Madde Detay

Şerife Hanım ile oto tamircisi Ömer Bey'in oğlu olarak Tokat'ın Zile illçesinde dünyaya geldi. 1969'da Tokat İlköğretmen Okulundan, 1975'te Gazi Eğiim Enstitüsü Türkçe Bölümünden mezun oldu. Aynı yıl Ağrı'da bulunan Taşlıçay İlkokulunda öğretmenliğe başladı. 1978-1980 yılları arasında TÖB-DER (Tüm Öğretmenler Dayanışma Derneği) genel sekterlik görevini yürüttü. 12 Eylül 1980’deki askeri askeri darbeden sonra dokuz yıla hüküm giydi ve beş yıl hapis yattı. Hapisten çıktıktan sonra çeşitli yayınevlerinde çevirmenlik yaptı. PEN Yazarlar Derneğinde yöneticilik, genel sekreterlik, Edebiyatçılar Derneğinde yönetim kurulu üyeliği ve Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfında yöneticilik görevlerinde bulundu. PEN Yazarlar Derneği, Edebiyatçılar Derneği, Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı, Türkiye Yazarlar Sendikası, 68’liler Birliği Vakfı ve Dil Derneği üyesi olan yazar, Kardelen adlı dosyası ile 1986’da Akademi Kitabevi Roman Başarı Ödülü, Turnalar ile 1988’de Madaralı Roman Ödülü, 1994’te Sabahattin Ali Kültür Günleri Onur Ödülü ve 1995 yılında Truva Kültür Sanat Ödülleri Edebiyat Ödülü gibi ödüllere değer bulundu.

Şiir, roman, deneme, inceleme ve biyografi türlerinde pek çok eser veren Öner Yağcı, üretken bir yazardır. Yarın İçin, Oy Dünya ve Hayatımız adlı ilk şiirleri 1974'te Yeni Adımlar dergisinde yayımlanmıştır. Daha sonra şiir ve yazılarını Yeni Düşün, Varlık, Karşı, Damar, İnsancıl, Cumhuriyet Kitap, Günümüzde Kitaplar, Berfin, Dünya Kitap, Yaba, Gerçek Sanat ve Yazın gibi süreli yayınlarda yayımlamayı sürdürmüştür. Toplumcu gerçekçiliğin çağdaş bir yorumunu yapma çabası içinde olduğunu belirten (Yalçın 2010: 1100) Yağcı, Kardelen (1987) adlı ilk romanında 12 Eylül günlerinin en çok acı çeken insanları olarak çocuklara dikkat çekmiştir. Turnalar (1988) romanında da yine 80 öncesi ve sonrasını ele almıştır. Yarınları yaratma adına yola çıkan bir kuşağın yaşadıklarına bir güzelleme ve ağıt niteliğindeki Gökyüzüne Akan Irmak (1989)’ta yazar, bir 68’li olarak yaşadığı 12 Mart günlerini, o dönem gençliğinin gökyüzünü fethetme sevdasını işlemiştir. Yazarın romanları içerisinde duru, akıcı ve çarpıcı anlatımıyla öne çıkan Yediveren (1995), 90'lar Türkiyesinde Sinop, Ayancık, Sivas gibi kentlerde aydınlık arayışı için çırpınan insanlarla İstanbul'da bunalan, boğulan, çürüyen insanları karşılaştırarak gözler önüne sermektedir. Yağcı, Kaptan (1999)'da, efsaneleşen bir insanın yarım yüzyıllık yaşam serüvenini gözler önüne sermiştir. Romanda hayatını anlamlı kılmak için mücadele veren bir bireyin Demokrat Parti iktidarından 27 Mayıs'a, 12 Mart'tan 12 Eylül'e ve bir çağın bittiği yıllara kadarki serüvenini okurken, aynı zamanda yurdumuzdaki aydınlanma ve insan olma savaşımının son yarım yüzyıllık tarihi de yeniden yaşanabilmektedir.

Yağcı, romanlarının çıkış noktasını "Umut arayışının, sanatın da temel konusu, evrensel konusu olduğuna inanıyorum. Özellikle yaşamı koyu karanlıkların kapladığı dönemlerde insanların böyle sanata daha çok gereksinimleri var. Benim 12 Mart, 12 Eylül ve günümüzle ilgili yazdıklarım her insanın aydınlığı, özgürlüğü, umudu arayışıyla ilgili. Yaşamımız da bu değil mi zaten? Kimilerinin yaşamı, dayatılan kimi yanılsamalarla geçiyor olabilir ama dayatmalara karşı çıkan insanların soyu hiçbir zaman tükenmiyor. Ben bu gerçeğe parmak basmak istedim." (Başaran 1996) cümleleriyle dile getirmiştir. Romanları genel olarak değerlendirildinde, 12 Eylül döneminin toplumsal atmosferinin yanısıtıldığı görülmektedir. Öner Yağcı, Büyük Oğul Efsanesi Tonguç’un Romanı (2018)'nda ise “insanın aklını ve elini kullanarak doğayı, kendisini ve toplumunun yazgısını değiştirebileceğini bilen, bunun nasıl olacağına ömrünü veren bir devrim öğretmeninin”, Tonguç’un efsanesini sunmuştur. Nâzım Hikmet ve Aziz Nesin üzerine incelemeler yapan Yağcı, Namık Kemal, Tevfik Fikret ve Şükran Kurdakul gibi yazarların da biyografilerini yazmıştır. Yunus Emre, Köroğlu, Karacaoğlan, Dadaloğlu ve Pir Sultan Abdal gibi halk şairlerinden seçkiler hazırlamıştır. Denemelerinde de güncel ve politik meselelelerin yanı sıra romanlarındaki gibi 80 öncesi ve sonrası dönemi ele almıştır.