YETER ANA, Yeter Yıldırım

(d. 1922 / ö. ?)
âşık, ev hanımı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yeter Yıldırım, Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde 1922'de dünyaya gelmiştir. Hasan Yıldırım’ın (Âşık Yüzbaşıoğlu/Âşık Mihmanî) eşidir. Babasının adı Ali, annesinin ise Fadime’dir. Herhangi bir tahsil görmemiştir. 14-15 yaşındayken aynı köyde yaşayan Hasan Yıldırım’a (Âşık Yüzbaşıoğlu/Mihmani) kaçmış ve bu evlilikten beşi erkek olmak üzere dokuz çocuğu (Gülhanım, Nurettin, Behiye, Gülnaz, Ülfettin, Servet, Erdal, İmdal, Mihriban) olmuştur. Çocuklarından Nurettin (Kara/Kara Nurettin), Servet (Emanetî) ve Gülhanım da halk şairidir. Çeşitli yörelerde gerçekleştirilen âşık programlarına katılmak için eşi Âşık Yüzbaşıoğlu’nun devamlı evden ayrılması nedeniyle, Âşık Yeter Ana çocuklarına onun yokluğunu belli etmemek için tarla, harman, bahçe ve ev işlerini de üstlenmiştir. Doğan Kaya’nın 2001'de kaleme aldığı yazısında aktardığı kadarıyla hayatı yoksullukla geçmiştir (Kaya 2001: 69, 84).

Yeter Yıldırım’ın doğduğu ve yaşadığı köy olan Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyü, Emlek yöresindedir. Emlek yöresi yetiştirdiği âşıklarla ün yapmış bir yöredir. Sözgelişi; Kemter, Veli, Ali izzet Özkan ve Âşık Veysel edebiyatımızda kendisine yer bulabilmiş önemli simalar bu yörenin âşıklarıdır. Tespitlerimize göre bu yörede yetişmiş 126 âşık vardır. Bu âşıklar içerisinde yer alan Âşık Yeter Ana, saz çalamayan ve genellikle çok duygulandığı zaman irticalen şiir söyleyebilen bir halk şairidir. Şiirlerinde “Yeter Ana” mahlasını kullanan Yeter Yıldırım’ın şiir yazmaya başlamasında eşi Hasan Yıldırım’ın âşık oluşunun büyük oranda etkisi olmuştur. Evde sürekli onun şiirlerini ve sazını dinlemiş ve zamanla kendisinde de var olduğunu keşfettiği şairlik ve âşıklık yeteneğini ortaya çıkarmıştır. Şiirlerinde oldukça yalın ifadeler kullanan Yeter Ana’nın eserlerinde pek fazla bir teknik kaygı görülmez. Bu bakımdan kimi şiirlerinde ölçü düzeni olmadığı gibi ayaktan da çıktığı görülür. Âşık Yeter Ana’nın bazı şiirlerinde mahlas kullanmadığı da bilinmektedir (Kaya 2001: 69, 84).

Kaynakça

Kaya, Doğan (2001). “Bir Âşık Ailesi: Âşık Yüzbaşıoğlu ve Ailesindeki Diğer Âşıklar”. Folklor / Edebiyat. 28: 69 - 84.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. BÜLENT AKIN
Yayın Tarihi: 09.06.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FATMA PINARBAŞId. 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2UMMANÎ/ERDEM UMMANÎ, Battal Erdemd. 03.04.1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MALİKÎ, Malik Ejder Toprakd. 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4EŞELİOĞLU/ÖKSÜZ MEHMET, Mehmet Taşteped. 1922 - ö. 2013Doğum YılıGörüntüle
5Nusret Kemal Otyamd. 11 Eylül 1922 - ö. 2 Şubat 2015Doğum YılıGörüntüle
6Vüs'at O. Benerd. 10 Mayıs 1922 - ö. 31 Mayıs 2005Doğum YılıGörüntüle
7EŞELİOĞLU/ÖKSÜZ MEHMET, Mehmet Taşteped. 1922 - ö. 2013Ölüm YılıGörüntüle
8Nusret Kemal Otyamd. 11 Eylül 1922 - ö. 2 Şubat 2015Ölüm YılıGörüntüle
9Vüs'at O. Benerd. 10 Mayıs 1922 - ö. 31 Mayıs 2005Ölüm YılıGörüntüle
10EŞELİOĞLU/ÖKSÜZ MEHMET, Mehmet Taşteped. 1922 - ö. 2013MeslekGörüntüle
11Nusret Kemal Otyamd. 11 Eylül 1922 - ö. 2 Şubat 2015MeslekGörüntüle
12Vüs'at O. Benerd. 10 Mayıs 1922 - ö. 31 Mayıs 2005MeslekGörüntüle
13EŞELİOĞLU/ÖKSÜZ MEHMET, Mehmet Taşteped. 1922 - ö. 2013Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nusret Kemal Otyamd. 11 Eylül 1922 - ö. 2 Şubat 2015Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Vüs'at O. Benerd. 10 Mayıs 1922 - ö. 31 Mayıs 2005Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16EŞELİOĞLU/ÖKSÜZ MEHMET, Mehmet Taşteped. 1922 - ö. 2013Madde AdıGörüntüle
17Nusret Kemal Otyamd. 11 Eylül 1922 - ö. 2 Şubat 2015Madde AdıGörüntüle
18Vüs'at O. Benerd. 10 Mayıs 1922 - ö. 31 Mayıs 2005Madde AdıGörüntüle