ŞEYHÎ/LÂLÎ, Şeyh Mehmed Memiş Efendi

(d. ?/? - ö. 1136/1723-24)
divan şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul Eyüp’te doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. Ali Efendi’nin oğludur. Memiş Efendi unvanıyla meşhur oldu. Beşiktaş Mevlevihanesi şeyhi Yusuf Efendi’nin müridi oldu. 1080/1669-70 yılında Yusuf Efendi’nin ölmesi üzerine Beşiktaş Mevlevî-hanesi şeyhliğine getirildi. 56 yıl burada şeyhlik yapan Şeyhî, 1136/1723-24 yılında vefat etti. Nahîfî Süleyman Efendi’nin düştüğü tarih şöyledir: “Nahifâ dem-i fevtine düşdi bir tarih/ Memiş Efendi’ye cây ola Cennet-i a’lâ” (Genç 2000: 258). Mezarı Beşiktaş Mevlevihanesi’ndedir.

Şeyhî mahlasıyla şiirler yazan Mehmed Memiş Efendi’nin, herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 5. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay. 1598.

Ali Enver (1309). Semâ-hâne-i Edeb. İstanbul. 109.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkîre-i Safâyî, (Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idü’l-Eş’âr). Ankara: AKM Yay. 324-25.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurefâsı, İnceleme-Tenkidli Metin-İndeks-Sözlük. Ankara: AKM Yay. 176.

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Tezkîre-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 258-60.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 520.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vakâyiü’l-Fudalâ II-III. Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri. C. 4İstanbul: Çağrı Yay. 681-82.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN - ARAŞ. GÖR. HİLAL ERDOĞAN
Yayın Tarihi: 26.06.2014
Güncelleme Tarihi: 28.01.2021

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Aşk âdemi sultân-ı cihân eyleyemez mi

Himmetle yahud kutb-ı zamân eyleyemez mi

 

Erbâb-ı fenâ raks iderek hırkası içre

Bir lu’b ile nüh tâsı nihân eyleyemez mi

 

Bir kez felek-i süfleye baş egmedi yohsa

Bahtım güneşi sa'd-ı kırân eyleyemez mi

 

Deryâları tûfân-ı bükâda dil-i mahzûn

İki göz arasında revân eyleyemez mi

 

Bir kıt’a degildir dil-i çâlâkime eflâk

Şeyhî dilese tayy-i mekân eyleyemez mi

(Genç, İlhan (hzl.) (2000). Tezkîre-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 259.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TÂHİR EFENDİ, Kadı-zâded. 1751 - ö. 1838Doğum YeriGörüntüle
2MUHSİN, Mehmed Muhsin Efendid. 1820 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NECÎB, Suyolcu-zâde Mehmed Necîb Efendid. ? - ö. 6 Nisan 1758Doğum YeriGörüntüle
4TÂHİR EFENDİ, Kadı-zâded. 1751 - ö. 1838Doğum YılıGörüntüle
5MUHSİN, Mehmed Muhsin Efendid. 1820 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6NECÎB, Suyolcu-zâde Mehmed Necîb Efendid. ? - ö. 6 Nisan 1758Doğum YılıGörüntüle
7TÂHİR EFENDİ, Kadı-zâded. 1751 - ö. 1838Ölüm YılıGörüntüle
8MUHSİN, Mehmed Muhsin Efendid. 1820 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9NECÎB, Suyolcu-zâde Mehmed Necîb Efendid. ? - ö. 6 Nisan 1758Ölüm YılıGörüntüle
10TÂHİR EFENDİ, Kadı-zâded. 1751 - ö. 1838Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11MUHSİN, Mehmed Muhsin Efendid. 1820 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12NECÎB, Suyolcu-zâde Mehmed Necîb Efendid. ? - ö. 6 Nisan 1758Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13TÂHİR EFENDİ, Kadı-zâded. 1751 - ö. 1838Madde AdıGörüntüle
14MUHSİN, Mehmed Muhsin Efendid. 1820 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15NECÎB, Suyolcu-zâde Mehmed Necîb Efendid. ? - ö. 6 Nisan 1758Madde AdıGörüntüle