SÜLEYMAN, Süleyman Göksal

(d. 1971 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Süleyman Göksal, 1971 yılında Trabzon’un Köprübaşı ilçesine bağlı Pınarbaşı mahallesinde dünyaya gelmiştir. Lengusoğulları ya da Göksaloğulları olarak bilinen bir sülaledendir. Şiirlerinde Âşık Süleyman ve Süleyman mahlaslarını kullanır. Daha çocukken yöredeki ırgatlarda gördüğü kemençeli âşıklardan Likoğlu İdris, Mustafa Günay, Adnan Kurt ve Yalak Eminoğlu Kavalcı Mustafa’dan esinlenir. Âşık Süleyman da 11 yaşında, köydeki ırgatlara, imecelere katılarak doğaçlama atma türkü söyler, halkı eğlendirmeye başlar. İlkokulu, Pınarbaşı mahallesinde 15 yaşında tamamlar. İlkokulda bir kızı sever ve onun aşkıyla ilk atma türküsünü söyler. 1991-1992 yıllarında acemi birliğini Manisa’da, usta birliğini ise Foça’da tamamlar. Askerden dönünce 1992 yılında İstanbul’a gider. Âşık Süleyman, İstanbul’da inşaatlarda çalışmaya başlar. İstanbul’da bir arkadaşının sesini keşfetmesiyle kaset çıkarır. İlkokulda âşık olduğu kıza atfen “Yaktın Beni Sarı Kız” adını taşıyan bir kaset çıkarır. Yöre sanatçılarından Erkan Ocaklı’dan etkilenir, onunla aynı mekânlarda sahne alır. 2002 yılında Emine Hanım ile evlenen âşığın iki erkek, iki kız olmak üzere dört çocuğu vardır. Göksal, ayrıca boks sporuyla da ilgilenir. Birçok kurum, kuruluş ve dernekten ödül alan Göksal, yörede yaygın olan eğlencelerden yayla şenliklerine katılır. Televizyon, radyo programlarında yer alır. Âşık Süleyman, ticaretle de uğraşır. Düğün, konser, gezi gibi farklı ortamlarda atma türküler söyleyen Göksal, hâlen İstanbul’da ikamet etmekte ve sanat icrasını sürdürmektedir (Çakır 2020).

Doğaçlama türkü söyleme yeteneğine sahip olan âşık, kemençe çalamamaktadır. Atma türkülerinde yörenin ağız özelliklerini yansıtır. Dili sade ve anlaşılırdır. İlk atma türküsünü ilkokulda sevdiği ve “Sarıkız” olarak nitelediği kız için söyler: “Sarıkızla aşkumuz ilkokulda başladı/ En sonunda ayrıluk kalbimu yaraladi/ Yaktun beni Sarıkız Allah da seni yaksun/ Dilerum Allah’umdan beşuk donatmiyasun/ İlk sevdam sensun benum/ Ben seni unutamam/ Kız seni alamazsam/ Asla mutlu olamam /Ben seni çok severdum/ Sen bana naz ederdun/ Sen fakir çocuğusun/ Senle evlenmem derdun/Parayla mutluluk olmaz Sarıkız olmaz/ Zannetme ki Sarıkız bu âşık ölür, sensuz olmaz” . Bu şiirde Âşık Süleyman, sevip de alamamanın hüznüyle Sarıkız’a kargışta bulunur (Çakır 2020).

Ayrıca âşık, genç yaşta gurbete çıkması nedeniyle şiirlerinde gurbet temasına ve memleket özlemine de sıkça yer verir: “Çok küçücük yaşımda/ Düştüm gurbet ellere/ Mevlam sabırlar versin/ Hasreti çekenlere”.  İstanbul gibi kalabalık bir şehirde yaşamanın zorluklarını yine türkülerinde dile getirir: “Kendi köyüne âşık/Şehirde duramazsın /Ah İstanbul İstanbul /Taşın toprağın batsın”. Âşık, bu şiirinde de kent yaşamının getirdiği zorlukları taşlamakta, kargışta bulunmaktadır (Çakır 2020).

Ayrıca Âşık Süleyman, yörede örnek aldığı ve sevdiği kemençeli âşıklardan biri olan Likoğlu İdris’in genç yaşta vurulması üzerine ağıt yakar: “İdris’imi vurdular/Kara haberi geldi/İdris’imin acısı/Yaktı bütün milleti/Kan akardı kalkmazdı/Tabut yerden kalkmazdı/İnsan evladı olan /Sana kurşun atmazdı” (Çakır 2020).

Süleyman, Trabzonspor sevgisini de şiirlerinde dile getirir. 1994 yılında Trabzonspor’un Aston Villa maçını kazanması üzerine şiir yazar: “Coştu Trabzonspor/Yıkacak sahaları/Dolacak muzemize/Avrupa kupaları/Dayan Trabzonspor/Viyana kapı/Futbolda tarih yazın/Türklerin anısına/ Oyna Trabzonspor/Seni kimse yenemez/Senin büyüklüğünü/Kimse inkar edemez/Benim türkülerimle/Coşsun Trabzonspor/Aston Villa maçında/Panter kesildi Viktor” (Çakır 2020). 2020 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan küresel salgın Covid-19 ile ilgili yazdığı “Bugün da geldi geçti/ Umudum yok yarına/ Beni da geldi buldu/ Bu kaybana korona” adlı dörtlükte kendisinin de bu salgına yakalandığını şiirle ifade eder.

Genel olarak, taşlama ve mizah unsuruyla şiirler söylediği anlaşılan âşığın her duygu, durum ve konu üzerine doğaçlama şiirler söylediği anlaşılmaktadır. İrticali güçlü olan âşığın şiirlerinde millî ve dinî duygular ön plandadır. Trabzon’un yöre insanının kişilik özellikleri, köy yaşamı, Trabzonspor sevgisi, yörenin önde gelen kişileri, sel felaketi gibi temaları işler.

İnternet ortamında birçok performansı kayıtlı olan âşığın, yörenin kemençeli âşıklarından Yusuf Cemal ile yaptığı atışma da burada mevcuttur.


Kaynakça

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: Dr. Öğretim Üyesi Emine ÇAKIR
Yayın Tarihi: 18.12.2020
Güncelleme Tarihi: 18.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NURİ, Nuri Babad. 1841? - ö. 1904-1906?Doğum YeriGörüntüle
2İsmail Dervişoğlud. 1965 - ö. 25 Şubat 2015Doğum YeriGörüntüle
3Olcay Yazıcıd. 1 Ocak 1953 - ö. 12 Eylül 2010Doğum YeriGörüntüle
4YURDUSAR, Hüseyin Sarıateşd. 05.08.1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Erkut Tokmand. 4 Haziran 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7YURDUSAR, Hüseyin Sarıateşd. 05.08.1971 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Erkut Tokmand. 4 Haziran 1971 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10YURDUSAR, Hüseyin Sarıateşd. 05.08.1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Erkut Tokmand. 4 Haziran 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
13YURDUSAR, Hüseyin Sarıateşd. 05.08.1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Erkut Tokmand. 4 Haziran 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16YURDUSAR, Hüseyin Sarıateşd. 05.08.1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Erkut Tokmand. 4 Haziran 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Hikmet Hükümenoğlud. 1971 - ö. ?Madde AdıGörüntüle