URYÂNÎ

(d. ?/? - ö. ?/19. yy.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hakkındaki en önemli kaynak Mehmet Emin Müderrisoğlu'nun Akhisarlı Türk Büyükleri adlı eseridir. Bu esere göre bilgin, şair ve rint-meşreb bir zat olup Akhisarlıdır. Rivayete göre tahsilini Midilli'de ve Midilli zenginlerinden Kulaksız İsmail Paşa isminde bir kişinin himayesinde tamamladı. İstanbul Teknik Üniversitesi profesörlerinden Akhisarlı Reşit Nalbantoğlu ile kardeşi Nuri Nalbantoğlu'nun bu kişinin akrabalarından olduğu söylenir. Akhisar hakkında yazdığı bir methiyesinden kendisinin Bayrami tarikatına mensup olduğu anlaşılmaktadır. Bozkırlı şair Hacı Mustafa Hikmetî Efendi'nin Ahlatoğlu saraç Mehmed'den boşanan kızı Fatma ile evlendi. Akhisarlı eski milletvekili Mehmet Reşîd Bey'in babası olan Saraç Mustafa Ağa Hacı Üryânî'nin kendi oğlu olmayıp Ahlatoğlu saraç Mehmed ile Fatma'nın önceki izdivaçlarından doğmadır. Vefat tarihi ile mezarı bilinmemektedir. Bir ara kayınbiraderi Ârif Efendi ile birlikte Midilli'ye gidip orada Kulaksız İsmail Paşa'dan hediye edilen sakal-ı şerifi getitip II. Bayezid'ın zevcesi Gülruh Sultan'ın Yenicami ismi ile anılan camisine koydular.

Bu zatın da kayınpederi gibi mürettep Dîvân'ı bulunamadı. Akhisarlı Türk Büyükleri adlı eserde 4 şiiri bulunmaktadır. Şiirlerindeki tarihler 1253/1837, 1263/1846, 1281/1864'tür. Şairin bu tarih aralığında sağ olduğu ve de bu tarih aralığının onun olgunluk dönemi olduğu söylenebilir. 1253/1837 tarihinde vefat eden Selîmzâde Selîm Ağa'nın mezar taşı için bir manzume kaleme aldı. İkinci manzumesi Kantarcızade Hacı Ahmed Efendi'nin mezarına ve aynı şahsın kızınadır. Bunlardan başka Akşehir medhiyesi kaleme aldı.

Kaynakça

Müderrrisoğlu, Mehmed Emin (1956). Akhisarlı Türk Büyükleri. İzmir: Piyasa Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 19.01.2015
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Âsâr-ı bihişt Sitâyiş Berây-ı Akhisâr

Mesken-i ehl-i safâ vü âşıkândır Akhisâr

Yekdilâm (?) olsun ahâlîsi cinândır Akhisâr

Bâhusûs ki Şehisâ'nın mahallesi ravzası

Âsmândur gülsitândur bûstândır Akhisâr

Bu fakîre sille çekdirdi gelir gelmez hemân

Bir sitemkâr sanki mahbûb-ı cihândır Akhisâr

Biz gibi üftâdeler ise gelip yatmaktadır

Hasta-i hicrâna gûyâ kuvvet-i cândır Akhisâr

Hâne-i vefki dilimde bu duâsı virdim ola

Muglagı müftâh ola çün Saruhândır Akhisâr

Bülbülâsâ nagmesâz olsa aceb ne rûz u şeb

Tûtî-i dil kanda gitsin âşyândır Akhisâr

Kenz-i gönlüm tılsımı aşk ile bunda açıla

Genc-i mahfîveş müşârün bilbenândır Akhisâr

Bârgâh-ı izzetinde bu amîn magfûr ise

Ana elbet vatan olur cinândır Akhisâr

(Müderrrisoğlu, Mehmed Emin (1956). Akhisarlı Türk Büyükleri. İzmir: Piyasa Yay. 108.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SA'ÎD, Mûsâcalı-zâde Mehmed Sa'îd Efendid. ? - ö. 1902Doğum YeriGörüntüle
2HULVÎ, Hulvî Abdullah Efendid. ? - ö. 1746-47Doğum YeriGörüntüle
3Celîlî, Abdü’l-celîl Efendid. 1520 - ö. 1566Doğum YeriGörüntüle
4SA'ÎD, Mûsâcalı-zâde Mehmed Sa'îd Efendid. ? - ö. 1902Doğum YılıGörüntüle
5HULVÎ, Hulvî Abdullah Efendid. ? - ö. 1746-47Doğum YılıGörüntüle
6Celîlî, Abdü’l-celîl Efendid. 1520 - ö. 1566Doğum YılıGörüntüle
7SA'ÎD, Mûsâcalı-zâde Mehmed Sa'îd Efendid. ? - ö. 1902Ölüm YılıGörüntüle
8HULVÎ, Hulvî Abdullah Efendid. ? - ö. 1746-47Ölüm YılıGörüntüle
9Celîlî, Abdü’l-celîl Efendid. 1520 - ö. 1566Ölüm YılıGörüntüle
10SA'ÎD, Mûsâcalı-zâde Mehmed Sa'îd Efendid. ? - ö. 1902Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HULVÎ, Hulvî Abdullah Efendid. ? - ö. 1746-47Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Celîlî, Abdü’l-celîl Efendid. 1520 - ö. 1566Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SA'ÎD, Mûsâcalı-zâde Mehmed Sa'îd Efendid. ? - ö. 1902Madde AdıGörüntüle
14HULVÎ, Hulvî Abdullah Efendid. ? - ö. 1746-47Madde AdıGörüntüle
15Celîlî, Abdü’l-celîl Efendid. 1520 - ö. 1566Madde AdıGörüntüle