TURGUT YALÇIN

(d. 1931 / ö. 30.06.2017)
âşık, marangoz, berber
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Turgut Yalçın, 1931'in temmuz ayında Sivas'ın Gürün ilçesinin Şuğul mahallesinde dünyaya gelmiştir. Gürün'de bilinen Sırıklıoğulları sülalesine mensup Yalçın'ın babası Sümerbank'tan usta başı olarak emekli olan Mehmet Bey, annesi ise Ayşe Hanım'dır (Öz 2002: 84). Ailenin tek çocuğu olan Yalçın, Gürün'de Kurultay ve Cumhuriyet ilkokullarında okuyarak ilkokulu 1942 yılında bitirmiş; ekonomik sebeplerden dolayı öğrenim hayatına devam edememiştir (Kaya 2009: 345). Genç yaşta iş hayatına atılmak zorunda kalmış ve 1946 yılına kadar esas mesleği olan marangozlukla uğraşmıştır (Öz 2002: 84; Şardaş 2004: 4). 1947'de Gürün'ün önemli eşrafından Postacı Osman Sözen'in kızı Mahire Hanımla dünya evine girmiş ve bu evlilikten bir oğlu iki de kızı dünyaya gelmiştir (Kaya 2009: 345). Gürün'ün tanınmış şâir ve yazarlarından Özkan Yalçın'ın babasıdır. Özkan Yalçın, 17 Mart 1998 tarihinde Ankara'da kanser tedavisi gördüğü esnada vefat etmiştir. Böylece Turgut Yalçın, evlat acısını da yaşamıştır (Kaya 2009: 345).

Esas mesleği marangozluk olan Turgut Yalçın, gelişen teknoloji karşısında marangozluk mesleğinin gözden düşmesinden ötürü marangozluğu bırakıp berberliğe başlamıştır. 30 Haziran 2017 tarihindeki vefatına kadar da berberlik mesleğini sürdürmüştür. Vefatı Gürün ve çevresinde derin bir üzüntüye sebep olmuştur. Özellikle küçük çocukları her gördüğünde onlara şeker ikram ettiği için Şekerci Dede olarak da nam salan Turgut Yalçın'ın cenazesi önemli bir kalabalık eşliğinde Gürün'de defnedilmiştir.

Şiirlerinde Yalçın ve Turgut Yalçın mahlaslarını kullanan şair, ilk şiirini 1942'de (11 yaşlarında) kaleme almıştır. Şiirlerini yazarak üretmektedir. Geleneğin saz çalma ve usta çırak ilişkisi dallarında yoktur. Beş yüzden fazla şiirinin olduğu söylenmektedir (Öz 2002: 84). Yalçın, şiirlerini dörtlükler hâlinde ve hece ölçüsüyle kurgulamaktadır. İstisnai de olsa 3+2 şeklinde beşli bentler biçiminde ve 13 - 14 hece kullanarak kaleme aldığı şiirleri de mevcuttur. Bu bağlamda en çok kullandığı nazım şekli koşmadır. Koşmanın dışında semai, destan ve heceli divan, kullandığı diğer nazım şekilleridir. Kullandığı ayak türlerinde bakıldığında döner ayağın tek ayaktan fazla olduğu görülmektedir. Şiir tekniği hususunda başarılı ve Türkçeyi doğru kullanan bir halk şairidir. Turgut Yalçın'ın şiirlerinde Gürün ve Sivas ayrı bir özenle işlenmiştir. Gürün ve Sivas'ın dışında Anadolu ve Türkiye de bazen lirik bazen de epik bir üslupla ele alınmıştır. Şiirlerinin ana teması insan sevgisi ve erdemdir. Övgüleme, öğütleme ve güzelleme nazım türlerinde başarılı şiirler kaleme almıştır. Yaşı ilerledikçe şiirlerinde görülen tecrübe ve felsefi çıkarımların sayısı artmıştır.

Kaynakça

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri. C. V. Sivas: Önder Matbaacılık.

Öz, Mehmet Ali (2002). Gürünlü Şâirler. Sivas: Dilek Matbaası.

Şardaş, Hale (2004). Gürünlü Şâir Turgut Yalçın. Sivas: Vizyon Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞARAN
Yayın Tarihi: 26.09.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KAPKIN, Mustafa Kapkınd. 1944 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MUSTAFA, Mustafa Kökd. 1927 - ö. 12.03.1976Doğum YeriGörüntüle
3Rıdvan Akard. 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Vedad Fuad Bellid. 1931 - ö. 30 Ağustos 1998Doğum YılıGörüntüle
5İlhami Emind. 8 Ağustos 1931 - ö. 28 Nisan 2020Doğum YılıGörüntüle
6MİSALÎ, Üzeyir Yükselced. 1931 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Vedad Fuad Bellid. 1931 - ö. 30 Ağustos 1998Ölüm YılıGörüntüle
8İlhami Emind. 8 Ağustos 1931 - ö. 28 Nisan 2020Ölüm YılıGörüntüle
9MİSALÎ, Üzeyir Yükselced. 1931 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Vedad Fuad Bellid. 1931 - ö. 30 Ağustos 1998MeslekGörüntüle
11İlhami Emind. 8 Ağustos 1931 - ö. 28 Nisan 2020MeslekGörüntüle
12MİSALÎ, Üzeyir Yükselced. 1931 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Vedad Fuad Bellid. 1931 - ö. 30 Ağustos 1998Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İlhami Emind. 8 Ağustos 1931 - ö. 28 Nisan 2020Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MİSALÎ, Üzeyir Yükselced. 1931 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Vedad Fuad Bellid. 1931 - ö. 30 Ağustos 1998Madde AdıGörüntüle
17İlhami Emind. 8 Ağustos 1931 - ö. 28 Nisan 2020Madde AdıGörüntüle
18MİSALÎ, Üzeyir Yükselced. 1931 - ö. ?Madde AdıGörüntüle