Madde Detay
SIDKÎ, Sıdkî Dede
(d. ?/? - ö. 1050/1640)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mevlevi tarikatı eslafından Sıdkî mahlasıyla meşhur iki büyük dervişten biridir. Hazret-i Pîr’in dergâhında uzun yıllar sakin olmuş; fakirlik, kimsesizlik ve nam u nişansızlık yolunu ihtiyar etmiştir (Genç 2000: 305). Her ne kadar tercüme-i hâli malum değilse de, bazı şiirleri kayıt altına alınmıştır (Erdem 2013: 126). 1050/1640 senesinde Konya’da vefat etmiş ve Konya Mevlevihanesi’ne defnedilmiştir (Tuman 2001: II/552).
İlgili kaynakların birinde; Sıdkî Dede’nin Mevlevilikte fakr u fena adabı ve Mevlevi büyüklerinin beka ve rüşd mertebeleriyle alakalı önemli eserleri ile şiirlerinin meşhur olduğu, bunların tarikat arkadaşları ve sevenlerinin defterlerinde yazılı olduğuna dair bilgiler bulunmaktaysa da (Genç 2000: 305), şairin tezkirelerde kayıtlı şiirlerinden başka bir eserine rastlanmamıştır.
Kaynakça
Erdem, Sadık (hzl.) (2013). Alî Enver Semâ'-Hâne-i Edeb (Mevlevî Şairler). Ankara: TTK Yay.
Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay.
Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜL SUCUYayın Tarihi: 01.09.2014Güncelleme Tarihi: 25.11.2020Eserlerinden Örnekler
Hazret-i Pîr'in vasfında kaleme aldığı bir müseddes:
Kâşif-i esrâr-ı Hak dânende-i fazl u kemâl
Matla‘-ı envâr-ı hikmet dâver-i ferhunde-fâl
Makta‘-ı nazm-ı kerâmet Husrev-i ‘ibret-makâl
Pîr-i erkân-ı tarîkat şâhid-i Ferruh-cemâl
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Hâb-ı gafletden dilersen açıla cânın gözü
Âsitân-ı Hazret-i Monlâ-yı Rûma sür yüzü
Tûtiyâ-yı çeşm-i nâ-bünyâddır izi tozu
Kim durur dirsen işit cân ile benden bu sözü
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Pîşvâ-yı sâlik-i Hak reh-ber-i ehl-i yakîn
Muktedâ-yı silk-i milletdir o kutbu’l-‘ârifîn
Hoş yazılmış merkad-i pâkinde bu nazm-ı mübîn
Hâzihî cennâtü ‘adnin fe’dhulûhâ hâlidîn
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Kâf-ı ‘uzlet içre sâkin niçe ‘Ankâ-yı cihân
Gece gündüz eylemişler âsitânın âşiyân
Hırka-pûş olur cemâli şem‘ine pervâne-sân
Döne döne ideler bu matla‘ı vird-i zebân
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Bekleriz biz ol şehin eşigini leyl ü nehâr
Himmet-i feyzin umarız hâzır ola Hızr-vâr
Sıdkiyâ yok vasf-ı zât-ı pâkine çok iktidâr
Midhatinde ol velîler şâhının kıl ihtisâr
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 552/2331; Erdem, Sadık (hzl.) (2013). Alî Enver Semâ-Hâne-i Edeb (Mevlevî Şairler). Ankara: TTK Yay. 126-127; Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 305-306.)
Yayın Tarihi: 01.09.2014Güncelleme Tarihi: 25.11.2020Eserlerinden Örnekler
Hazret-i Pîr'in vasfında kaleme aldığı bir müseddes:
Kâşif-i esrâr-ı Hak dânende-i fazl u kemâl
Matla‘-ı envâr-ı hikmet dâver-i ferhunde-fâl
Makta‘-ı nazm-ı kerâmet Husrev-i ‘ibret-makâl
Pîr-i erkân-ı tarîkat şâhid-i Ferruh-cemâl
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Hâb-ı gafletden dilersen açıla cânın gözü
Âsitân-ı Hazret-i Monlâ-yı Rûma sür yüzü
Tûtiyâ-yı çeşm-i nâ-bünyâddır izi tozu
Kim durur dirsen işit cân ile benden bu sözü
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Pîşvâ-yı sâlik-i Hak reh-ber-i ehl-i yakîn
Muktedâ-yı silk-i milletdir o kutbu’l-‘ârifîn
Hoş yazılmış merkad-i pâkinde bu nazm-ı mübîn
Hâzihî cennâtü ‘adnin fe’dhulûhâ hâlidîn
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Kâf-ı ‘uzlet içre sâkin niçe ‘Ankâ-yı cihân
Gece gündüz eylemişler âsitânın âşiyân
Hırka-pûş olur cemâli şem‘ine pervâne-sân
Döne döne ideler bu matla‘ı vird-i zebân
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Bekleriz biz ol şehin eşigini leyl ü nehâr
Himmet-i feyzin umarız hâzır ola Hızr-vâr
Sıdkiyâ yok vasf-ı zât-ı pâkine çok iktidâr
Midhatinde ol velîler şâhının kıl ihtisâr
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 552/2331; Erdem, Sadık (hzl.) (2013). Alî Enver Semâ-Hâne-i Edeb (Mevlevî Şairler). Ankara: TTK Yay. 126-127; Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 305-306.)
Güncelleme Tarihi: 25.11.2020Eserlerinden Örnekler
Hazret-i Pîr'in vasfında kaleme aldığı bir müseddes:
Kâşif-i esrâr-ı Hak dânende-i fazl u kemâl
Matla‘-ı envâr-ı hikmet dâver-i ferhunde-fâl
Makta‘-ı nazm-ı kerâmet Husrev-i ‘ibret-makâl
Pîr-i erkân-ı tarîkat şâhid-i Ferruh-cemâl
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Hâb-ı gafletden dilersen açıla cânın gözü
Âsitân-ı Hazret-i Monlâ-yı Rûma sür yüzü
Tûtiyâ-yı çeşm-i nâ-bünyâddır izi tozu
Kim durur dirsen işit cân ile benden bu sözü
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Pîşvâ-yı sâlik-i Hak reh-ber-i ehl-i yakîn
Muktedâ-yı silk-i milletdir o kutbu’l-‘ârifîn
Hoş yazılmış merkad-i pâkinde bu nazm-ı mübîn
Hâzihî cennâtü ‘adnin fe’dhulûhâ hâlidîn
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Kâf-ı ‘uzlet içre sâkin niçe ‘Ankâ-yı cihân
Gece gündüz eylemişler âsitânın âşiyân
Hırka-pûş olur cemâli şem‘ine pervâne-sân
Döne döne ideler bu matla‘ı vird-i zebân
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Bekleriz biz ol şehin eşigini leyl ü nehâr
Himmet-i feyzin umarız hâzır ola Hızr-vâr
Sıdkiyâ yok vasf-ı zât-ı pâkine çok iktidâr
Midhatinde ol velîler şâhının kıl ihtisâr
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 552/2331; Erdem, Sadık (hzl.) (2013). Alî Enver Semâ-Hâne-i Edeb (Mevlevî Şairler). Ankara: TTK Yay. 126-127; Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 305-306.)
Eserlerinden Örnekler
Hazret-i Pîr'in vasfında kaleme aldığı bir müseddes:
Kâşif-i esrâr-ı Hak dânende-i fazl u kemâl
Matla‘-ı envâr-ı hikmet dâver-i ferhunde-fâl
Makta‘-ı nazm-ı kerâmet Husrev-i ‘ibret-makâl
Pîr-i erkân-ı tarîkat şâhid-i Ferruh-cemâl
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Hâb-ı gafletden dilersen açıla cânın gözü
Âsitân-ı Hazret-i Monlâ-yı Rûma sür yüzü
Tûtiyâ-yı çeşm-i nâ-bünyâddır izi tozu
Kim durur dirsen işit cân ile benden bu sözü
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Pîşvâ-yı sâlik-i Hak reh-ber-i ehl-i yakîn
Muktedâ-yı silk-i milletdir o kutbu’l-‘ârifîn
Hoş yazılmış merkad-i pâkinde bu nazm-ı mübîn
Hâzihî cennâtü ‘adnin fe’dhulûhâ hâlidîn
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Kâf-ı ‘uzlet içre sâkin niçe ‘Ankâ-yı cihân
Gece gündüz eylemişler âsitânın âşiyân
Hırka-pûş olur cemâli şem‘ine pervâne-sân
Döne döne ideler bu matla‘ı vird-i zebân
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
Bekleriz biz ol şehin eşigini leyl ü nehâr
Himmet-i feyzin umarız hâzır ola Hızr-vâr
Sıdkiyâ yok vasf-ı zât-ı pâkine çok iktidâr
Midhatinde ol velîler şâhının kıl ihtisâr
Ahter-i burc-ı kerâmet şems-i dîn-i bî-zevâl
Mürşid-i râh-ı hakîkat Hazret-i Monlâ Celâl
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî Divân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 552/2331; Erdem, Sadık (hzl.) (2013). Alî Enver Semâ-Hâne-i Edeb (Mevlevî Şairler). Ankara: TTK Yay. 126-127; Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay. 305-306.)