ŞİRVÂNÎ, Nişât

(d. 18.yüzyılın ilk yarısı/18.yüzyılın ilk yarısı - ö. 18. yüzyıl/18. yüzyıl)
Azeri sahası divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kaynaklarda - şairin eserlerinden yola çıkarak - verilen bilgilere göre Şirvanî, Şamahı şehrinde doğmuş ve 18. yüzyılın ilk yarısında yaşamıştır. İyi bir medrese eğitimi gördüğü, Fuzulî etkisinde kaldığı yine eserlerinden anlaşılmaktadır. Bilinmeyen sebeplerden dolayı memleketi Şamahı`dan ayrılmış ve Salyan`a yerleşmiştir. Şair bu ayrılığın acısını her fırsatta dile getirmiş, kendini köklerinden koparılmış inleyen ney`e benzetmiştir (Araslı 1956: 185). 

Firudin Bey Köçerli`nin verdiği bilgiye göre, çağdaşı Ağa Mesih`le seyahat etmiş, İran`ın farklı yerlerinde bulunmuştur. İranlı şair ve ariflerden ilim öğrenmiştir. Ölüm tarihi ve nerede öldüğü bilinmemektedir (Köçerli 2005: 201-204; 530). 

Nişat Şirvanî`nin, bize malum olan şiirleri farklı şiir mecmualarından elde edilmiştir. Mürettep bir Divan`ı günümüze ulaşmamıştır. Edebî kişiliğinin temelini aşk konulu gazeller oluşturmuştur. Çağdaşlarından Ağa Mesih, Zülalî, Katibî, Vagıf gibi şairlere nazireler yazmıştır. Gazelleri dışında murabba, muhammes, mesnevi gibi şiirleri de vardır. Şairin şiirlerinden örnekler (gazeller, muhammesler, murabbalar, müstezat, şikâyetname ve mesnevi) Azerbaycan Klasik Edebiyatından Seçmeler kitabında yayımlanmıştır (Kahramanov 2005, C. III: 192-206). 

Kaynakça

Araslı, Hamid (1956). XVII-XVIII Asır Azerbaycan Edebiyatı Tarihi. Bakü: Azerbaycan Üniversitesi Yay. 185-188.

Kahramanov, Cihangir (2005). Azerbaycan Klasik Edebiyatından Seçmeler (XVII-XVIII. asırlar Azerbaycan Şiiri). III. Cilt. Bakü: Şark-Garp Yay. 192-206.

Köçerli, Firudin Bey (2005). Azerbaycan Edebiyatı I. Bakü: Avrasiya Yay. 201-204.

Mümtaz Salman (1925). Nişat Şirvani.  Bakü: HA.185-188.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. TUNZALA ALİYEVA
Yayın Tarihi: 28.11.2013
Güncelleme Tarihi: 17.12.2021

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Tâzeden düşdü yine başıma sevdâ sevdâ

‘Aşk odu kıldı meni ‘âleme rüsvâ rüsvâ

 

Yâ Rab ol günler olur mu yârı mestâne görem

Elde tutmuş olasan sâġar-ı mînâ mînâ

 

Meni bu Leylî yine eyledi Mecnûn Mecnûn

Menzilim oldu yine dâmen-i sahrâ sahrâ

 

Görüm ey şûẖ seni derd ü belâ çekmeyesen

Sahlasın cümle belâdan seni mevlâ mevlâ

 

Düşüben ‘aşk oduna sen de menim tek yanasan

Bilesen ki ne çekir ‘aşık-ı şeydâ şeydâ

 

Hâtirim zikr-i lebinden ola bilmez teskîn

Kimin olur şîrîn ağzı dese helvâ helvâ

 

Ey Nişât eyle müdara sitem-i yâr ile kim

‘Aşk ehlinde gerek havsala deryâ deryâ

(Kahramanov, Cihangir (2005). Azerbaycan Klasik Edebiyatından Seçmeler (XVII-XVIII. asırlar Azerbaycan Şiiri). III. Cilt. Bakü: Şark-Garp Yay. 198.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Doğum YeriGörüntüle
2GÂFİL, Ali Akberd. 1828 - ö. 1892Doğum YeriGörüntüle
3HACALI, Hacalı Hacıyev Salihcanoğlud. 1935 - ö. 1983Doğum YeriGörüntüle
4İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Doğum YılıGörüntüle
5GÂFİL, Ali Akberd. 1828 - ö. 1892Doğum YılıGörüntüle
6HACALI, Hacalı Hacıyev Salihcanoğlud. 1935 - ö. 1983Doğum YılıGörüntüle
7İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8GÂFİL, Ali Akberd. 1828 - ö. 1892Ölüm YılıGörüntüle
9HACALI, Hacalı Hacıyev Salihcanoğlud. 1935 - ö. 1983Ölüm YılıGörüntüle
10İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11GÂFİL, Ali Akberd. 1828 - ö. 1892Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HACALI, Hacalı Hacıyev Salihcanoğlud. 1935 - ö. 1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Madde AdıGörüntüle
14GÂFİL, Ali Akberd. 1828 - ö. 1892Madde AdıGörüntüle
15HACALI, Hacalı Hacıyev Salihcanoğlud. 1935 - ö. 1983Madde AdıGörüntüle