Toklu-zâde/Doğlu-zâde, Sadrî Pîrî Çelebi

(d. ?/? - ö. 964/1556)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl ismi Sadrî Pîrî Çelebi’dir. Toklu-zâde sanıyla şöhret bulmuştur. Fatih Sultan Mehmed zamanında yaşayan babası Duglı Baba’nın isminden zamanla Toklu-zâde’ye dönüşmüştür. Uzun boylu, heybetli ve köse idi. Afyon kullanırdı. Sultan Bayezid zamanından sonraki vezirlerin musahibi ve sırdaşı idi. Vezirlere hizmet etmiş, alimlerle, şeyhlerle beraber olmuş ve onlara saygı duymuştur. Remil konusunda maharet sahibi idi. Ay ve yıldızların hareketlerinden bazı tahminlerde bulunurdu ve çoğunlukla haklı çıkardı. Âşıkların âhının kıvılcımlarından hangi sevgili için yandıklarını, bir su damlasından yağmuru ve ekin tarlalarının verimlerini hesaplardı. Karşısındaki insanların niyetlerini yüzlerinden okurdu. Sade ve akıcı şiirleri vardı (Kılıç 2010: 1286, Sungurhan 2009: 462).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

M. Şemseddin Sami (1306-16/1889-93). Kâmûsü'l-Alam. C. I-VI. İstanbul.

Sungurhan-Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi,Tezkiretü'ş-Şu’arâhttp://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf.pdf?0

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 18.11.2014
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Dil görmese yüzüni hayâlüñle eglenür

Hicrân şebinde fikr-i visâlüñle eglenür

‘Uşşâka cevr eyleme hâlüñdür ey sanem

Üftâdeler ölince bu hâlüñle eglenür

Mihr ile mâhı n’eyler olan mübtelâ-yı ‘ışk

Bakdukca sana hüsn ü cemâlüñle eglenür

Eyyâm-ı ‘îde bakmaz ümîd-i visâl iden

Ay alnuñ üzre iki hilâlüñle eglenür 

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 1286.)