Madde Detay

Tabʻî hakkında biyografik kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak Hekimoğlu Ali Paşa’nın 1155/1742 yılında ikinci defa sadrazam olması üzerine çeşitli şairlerin tanzim ettiği manzumelerin derlendiği Mecmûa-i Tevârîh’te, bir tarih bir de kaside olmak üzere şaire ait iki manzume kayıtlıdır. Her ne kadar bu manzumelerde şairin biyografisine ışık tutacak bir ibare olmasa da Hekimoğlu Ali Paşa’nın sadareti vesilesiyle yazılmış olmaları, Tabʻî’nin 18. yüzyılın ortalarında hayatta olduğunu göstermektedir.

Mecmûa-i Tevârîh. Süleymaniye Kütüphanesi “Esad Efendi 3388”. vr. 35a-b.

Târîh-i Latîf Tabʻî Efendi

Yem-i sehâda ki zâtuñ gibi güher bulduk

Hakîkat ol bün-i deryâda biz neler bulduk

Nigâh-ı dikkat iderken reh-i müsâʻadede

Kudûm-ı meymenetüñden hele eser bulduk

Bu defʻa müjde benümdür diyü idüp tebşîr

Velî firâş-ı tegâfülde bî-haber bulduk

Kitâb-hâne-i endîşede tefeʻʻül idüp

Kelâm-ı şefkatinüñ hakkına dürer bulduk

Muhassal itmege âvîze-beyt-i midhatüñe

Zihî kalem gibi bir nâv-dân-ı zer bulduk

Dükân dükân tolaşup çâr-sû-yı nazm içre

Metâʻ-ı vasfuñı bî-misl ü muʻteber bulduk

Ümîd-gâhdur ol ölçümlenirseñ ʻayb degül

Kumâş-ı rifʻatüñi hayli kerr ü fer bulduk

ʻAlâ merâtibihim her bir ʻabd-i nâ-kâma

Hazîne-i keremüñ bir güşâde-der bulduk

Hücûm-ı ceyş-i harîm-i zarûrete el-hâk

Filori-i himemüñ gibi bir siper bulduk

Ne âsitândur ol der ne seng derdür o seng

Yanında ʻûd ile laʻlî hacer şecer bulduk

Hulâsa zümre-i devletde gayra nisbet ile

Seni garîbe vücûhıyla lutf ider bulduk

İfâde eyleyemezdük huzûra hâlimüzi

Sühan gibi arada şûh-ı bî-şeker bulduk

Egerçi telh-i hicâbı ne hâl ise çekdük

Velî muʻâmele-i lutfuñı şeker bulduk

Simât-ı ragbet-i müzdâduña salâ didiler

Bize bu niʻmet-i ʻuzmâyı mâ-hazar bulduk

Bakılsa haylice vardur diyâr-ı istihsân

Hayâlimüz gibi her gün gelür gider bulduk

Muhâl idi hele ser-menzil-i merâma vusûl

Bu yolda hâtıra ilhâmı râh-ber bulduk

Tarîk-ı hâs degül vâdi-i taʻallümîde

Hilâf-ı tabʻ-ı düvel râh-ber hâtar bulduk

Düçâr oldıgımuz şahsa da düşüp ammâ

Füzûn-ı derd ile bizden de beş beter bulduk

Niçün yapılmaya bilmem bu kalb-i vîrânum

Kelâm-ı nâfizüñi tîg-veş keser bulduk

Şükür nüvâziş-i dest-i nigâh-ı lutfuñda

Harâbe-i dili maʻmûr-ı ser-te-ser bulduk

Teveccüh eyledi bizden yaña bi-hamdillah

Cenâb-ı şâhid-i me’mûli ʻişve-ger bulduk

Şikeste-bâl ü per-i murg-ı zaʻf idük gûyâ

Riyâz-ı lutfuñı gördükde bâl ü per bulduk

Bahâr mevsimidür çünki bâg-ı maksûduñ

Ki her dırahtını pür-mîvehây-ı ter bulduk

Şu deñlü kesreti var câmiʻ-i sühan-çînüñ

Mahall-i saff-ı niʻâlde güç ile yer bulduk

Hulûs-ı kalb ile mahsûs efendime el-ân

Duʻâ-yı hayr-ı derûnı ʻale’s-seher bulduk

Ne fikr-i dirhem ü dînâr gayrı ey Tabʻî

Gubâr-ı makdemin iksîr-i pür-ʻiber bulduk

Misâl-i sâye hemân hâk-i pâye düşmegi biz

Netîce cümleye gâlib ʻaceb hüner bulduk

Der-i saʻâdetüñe intisâb itmek ile

Hümâ-yı gerdiş-i ikbâli tâ-be-ser bulduk

Sitâyişüñde komazdum kusûrı sultânum

Ne çâre kâfiyeyi teng ü muhtasar bulduk

Penâh-ı sâye-i lutfuñla biz de kendimizi

Kapuñda muhlisi bir ʻabd-i nükte-ver bulduk

Tabʻiyâ târîh-i sânîsin çıkup sun pâyine 

Geçdi sadra mühr ile bu dem ʻAlî Pâşâ yine

(Mecmûa-i Tevârîh. Süleymaniye Kütüphanesi “Esad Efendi 3388”. vr. 35a-b.)