Madde Detay
ŞİMŞEKOĞLU, Ercan Şimşekoğlu
(d. 24.01.1980 / ö. -)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ercan Şimşekoğlu, 24 Ocak 1980 tarihinde Kars'ın Doğruyol köyünde dünyaya gelmiştir. Şiirlerinde soyadını mahlas olarak kullanan âşık, Orhan Bey ve Gülyağdı Hanım'ın çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Çocukluk yılları sekiz çocuklu bir ailede ve ekonomik problemlerle mücadele ederek geçer. İlkokul mezunu olan âşık, maddi yetersizliklerden dolayı öğrenim hayatına devam edemez. Şimşekoğlu, gençlik yıllarında, askere gitmeden önce sekiz yıl boyunca bir kızı sever, fakat kız kanserden vefat eder. Kızın vefatından uzun bir süre sonra gittiği bir düğünde, ölen sevgilisine benzeyen başka bir kızı beğenir ve birini aracı olarak gönderir, ardından görücü gönderip kızı istetir ve bir süre sonra da onunla evlenir. Bu evlilikten Gamze adlı bir kızı ve Fatih adında bir oğlu olur.
Ağabeyi Ayhan Şimşekoğlu ve amcası Sabri Şimşekoğlu’nun etkisiyle âşıklık sanatına gönül verir ve küçük yaşlarından itibaren geleneğin içinde bulunur. Kars ve çevresinde diğer bölgelere oranla âşıklık geleneğinin canlı olması ayrıca ailesinde âşıkların bulunmasına bağlı olarak âşıklığın icra edildiği düğün, sünnet, ev toplantıları, kahvehane gibi farklı icra mekânlarında bulunma fırsatı bulur. Bu durum, onun çocukluk yaşlarından itibaren saz çalmasına imkân sağlar. Âşığın yetiştiği dönemde geleneğin güçlü isimlerinden Murat Çobanoğlu, Sabri Şimşekoğlu, Şeref Taşlıova gibi isimleri dinleme ve Çobanoğlu’nun kahvesinde bulunma fırsatı olmuştur (Bozdoğan 2011: 183-185). Kars ve yakın çevrede yapılan festivallere ve etkinliklere katılan Şimşekoğlu’nun uluslararası alanda bir derecesi ve yetiştirdiği bir çırak yoktur. Kars dışında uzun süre bulunmayan Şimşekoğlu yaşamına Kars'ta devam etmektedir.
Sözlü kültürün yanı sıra aşığın sanatının şekillenmesinde yazılı ve elektronik kültür ortamlarının da etkisini görmek mümkündür. Âşığın özellikle Yunus Emre, Kaygusuz Abdal ve Pir Sultan’nın şiirlerinden etkilenmesi âşıklık geleneğinin bir anlamda yazılı kültür üzerinden etkisini Âşık Ercan üzerine yansıtmıştır. Hece vezninin sekizli ve on birli türlerini daha yoğun olarak kullanan Şimşekoğlu’nun az sayıda on beşli hece vezniyle yazılmış divanisi de vardır. Şimşekoğlu’nun şiirlerinde güzelleme ve koçaklamalar yoğunlukta olup üç ile beş dörtlük arasındadır. Sevgi, aşk, acı, hüsran, düzensizlik ve sosyal olaylar Şimşekoğlu’nun şiirlerinin temel konularını oluşturur (Bozdoğan 2011: 183-185). Kars ilinin ağız özellikleri görülen şiirleri, derinlik ve orijinallik açısından güçlü değildir.
Şimşekoğlu, Âşık Şenlik ve Âşık Sümmanî’ye ait hikâyelerin yanı sıra klasik halk hikâyelerinden Kerem ile Aslı, Köroğlu gibi hikâyeleri öğrenmiştir. Ancak Şimşekoğlu’nun bu hikâyelere tam anlamda hâkim olmadığı Köroğlu gibi bazı hikâyelerde hikâyeden ziyade şiirleri icra edebildiği görülür. Kars'ta bulunan âşık derneği ve son dönemde bazı yöresel ürünlerin sunulduğu yerlerde yapılan etkinlikler dışında düzenli bir icra mekânı bulunmamaktadır. Belediye, valilik ve üniversiteler tarafından yapılan etkinliklerin yetersiz olması icra mekânlarının doğal ortamdan ziyade yeni mekânlara taşınması âşıklık geleneğinin ve günümüz âşıklarının doğal olarak geleneği sürdürmelerini zorlaştırmaktadır. Şimşekoğlu da bu durumdan şikâyet ederek geleneği sürdüremediğini ve icra mekânlarının ekonomik anlamda bir kazanım sağlamadığını dolayısıyla âşıkların farklı iş kollarına yöneldiğini ifade etmektedir. Kendine ait bir hikâyesi bulunmayan Şimşekoğlu Letifşah, Mihriban Sultan, Kerem ile Aslı, Köroğlu ve Abdul Hoca gibi usta malı hikâyeleri icra ettiğini yeni yeni tasnif edilen hikâyelerin geçmişteki hikâyelerin orijinalliğine ulaşamadığını belirtmektedir. Hakkında bağımsız bir çalışma bulunmayan Şimşekoğlu, şiirlerini yazılı olarak kaydetmektedir.
Kaynakça
Bozdoğan Cebrail (2011). "Aşık Ercan Şimşekoğlu Hayatı Sanatı Şiirleri". Kars Âşıklarının Hayatları, Sanatları ve Şiirlerinden Örnekler. Ed. Kürşat Öncül. Kars: Kafkas Üniversitesi Türk Halkbilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yay. 183-194.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. KÜRŞAT ÖNCÜLYayın Tarihi: 27.03.2019Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.03.2019Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | AKYÜZOĞLU, Sefer Akyüzoğlu | d. 13.05.1963 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ALİ OSMAN, Ali Osman Kahraman | d. 1959 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ŞEVKÎ, Mehmet Şevki | d. 1877 - ö. 1943 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | AKYÜZOĞLU, Sefer Akyüzoğlu | d. 13.05.1963 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ALİ OSMAN, Ali Osman Kahraman | d. 1959 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ŞEVKÎ, Mehmet Şevki | d. 1877 - ö. 1943 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | AKYÜZOĞLU, Sefer Akyüzoğlu | d. 13.05.1963 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | ALİ OSMAN, Ali Osman Kahraman | d. 1959 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | ŞEVKÎ, Mehmet Şevki | d. 1877 - ö. 1943 | Meslek | Görüntüle |
10 | AKYÜZOĞLU, Sefer Akyüzoğlu | d. 13.05.1963 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ALİ OSMAN, Ali Osman Kahraman | d. 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | ŞEVKÎ, Mehmet Şevki | d. 1877 - ö. 1943 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | AKYÜZOĞLU, Sefer Akyüzoğlu | d. 13.05.1963 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ALİ OSMAN, Ali Osman Kahraman | d. 1959 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ŞEVKÎ, Mehmet Şevki | d. 1877 - ö. 1943 | Madde Adı | Görüntüle |