Madde Detay

Mir Ahmed Hacı, 15. yüzyılın başında yaşamış meşhur Çağatay şairidir. Mahlası Vefaî’dir (Arat I 1987: 21). Doğu Türkistan’ın Hoten şehrinde yaşayan şair hakkında Babür-nâme’de bilgiler vardır. Babür-nâme’ye göre Ahmed Hacı Bey, Sultan Melik Kâşgari’nin oğludur (Arat II 1987: 442). Aynı zamanda Hâfız Muhammed Bey Dulday’ın (Arat I 1987: 12) ve Câni Bey Dulday’ın (Arat I 1987: 20) yeğenidir. Babür, Sultan Ebû Said Mirza’nın, Herat’ın idaresini bir müddet Ahmed Hacı Bey’e verdiğini, amcası Câni Bey öldükten sonra, onun payesini kendisine verip, Semerkand’a gönderdiğini belirtir. Ahmed Hacı Bey, Sultan Hüseyin Mirza padişah olduktan sonra, Herat’a gelmiş ve çok büyük riayet görmüştür. Hoş tabiatlı ve cesur bir adam olan Ahmed Hacı Bey, çoğunlukla kendinin yetiştirdiği güzel cins atlara binerdi. Cesur bir adam olmasına karşın pervasızdı. Babür, Ahmed Hacı Bey’in bir Divanı olduğunu ve şiirinin fena olmadığını belirtir. Ona ait olduğunu ifade ettiği beytin çevirisi şöyledir: “Ey muhtesip, sarhoşum, bugün benden el kaldır; beni aklım başımda bulduğun gün sorguya çek.”. (Arat I 1987: 21). Ayrıca Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi’nde şairin Sazlar Munazirisi (Çalgılar Münakaşası) adlı meşhur mesnevisinin Londra’da British Museum’da korunduğu bilgisi bulunmaktadır (İltebir 2006: 361).

Arat, R. Rahmeti (1987). Gazi Zahirüddin Muhammed Babur Vekayi Babur’un Hatıratı. C. I-II. Ankara: TTK Yay.

İltebir, A. B. (2006). “Mir, Ahmed Haci”, Türk Dünyası Ortak Edebiyatı Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. VI. Ankara: Atatürk Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 361.