Madde Detay

Sevil Hıdırova Feridunkızı, 4 Mayıs 1973 tarihinde Azerbaycan’ın Yevlah şehrine bağlı Tanrıkulular köyünde Feridun Bey’in kızı olarak dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini burada tamamladıktan sonra 1991 yılında Bakü’de M.E. Sabir Pedagoji Teknikumu’na (Öğretmen okulu) kayıt oldu. 1994’te okulu bitirdikten bir yıl sonra köyünde öğretmenliğe başladı. Bu arada köyünün çocuklarına saz dersleri verdi. 1997 yılında Mingeçevir şehrinde Fahreddin Kasımov Uşak Musiki Mektebi’ne saz öğretmeni olarak tayin edildi. 2006 yılında Bakü’deki Şuşa Musiki Koleji’ne davet edilerek burada müzik öğretmeni oldu. Mayıs 2017’de Dede Adalet Nesibov Musiki Tedris Merkezi’ni açtı. Hâlen âşık Adalet Nesibov adına Musikî Tedris Merkezi’nin yöneticiliğini ve Şuşa Helfeli Musikî okulunun saz öğretmeni olarak görev yapmaktadır (www.medeniyyet.az; Namazov 2004: 365-366).

Âşık Sevil saz çalmaya küçük yaşlarda başlamıştır. Anlattığına göre, başlarda saz sesi duyan annesi ağlarken gördüğünden dolayı “annesini ağlatan âlet” olarak düşündüğü sazı sevmemiş, ilerleyen yıllarda bunun sırrına vakıf olarak kendisinde bu musikî âletine karşı bir sevgi ve merak uyanmıştır. Saza merak duymaya başlasa da fakir oldukları için babası kendisine bir saz alamaz. 8. Sınıfta okurken bir gün köylerine gelen Kelbecerli Aliş adında bir âşığı evlerine davet eder. Âşık Aliş küçük Sevil’in saza olan merakını görünce ona güzel bir saz hediye eder. Böylece Sevil Hıdırova’nın saz çalma macerası başlar. Öğrencilik süresince çok çalışarak belli başlı saz havalarını çalmayı öğrenir. Başlarda yarışmalara katılsa da haksızlığa uğrayıp başarılı bulunmaz. 1998 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in Yevlah şehrini ziyareti sırasında onun için yazdığı “Haydar Baba” şiirini saz eşliğinde kendisine okuma fırsatı bulur. Bu sunumun televizyonda da gösterilmesi üzerine talihi döner ve daha iyi şartlarda çalışmaya başlar (www.medeniyyet.az; Hıdırova 2018).

Âşık Sevil Hıdırova Azerbaycan’ın tanınmış saz ve ses sanatçılarındandır. Saz eğitmenliğinin yanında ülkesinde ve uluslararası organizasyonlarda sahne almakta, televizyon ve radyo programlarına konuk olarak katılmaktadır. Yetiştirdiği öğrencilerle birlikte Azerbaycan genelinde konserler vermektedir. Âşıklık sanatına eğitimci ve icracı olarak verdiği hizmetlerden dolayı Azerbaycan’da pek çok ödüle lâyık görülmüştür. 2002’de Kültür Bakanlığı’nın düzenlediği yarışmada öğrencileriyle birlikte dereceye girmesi üzerine Azerbaycan Devlet Televizyonu ve Radyosu’nda Âşık Peri Meclisi, Sazın-Sözün Şehri ve Sarı Tel gibi programların konuğu olmuş, ülke genelinde tanınırlığı artmıştır. 2014 yılında Azerbaycan Âşıklar Birliği üyeliğine seçilmiştir (www.medeniyyet.az).

Hıdırova, Azerbaycan dışında özellikle Türkiye’nin çeşitli şehirlerinde düzenlenen festivallere ve âşık müsabakalarına katılarak ödül almıştır. Bu bağlamda Tarsus Karacaoğlan Şiir Akşamları (2007), Ankara Yeni Mahalle Belediyesi Âşıklar Şöleni (2007), Azerbaycan Gecesi (İstanbul, 2008), Konya Âşıklar Bayramı (2008), Türkiye Âşıklar ve Şairler Şöleni (Bursa, 2008, 2009, 2010, 2016, 2017), Uluslararası Sivas Âşıklar Bayramı (2008, 2010, 2015, 2016, 2017), Erzurum Âşıklar Şöleni (2009), Hacıbektaş Kültür Derneği Programları (2011, 2014) Altın Saz Ödüllü Karacaoğlan Âşıklar Bayramı (Osmaniye-Düziçi, 2010, 2011, 2013), Denizli Belediyesi Âşıklar Bayramı (2012), 18. Feke Uluslararası Karacoğlan Âşıklar Bayramı (2014), I. Uluslararası Karaman Âşıklar Bayramı (2017) gibi çok sayıda âşık programı ve yarışmalarında Türkiye’de ülkesini defalarca temsil ederek çok sayıda ödüle lâyık görülmüştür. Ayrıca Kastamonu (2013), Tokat (2012), Yalova (2010, 2011), Samsun (2011), Elazığ (2011), Trabzon-Akçaabad (2012) vb. şehirlerde düzenlenen festivallere katılmıştır. Türkiye dışında ise Makedonya (2009), İran (2010), Polonya (2011), Gürcistan (2014) gibi ülkelerde konserler vererek âşıklık geleneğini tanıtmıştır (www.medeniyyet.az; Hıdırova 2018).

Sevil Hıdırova Azerbaycan’ın tanınmış saz ve ses sanatçılarındandır. Verdiği çok sayıda konserler ve katıldığı yarışmalarla Türkiye’de de tanınmıştır. Gerek sanatıyla gerekse yetiştirdiği öğrencileriyle âşıklık geleneğinin yaşatılmasına ve sevdirilmesine hizmet etmektedir. Şiir yazmamakla birlikte usta malı eserleri saz eşliğinde ezgili okumakta, bazı eski âşık havalarını icra edebilmektedir. Âşık Sevil’in saz sanatında geldiği yeri belirtmek için “sanatta üstadı olmasa da kendisi üstat oldu” denilmektedir. Yaptığı işi “Sazın yolu Hak yoludur.” sözleriyle tanımlayan sanatçı, bu sanatı “halkın çocuklarına” öğretmeyi kutsal bir vazife olarak görmekte; pek çoğu artık saz öğretmeni ve sanatçısı olan öğrencilerinin başarılarıyla gurur duymaktadır (www.medeniyyet.az).