Madde Detay
ŞEYHÎ, Tayyib-zâde Mehmed Efendi
(d. ?/? - ö. 1000/1591)
divan şairi, âlim, müderris
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Mehmed'dir. Ehlî’nin küçük kardeşi olup, kadı Tayyib Efendi’nin oğludur. Bu sebeple şair, Tayyib-zâde unvanıyla tanındı. Muallim-zâde’den mülâzım olduktan sonra bazı medreselerde müderrislik yaptı.
Kâmûsu’l-A’lâm’da Kınalı-zâde Hasan Çelebi’nin muasırı olduğu ve Taşköprî-zâde’nin Şakâik-i Nu'mâniyye adlı eserine bir zeyil yazdığı belirtilmiştir. Hasan Çelebi, şairin fesahat ve belagat sahibi, olduğunu belirterek ahenkli ve güzel şiirler yazdığını dile getirmektedir.
Şair, 1000/1591 yılında vefat etmiştir. Bazı kaynaklarda ise Tayyib-zâde Şeyhî’nin vefat ettiği tarih 993/1585 olarak verilmiştir.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî. Ankara: Bizim Büro Yay.
Nev'îzâde Atâî (1852). Şakayık Zeyli. İstanbul.
Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü'l-A’lâm. C. 4. İstanbul.
Sungurhan, Aysun (hzl.) (2008). Beyanî Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 01.12.2013)
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 01.12.2013]
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ŞERİFE ÖRDEKYayın Tarihi: 07.12.2013Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ham olmış yâ kaşun râ gibi zerrîn-efser altında
San ol râdur ki yazmış kâtib-i kudret zer altında
Gelürdi raksa hâkim gird-bâd-ı şevk ile dâ’im
Gubâr olsa tenüm pây-ı semender dil-ber altında
Nesîm-i subh gül-rîz olmasun gülşende dildâra
Olur nâzik teni âzürde gül-berg-i ter altında
Güneşdür ‘ârızun cânâ ki ‘aks-i tâb-ı rûyundan
Olur la’lin kef-i sîmîn-i sâkî sâgar altında
Sakın aldanma lu’bet-bâz-ı dehrün mekrine Şeyhî
Neler peydâ ider ol bu kebûdî çâdur altında
Beyit
Yine sâkî mey-i gül-gûne yasak var gibi
Bâdenün katresi yok la’l-i leb-i yâr gibi
Beyit
Oldum cihânda bir yüzi gül yâr ölümlüsi
Bîmâr-ı ‘ışk çün nice bin var ölümlüsi
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 01.12.2013] (439-440)
Yayın Tarihi: 07.12.2013Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ham olmış yâ kaşun râ gibi zerrîn-efser altında
San ol râdur ki yazmış kâtib-i kudret zer altında
Gelürdi raksa hâkim gird-bâd-ı şevk ile dâ’im
Gubâr olsa tenüm pây-ı semender dil-ber altında
Nesîm-i subh gül-rîz olmasun gülşende dildâra
Olur nâzik teni âzürde gül-berg-i ter altında
Güneşdür ‘ârızun cânâ ki ‘aks-i tâb-ı rûyundan
Olur la’lin kef-i sîmîn-i sâkî sâgar altında
Sakın aldanma lu’bet-bâz-ı dehrün mekrine Şeyhî
Neler peydâ ider ol bu kebûdî çâdur altında
Beyit
Yine sâkî mey-i gül-gûne yasak var gibi
Bâdenün katresi yok la’l-i leb-i yâr gibi
Beyit
Oldum cihânda bir yüzi gül yâr ölümlüsi
Bîmâr-ı ‘ışk çün nice bin var ölümlüsi
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 01.12.2013] (439-440)
Güncelleme Tarihi: 28.10.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ham olmış yâ kaşun râ gibi zerrîn-efser altında
San ol râdur ki yazmış kâtib-i kudret zer altında
Gelürdi raksa hâkim gird-bâd-ı şevk ile dâ’im
Gubâr olsa tenüm pây-ı semender dil-ber altında
Nesîm-i subh gül-rîz olmasun gülşende dildâra
Olur nâzik teni âzürde gül-berg-i ter altında
Güneşdür ‘ârızun cânâ ki ‘aks-i tâb-ı rûyundan
Olur la’lin kef-i sîmîn-i sâkî sâgar altında
Sakın aldanma lu’bet-bâz-ı dehrün mekrine Şeyhî
Neler peydâ ider ol bu kebûdî çâdur altında
Beyit
Yine sâkî mey-i gül-gûne yasak var gibi
Bâdenün katresi yok la’l-i leb-i yâr gibi
Beyit
Oldum cihânda bir yüzi gül yâr ölümlüsi
Bîmâr-ı ‘ışk çün nice bin var ölümlüsi
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 01.12.2013] (439-440)
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Ham olmış yâ kaşun râ gibi zerrîn-efser altında
San ol râdur ki yazmış kâtib-i kudret zer altında
Gelürdi raksa hâkim gird-bâd-ı şevk ile dâ’im
Gubâr olsa tenüm pây-ı semender dil-ber altında
Nesîm-i subh gül-rîz olmasun gülşende dildâra
Olur nâzik teni âzürde gül-berg-i ter altında
Güneşdür ‘ârızun cânâ ki ‘aks-i tâb-ı rûyundan
Olur la’lin kef-i sîmîn-i sâkî sâgar altında
Sakın aldanma lu’bet-bâz-ı dehrün mekrine Şeyhî
Neler peydâ ider ol bu kebûdî çâdur altında
Beyit
Yine sâkî mey-i gül-gûne yasak var gibi
Bâdenün katresi yok la’l-i leb-i yâr gibi
Beyit
Oldum cihânda bir yüzi gül yâr ölümlüsi
Bîmâr-ı ‘ışk çün nice bin var ölümlüsi
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: Kültür Bakanlığı e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 01.12.2013] (439-440)