Madde Detay
SÜLEYMAN, Süleyman Göksal
(d. 1971 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Süleyman
Göksal, 1971 yılında Trabzon’un Köprübaşı ilçesine bağlı Pınarbaşı mahallesinde
dünyaya gelmiştir. Lengusoğulları ya da Göksaloğulları olarak bilinen bir
sülaledendir. Şiirlerinde Âşık Süleyman ve Süleyman mahlaslarını kullanır. Daha
çocukken yöredeki ırgatlarda gördüğü kemençeli âşıklardan Likoğlu İdris,
Mustafa Günay, Adnan Kurt ve Yalak Eminoğlu Kavalcı Mustafa’dan esinlenir. Âşık
Süleyman da 11 yaşında, köydeki ırgatlara, imecelere katılarak doğaçlama atma
türkü söyler, halkı eğlendirmeye başlar. İlkokulu, Pınarbaşı mahallesinde 15
yaşında tamamlar. İlkokulda bir kızı sever ve onun aşkıyla ilk atma türküsünü
söyler. 1991-1992 yıllarında acemi birliğini Manisa’da, usta birliğini ise Foça’da
tamamlar. Askerden dönünce 1992 yılında İstanbul’a gider. Âşık Süleyman,
İstanbul’da inşaatlarda çalışmaya başlar. İstanbul’da bir arkadaşının sesini
keşfetmesiyle kaset çıkarır. İlkokulda âşık olduğu kıza atfen “Yaktın Beni Sarı
Kız” adını taşıyan bir kaset çıkarır. Yöre sanatçılarından Erkan Ocaklı’dan
etkilenir, onunla aynı mekânlarda sahne alır. 2002 yılında Emine Hanım ile
evlenen âşığın iki erkek, iki kız olmak üzere dört çocuğu vardır. Göksal, ayrıca
boks sporuyla da ilgilenir. Birçok kurum, kuruluş ve dernekten ödül alan
Göksal, yörede yaygın olan eğlencelerden yayla şenliklerine katılır.
Televizyon, radyo programlarında yer alır. Âşık Süleyman, ticaretle de uğraşır.
Düğün, konser, gezi gibi farklı ortamlarda atma türküler söyleyen Göksal, hâlen
İstanbul’da ikamet etmekte ve sanat icrasını sürdürmektedir (Çakır 2020).
Doğaçlama
türkü söyleme yeteneğine sahip olan âşık, kemençe çalamamaktadır. Atma
türkülerinde yörenin ağız özelliklerini yansıtır. Dili sade ve anlaşılırdır.
İlk atma türküsünü ilkokulda sevdiği ve “Sarıkız” olarak nitelediği kız için söyler:
“Sarıkızla aşkumuz ilkokulda başladı/ En sonunda ayrıluk kalbimu yaraladi/ Yaktun
beni Sarıkız Allah da seni yaksun/ Dilerum Allah’umdan beşuk donatmiyasun/ İlk
sevdam sensun benum/ Ben seni unutamam/ Kız seni alamazsam/ Asla mutlu olamam /Ben
seni çok severdum/ Sen bana naz ederdun/ Sen fakir çocuğusun/ Senle evlenmem
derdun/Parayla mutluluk olmaz Sarıkız olmaz/ Zannetme ki Sarıkız bu âşık ölür,
sensuz olmaz” . Bu şiirde Âşık Süleyman, sevip de alamamanın hüznüyle Sarıkız’a
kargışta bulunur (Çakır 2020).
Ayrıca
âşık, genç yaşta gurbete çıkması nedeniyle şiirlerinde gurbet temasına ve
memleket özlemine de sıkça yer verir: “Çok küçücük yaşımda/ Düştüm gurbet
ellere/ Mevlam sabırlar versin/ Hasreti çekenlere”. İstanbul gibi kalabalık bir şehirde yaşamanın
zorluklarını yine türkülerinde dile getirir: “Kendi köyüne âşık/Şehirde
duramazsın /Ah İstanbul İstanbul /Taşın toprağın batsın”. Âşık, bu şiirinde de
kent yaşamının getirdiği zorlukları taşlamakta, kargışta bulunmaktadır (Çakır
2020).
Süleyman,
Trabzonspor sevgisini de şiirlerinde dile getirir. 1994 yılında Trabzonspor’un
Aston Villa maçını kazanması üzerine şiir yazar: “Coştu Trabzonspor/Yıkacak
sahaları/Dolacak muzemize/Avrupa kupaları/Dayan Trabzonspor/Viyana kapı/Futbolda
tarih yazın/Türklerin anısına/ Oyna Trabzonspor/Seni kimse yenemez/Senin
büyüklüğünü/Kimse inkar edemez/Benim türkülerimle/Coşsun Trabzonspor/Aston
Villa maçında/Panter kesildi Viktor” (Çakır 2020).
Genel
olarak, taşlama ve mizah unsuruyla şiirler söylediği anlaşılan âşığın her
duygu, durum ve konu üzerine doğaçlama şiirler söylediği anlaşılmaktadır. İrticali
güçlü olan âşığın şiirlerinde millî ve dinî duygular ön plandadır. Trabzon’un
yöre insanının kişilik özellikleri, köy yaşamı, Trabzonspor sevgisi, yörenin
önde gelen kişileri, sel felaketi gibi temaları işler.
İnternet
ortamında birçok performansı kayıtlı olan âşığın, yörenin kemençeli
âşıklarından Yusuf Cemal ile yaptığı atışma da burada mevcuttur.
Kaynakça
https://www.youtube.com/watch?v=-xz9kD5NwJo,
Süleyman Göksal “Sarıkız”; [erişim
tarihi 24.11.2020].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: Dr. Öğretim Üyesi Emine ÇAKIRYayın Tarihi: 18.12.2020Güncelleme Tarihi: 18.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 18.12.2020Güncelleme Tarihi: 18.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 18.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NURİ, Nuri Baba | d. 1841? - ö. 1904-1906? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | İsmail Dervişoğlu | d. 1965 - ö. 25 Şubat 2015 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Olcay Yazıcı | d. 1 Ocak 1953 - ö. 12 Eylül 2010 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | YURDUSAR, Hüseyin Sarıateş | d. 05.08.1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Erkut Tokman | d. 4 Haziran 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Hikmet Hükümenoğlu | d. 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | YURDUSAR, Hüseyin Sarıateş | d. 05.08.1971 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Erkut Tokman | d. 4 Haziran 1971 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Hikmet Hükümenoğlu | d. 1971 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | YURDUSAR, Hüseyin Sarıateş | d. 05.08.1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Erkut Tokman | d. 4 Haziran 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Hikmet Hükümenoğlu | d. 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | YURDUSAR, Hüseyin Sarıateş | d. 05.08.1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Erkut Tokman | d. 4 Haziran 1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hikmet Hükümenoğlu | d. 1971 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | YURDUSAR, Hüseyin Sarıateş | d. 05.08.1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Erkut Tokman | d. 4 Haziran 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Hikmet Hükümenoğlu | d. 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |