TURGUT YALÇIN

(d. 1931 / ö. 30.06.2017)
âşık, marangoz, berber
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Turgut Yalçın, 1931'in temmuz ayında Sivas'ın Gürün ilçesinin Şuğul mahallesinde dünyaya gelmiştir. Gürün'de bilinen Sırıklıoğulları sülalesine mensup Yalçın'ın babası Sümerbank'tan usta başı olarak emekli olan Mehmet Bey, annesi ise Ayşe Hanım'dır (Öz 2002: 84). Ailenin tek çocuğu olan Yalçın, Gürün'de Kurultay ve Cumhuriyet ilkokullarında okuyarak ilkokulu 1942 yılında bitirmiş; ekonomik sebeplerden dolayı öğrenim hayatına devam edememiştir (Kaya 2009: 345). Genç yaşta iş hayatına atılmak zorunda kalmış ve 1946 yılına kadar esas mesleği olan marangozlukla uğraşmıştır (Öz 2002: 84; Şardaş 2004: 4). 1947'de Gürün'ün önemli eşrafından Postacı Osman Sözen'in kızı Mahire Hanımla dünya evine girmiş ve bu evlilikten bir oğlu iki de kızı dünyaya gelmiştir (Kaya 2009: 345). Gürün'ün tanınmış şâir ve yazarlarından Özkan Yalçın'ın babasıdır. Özkan Yalçın, 17 Mart 1998 tarihinde Ankara'da kanser tedavisi gördüğü esnada vefat etmiştir. Böylece Turgut Yalçın, evlat acısını da yaşamıştır (Kaya 2009: 345).

Esas mesleği marangozluk olan Turgut Yalçın, gelişen teknoloji karşısında marangozluk mesleğinin gözden düşmesinden ötürü marangozluğu bırakıp berberliğe başlamıştır. 30 Haziran 2017 tarihindeki vefatına kadar da berberlik mesleğini sürdürmüştür. Vefatı Gürün ve çevresinde derin bir üzüntüye sebep olmuştur. Özellikle küçük çocukları her gördüğünde onlara şeker ikram ettiği için Şekerci Dede olarak da nam salan Turgut Yalçın'ın cenazesi önemli bir kalabalık eşliğinde Gürün'de defnedilmiştir.

Şiirlerinde Yalçın ve Turgut Yalçın mahlaslarını kullanan şair, ilk şiirini 1942'de (11 yaşlarında) kaleme almıştır. Şiirlerini yazarak üretmektedir. Geleneğin saz çalma ve usta çırak ilişkisi dallarında yoktur. Beş yüzden fazla şiirinin olduğu söylenmektedir (Öz 2002: 84). Yalçın, şiirlerini dörtlükler hâlinde ve hece ölçüsüyle kurgulamaktadır. İstisnai de olsa 3+2 şeklinde beşli bentler biçiminde ve 13 - 14 hece kullanarak kaleme aldığı şiirleri de mevcuttur. Bu bağlamda en çok kullandığı nazım şekli koşmadır. Koşmanın dışında semai, destan ve heceli divan, kullandığı diğer nazım şekilleridir. Kullandığı ayak türlerinde bakıldığında döner ayağın tek ayaktan fazla olduğu görülmektedir. Şiir tekniği hususunda başarılı ve Türkçeyi doğru kullanan bir halk şairidir. Turgut Yalçın'ın şiirlerinde Gürün ve Sivas ayrı bir özenle işlenmiştir. Gürün ve Sivas'ın dışında Anadolu ve Türkiye de bazen lirik bazen de epik bir üslupla ele alınmıştır. Şiirlerinin ana teması insan sevgisi ve erdemdir. Övgüleme, öğütleme ve güzelleme nazım türlerinde başarılı şiirler kaleme almıştır. Yaşı ilerledikçe şiirlerinde görülen tecrübe ve felsefi çıkarımların sayısı artmıştır.

Kaynakça

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri. C. V. Sivas: Önder Matbaacılık.

Öz, Mehmet Ali (2002). Gürünlü Şâirler. Sivas: Dilek Matbaası.

Şardaş, Hale (2004). Gürünlü Şâir Turgut Yalçın. Sivas: Vizyon Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞARAN
Yayın Tarihi: 26.09.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MAZLUMÎ, Uğur Kayad. 05.06.1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2YALMANİ, Muzaffer Yalmand. 10.01.1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ÂŞIK VEYSEL ŞATIROĞLUd. 1894 - ö. 21.03.1973Doğum YeriGörüntüle
4Hüseyin Yurdabakd. 1931 - ö. 9 Ocak 2008Doğum YılıGörüntüle
5Ömer Lütfi Turand. 1931 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Talât Sait Halmand. 7 Temmuz 1931 - ö. 5 Aralık 2014Doğum YılıGörüntüle
7Hüseyin Yurdabakd. 1931 - ö. 9 Ocak 2008Ölüm YılıGörüntüle
8Ömer Lütfi Turand. 1931 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9Talât Sait Halmand. 7 Temmuz 1931 - ö. 5 Aralık 2014Ölüm YılıGörüntüle
10Hüseyin Yurdabakd. 1931 - ö. 9 Ocak 2008MeslekGörüntüle
11Ömer Lütfi Turand. 1931 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Talât Sait Halmand. 7 Temmuz 1931 - ö. 5 Aralık 2014MeslekGörüntüle
13Hüseyin Yurdabakd. 1931 - ö. 9 Ocak 2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ömer Lütfi Turand. 1931 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Talât Sait Halmand. 7 Temmuz 1931 - ö. 5 Aralık 2014Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Hüseyin Yurdabakd. 1931 - ö. 9 Ocak 2008Madde AdıGörüntüle
17Ömer Lütfi Turand. 1931 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Talât Sait Halmand. 7 Temmuz 1931 - ö. 5 Aralık 2014Madde AdıGörüntüle