matbaası.
Koca, Turgut (1955). Bektaşi Nefesleri ve Şairleri. İstanbul: Maarif Matbaası.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 11.01.2014Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Bu divane gönlüm yollarda kaldı
Yârdan ayrılalı bir haber bekler
Herkese sorar kim yâri gördün mü?
Ağlaya ağlaya bir kamer bekler
Dilediği dâim giryân olmağa
Kisvetin çıkarup üryân olmağa
Aşkın âteşinde biryân olmağa
Tennure-i tende can ciğer bekler
İlk yaz baharının eyyâmı geldi
Hasret günlerinin akşamı geldi
Gönül bülbülünün bayrâmı geldi
Yâr ile vasi içün bir seher bekler
Bir kadd-i bâlânın server aşkına
Dünyada misli yok gevher aşkına
Ol serv-i kametli dilber aşkına
Bu divane gönlüm sanevber bekler
Ol çeşme-i âb-ı hayât aşkına
Zinde eder cümle memât aşkına
Gönlüm bir lebleri nebât aşkına
Vücûdu Mısırında bir şeker bekler
Ergun, Sadettin Nüzhet (1930). Bektaşi Şairleri. İstanbul: İstanbul Maarif Vekâleti. 353.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). On Yedinci Asırdan Beri Bektaşî-Kızılbaş. Alevi Şairleri ve Nefesleri. C. 2 İstanbul: Maarif Kütüphanesi. Kenan Matbaası. 184.
Yayın Tarihi: 11.01.2014Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Bu divane gönlüm yollarda kaldı
Yârdan ayrılalı bir haber bekler
Herkese sorar kim yâri gördün mü?
Ağlaya ağlaya bir kamer bekler
Dilediği dâim giryân olmağa
Kisvetin çıkarup üryân olmağa
Aşkın âteşinde biryân olmağa
Tennure-i tende can ciğer bekler
İlk yaz baharının eyyâmı geldi
Hasret günlerinin akşamı geldi
Gönül bülbülünün bayrâmı geldi
Yâr ile vasi içün bir seher bekler
Bir kadd-i bâlânın server aşkına
Dünyada misli yok gevher aşkına
Ol serv-i kametli dilber aşkına
Bu divane gönlüm sanevber bekler
Ol çeşme-i âb-ı hayât aşkına
Zinde eder cümle memât aşkına
Gönlüm bir lebleri nebât aşkına
Vücûdu Mısırında bir şeker bekler
Ergun, Sadettin Nüzhet (1930). Bektaşi Şairleri. İstanbul: İstanbul Maarif Vekâleti. 353.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). On Yedinci Asırdan Beri Bektaşî-Kızılbaş. Alevi Şairleri ve Nefesleri. C. 2 İstanbul: Maarif Kütüphanesi. Kenan Matbaası. 184.
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Koşma
Bu divane gönlüm yollarda kaldı
Yârdan ayrılalı bir haber bekler
Herkese sorar kim yâri gördün mü?
Ağlaya ağlaya bir kamer bekler
Dilediği dâim giryân olmağa
Kisvetin çıkarup üryân olmağa
Aşkın âteşinde biryân olmağa
Tennure-i tende can ciğer bekler
İlk yaz baharının eyyâmı geldi
Hasret günlerinin akşamı geldi
Gönül bülbülünün bayrâmı geldi
Yâr ile vasi içün bir seher bekler
Bir kadd-i bâlânın server aşkına
Dünyada misli yok gevher aşkına
Ol serv-i kametli dilber aşkına
Bu divane gönlüm sanevber bekler
Ol çeşme-i âb-ı hayât aşkına
Zinde eder cümle memât aşkına
Gönlüm bir lebleri nebât aşkına
Vücûdu Mısırında bir şeker bekler
Ergun, Sadettin Nüzhet (1930). Bektaşi Şairleri. İstanbul: İstanbul Maarif Vekâleti. 353.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). On Yedinci Asırdan Beri Bektaşî-Kızılbaş. Alevi Şairleri ve Nefesleri. C. 2 İstanbul: Maarif Kütüphanesi. Kenan Matbaası. 184.
Eserlerinden Örnekler
Koşma
Bu divane gönlüm yollarda kaldı
Yârdan ayrılalı bir haber bekler
Herkese sorar kim yâri gördün mü?
Ağlaya ağlaya bir kamer bekler
Dilediği dâim giryân olmağa
Kisvetin çıkarup üryân olmağa
Aşkın âteşinde biryân olmağa
Tennure-i tende can ciğer bekler
İlk yaz baharının eyyâmı geldi
Hasret günlerinin akşamı geldi
Gönül bülbülünün bayrâmı geldi
Yâr ile vasi içün bir seher bekler
Bir kadd-i bâlânın server aşkına
Dünyada misli yok gevher aşkına
Ol serv-i kametli dilber aşkına
Bu divane gönlüm sanevber bekler
Ol çeşme-i âb-ı hayât aşkına
Zinde eder cümle memât aşkına
Gönlüm bir lebleri nebât aşkına
Vücûdu Mısırında bir şeker bekler
Ergun, Sadettin Nüzhet (1930). Bektaşi Şairleri. İstanbul: İstanbul Maarif Vekâleti. 353.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1944). On Yedinci Asırdan Beri Bektaşî-Kızılbaş. Alevi Şairleri ve Nefesleri. C. 2 İstanbul: Maarif Kütüphanesi. Kenan Matbaası. 184.