Madde Detay
TAHİRÎ
(d. ?/? - ö. ?/?)
âşık
(Âşık / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Hayatı hakkında bilgi bulunmayan Tahirî’nin varlığı, Vasfi Mahir Kocatürk’ün Saz Şiiri Antolojisi adlı eserinde geçen “Uğursuz Destanı”ndan tespit edilebilmektedir. Birçok cönklerde, değişik şekillerde ve imzasız olarak görülen "Uğursuz Destanı", Kocatürk’ün kendi elinde bulunan 18. yüzyılda yazılmış bir cönkte “Tekerleme-i Tahiri” serlevhası altında kayıtlıdır. Bu sebeple Kocatürk, Tahirî’nin 18. asırda yaşamış olmasının muhtemel olduğunu ifade eder. Müjgan Cunbur da, Başakların Sesi adlı eserinde Tahirî’nin "Uğursuz Destanı"na yer verir ve âşığın bu şiirinde, aslında kendi bahtsızlığından yakınma değil de bu şiirin mizahi bir anlayışın eseri olduğunu ifade eder.
Kaynakça
Cunbur, Müjgân (1968). Başakların Sesi. Ankara: Poyraz Reklâm Yay.
Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIRYayın Tarihi: 03.12.2014Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
Uğursuz Destanı
Bilmem şu şehirde ne kâr eylesem
Yitirdim aklımı başta dururken
Dedim başım alıp firar eylesem
Bir kimse rast geldi yolda giderken
Nasihat eyledi, dinledim anı
Varıp bir köşede tuttum mekanı
Çiftçi oldum, ele aldım sabanı
Öküzlerim öldü, döğen sürerken
Ekmekçi oldum, tuttu muhtesip beni
Koyvermedi yaktım can ile teni
Eksiğim dıydular yedim dikeni
Kendimi unuttum aman dilerken
Çorbacı oldum, döndü ciğerim kana
Paçacı oldum, bir kelp düştü kazana
Gemici oldum, çıktım bahr-ı ummâna
İpleri kaçırdım yelken açarken
Manav oldum ben de geçtim dükkâna
Gelmez oldu fındık ile kestane
Bekri oldum, oldu yerim meyhane
Geldiler kolbastı bâde içerken
Bakkal oldum oldu mekânım kapan
Benden yüz çevirdi cümle bezirgân
Bala, yağa düştü beş on bin sıçan
Fıçıların ağzın açıp kaparken
Boyacı oldum edemedim boyayı
Terzi oldum ilemedim çıtayı
Hallaç oldum tutamadım sopayı
Kolum çıktı tokmağını salarken
Tellal oldum hayli maaş eyledim
Kehle pazarında savaş eyledim
Berber oldum, bir kel traş eyledim
Başı koktu, sakalınıtararken
Natır oldum açamadınm kurnayı
Avcı oldum vuramadım turnayı
Mehter oldum çalamadım zurnayı
Derisin çatlattım davul çalarken
Canbaz oldum edemedim saltayı
Balıkçı oldum, kırdı balık oltayı
Kasap oldum, ele aldım baltayı
Kendi başım yardım, gerdan kırarken
Tabak oldum serdim bir iki meşin
Köpekler akçesin vermişler peşin
Yiyip bitirmişler kurusun yaşın
Üzerine vardım ağzın yalarken
Kalaycı oldum kalayladım kapları
Hep kırıldı tavaların sapları
Hekim oldum yaptım ceza hapları
Bir kaçın öldürdüm ilaç ederken
Muhtar oldum gayet hayrette kaldım
Boruzancı oldum, çok boru çaldım
Mübarek gün deyü camiye geldim
Papucum çaldırdım namaz kılarken
Bilmem şu âlemde ne kâr eyledim
Ahvalim demeğe ne ar eyleyim
Dedim sarraflıkta karar eyleyim
Bir çingene kaptı para sayarken
Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası. 243-245.
Yayın Tarihi: 03.12.2014Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
Uğursuz Destanı
Bilmem şu şehirde ne kâr eylesem
Yitirdim aklımı başta dururken
Dedim başım alıp firar eylesem
Bir kimse rast geldi yolda giderken
Nasihat eyledi, dinledim anı
Varıp bir köşede tuttum mekanı
Çiftçi oldum, ele aldım sabanı
Öküzlerim öldü, döğen sürerken
Ekmekçi oldum, tuttu muhtesip beni
Koyvermedi yaktım can ile teni
Eksiğim dıydular yedim dikeni
Kendimi unuttum aman dilerken
Çorbacı oldum, döndü ciğerim kana
Paçacı oldum, bir kelp düştü kazana
Gemici oldum, çıktım bahr-ı ummâna
İpleri kaçırdım yelken açarken
Manav oldum ben de geçtim dükkâna
Gelmez oldu fındık ile kestane
Bekri oldum, oldu yerim meyhane
Geldiler kolbastı bâde içerken
Bakkal oldum oldu mekânım kapan
Benden yüz çevirdi cümle bezirgân
Bala, yağa düştü beş on bin sıçan
Fıçıların ağzın açıp kaparken
Boyacı oldum edemedim boyayı
Terzi oldum ilemedim çıtayı
Hallaç oldum tutamadım sopayı
Kolum çıktı tokmağını salarken
Tellal oldum hayli maaş eyledim
Kehle pazarında savaş eyledim
Berber oldum, bir kel traş eyledim
Başı koktu, sakalınıtararken
Natır oldum açamadınm kurnayı
Avcı oldum vuramadım turnayı
Mehter oldum çalamadım zurnayı
Derisin çatlattım davul çalarken
Canbaz oldum edemedim saltayı
Balıkçı oldum, kırdı balık oltayı
Kasap oldum, ele aldım baltayı
Kendi başım yardım, gerdan kırarken
Tabak oldum serdim bir iki meşin
Köpekler akçesin vermişler peşin
Yiyip bitirmişler kurusun yaşın
Üzerine vardım ağzın yalarken
Kalaycı oldum kalayladım kapları
Hep kırıldı tavaların sapları
Hekim oldum yaptım ceza hapları
Bir kaçın öldürdüm ilaç ederken
Muhtar oldum gayet hayrette kaldım
Boruzancı oldum, çok boru çaldım
Mübarek gün deyü camiye geldim
Papucum çaldırdım namaz kılarken
Bilmem şu âlemde ne kâr eyledim
Ahvalim demeğe ne ar eyleyim
Dedim sarraflıkta karar eyleyim
Bir çingene kaptı para sayarken
Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası. 243-245.
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020Eserlerinden Örnekler
Uğursuz Destanı
Bilmem şu şehirde ne kâr eylesem
Yitirdim aklımı başta dururken
Dedim başım alıp firar eylesem
Bir kimse rast geldi yolda giderken
Nasihat eyledi, dinledim anı
Varıp bir köşede tuttum mekanı
Çiftçi oldum, ele aldım sabanı
Öküzlerim öldü, döğen sürerken
Ekmekçi oldum, tuttu muhtesip beni
Koyvermedi yaktım can ile teni
Eksiğim dıydular yedim dikeni
Kendimi unuttum aman dilerken
Çorbacı oldum, döndü ciğerim kana
Paçacı oldum, bir kelp düştü kazana
Gemici oldum, çıktım bahr-ı ummâna
İpleri kaçırdım yelken açarken
Manav oldum ben de geçtim dükkâna
Gelmez oldu fındık ile kestane
Bekri oldum, oldu yerim meyhane
Geldiler kolbastı bâde içerken
Bakkal oldum oldu mekânım kapan
Benden yüz çevirdi cümle bezirgân
Bala, yağa düştü beş on bin sıçan
Fıçıların ağzın açıp kaparken
Boyacı oldum edemedim boyayı
Terzi oldum ilemedim çıtayı
Hallaç oldum tutamadım sopayı
Kolum çıktı tokmağını salarken
Tellal oldum hayli maaş eyledim
Kehle pazarında savaş eyledim
Berber oldum, bir kel traş eyledim
Başı koktu, sakalınıtararken
Natır oldum açamadınm kurnayı
Avcı oldum vuramadım turnayı
Mehter oldum çalamadım zurnayı
Derisin çatlattım davul çalarken
Canbaz oldum edemedim saltayı
Balıkçı oldum, kırdı balık oltayı
Kasap oldum, ele aldım baltayı
Kendi başım yardım, gerdan kırarken
Tabak oldum serdim bir iki meşin
Köpekler akçesin vermişler peşin
Yiyip bitirmişler kurusun yaşın
Üzerine vardım ağzın yalarken
Kalaycı oldum kalayladım kapları
Hep kırıldı tavaların sapları
Hekim oldum yaptım ceza hapları
Bir kaçın öldürdüm ilaç ederken
Muhtar oldum gayet hayrette kaldım
Boruzancı oldum, çok boru çaldım
Mübarek gün deyü camiye geldim
Papucum çaldırdım namaz kılarken
Bilmem şu âlemde ne kâr eyledim
Ahvalim demeğe ne ar eyleyim
Dedim sarraflıkta karar eyleyim
Bir çingene kaptı para sayarken
Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası. 243-245.
Eserlerinden Örnekler
Uğursuz Destanı
Bilmem şu şehirde ne kâr eylesem
Yitirdim aklımı başta dururken
Dedim başım alıp firar eylesem
Bir kimse rast geldi yolda giderken
Nasihat eyledi, dinledim anı
Varıp bir köşede tuttum mekanı
Çiftçi oldum, ele aldım sabanı
Öküzlerim öldü, döğen sürerken
Ekmekçi oldum, tuttu muhtesip beni
Koyvermedi yaktım can ile teni
Eksiğim dıydular yedim dikeni
Kendimi unuttum aman dilerken
Çorbacı oldum, döndü ciğerim kana
Paçacı oldum, bir kelp düştü kazana
Gemici oldum, çıktım bahr-ı ummâna
İpleri kaçırdım yelken açarken
Manav oldum ben de geçtim dükkâna
Gelmez oldu fındık ile kestane
Bekri oldum, oldu yerim meyhane
Geldiler kolbastı bâde içerken
Bakkal oldum oldu mekânım kapan
Benden yüz çevirdi cümle bezirgân
Bala, yağa düştü beş on bin sıçan
Fıçıların ağzın açıp kaparken
Boyacı oldum edemedim boyayı
Terzi oldum ilemedim çıtayı
Hallaç oldum tutamadım sopayı
Kolum çıktı tokmağını salarken
Tellal oldum hayli maaş eyledim
Kehle pazarında savaş eyledim
Berber oldum, bir kel traş eyledim
Başı koktu, sakalınıtararken
Natır oldum açamadınm kurnayı
Avcı oldum vuramadım turnayı
Mehter oldum çalamadım zurnayı
Derisin çatlattım davul çalarken
Canbaz oldum edemedim saltayı
Balıkçı oldum, kırdı balık oltayı
Kasap oldum, ele aldım baltayı
Kendi başım yardım, gerdan kırarken
Tabak oldum serdim bir iki meşin
Köpekler akçesin vermişler peşin
Yiyip bitirmişler kurusun yaşın
Üzerine vardım ağzın yalarken
Kalaycı oldum kalayladım kapları
Hep kırıldı tavaların sapları
Hekim oldum yaptım ceza hapları
Bir kaçın öldürdüm ilaç ederken
Muhtar oldum gayet hayrette kaldım
Boruzancı oldum, çok boru çaldım
Mübarek gün deyü camiye geldim
Papucum çaldırdım namaz kılarken
Bilmem şu âlemde ne kâr eyledim
Ahvalim demeğe ne ar eyleyim
Dedim sarraflıkta karar eyleyim
Bir çingene kaptı para sayarken
Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası. 243-245.