YETER ANA, Yeter Yıldırım

(d. 1922 / ö. ?)
âşık, ev hanımı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yeter Yıldırım, Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde 1922'de dünyaya gelmiştir. Hasan Yıldırım’ın (Âşık Yüzbaşıoğlu/Âşık Mihmanî) eşidir. Babasının adı Ali, annesinin ise Fadime’dir. Herhangi bir tahsil görmemiştir. 14-15 yaşındayken aynı köyde yaşayan Hasan Yıldırım’a (Âşık Yüzbaşıoğlu/Mihmani) kaçmış ve bu evlilikten beşi erkek olmak üzere dokuz çocuğu (Gülhanım, Nurettin, Behiye, Gülnaz, Ülfettin, Servet, Erdal, İmdal, Mihriban) olmuştur. Çocuklarından Nurettin (Kara/Kara Nurettin), Servet (Emanetî) ve Gülhanım da halk şairidir. Çeşitli yörelerde gerçekleştirilen âşık programlarına katılmak için eşi Âşık Yüzbaşıoğlu’nun devamlı evden ayrılması nedeniyle, Âşık Yeter Ana çocuklarına onun yokluğunu belli etmemek için tarla, harman, bahçe ve ev işlerini de üstlenmiştir. Doğan Kaya’nın 2001'de kaleme aldığı yazısında aktardığı kadarıyla hayatı yoksullukla geçmiştir (Kaya 2001: 69, 84).

Yeter Yıldırım’ın doğduğu ve yaşadığı köy olan Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyü, Emlek yöresindedir. Emlek yöresi yetiştirdiği âşıklarla ün yapmış bir yöredir. Sözgelişi; Kemter, Veli, Ali izzet Özkan ve Âşık Veysel edebiyatımızda kendisine yer bulabilmiş önemli simalar bu yörenin âşıklarıdır. Tespitlerimize göre bu yörede yetişmiş 126 âşık vardır. Bu âşıklar içerisinde yer alan Âşık Yeter Ana, saz çalamayan ve genellikle çok duygulandığı zaman irticalen şiir söyleyebilen bir halk şairidir. Şiirlerinde “Yeter Ana” mahlasını kullanan Yeter Yıldırım’ın şiir yazmaya başlamasında eşi Hasan Yıldırım’ın âşık oluşunun büyük oranda etkisi olmuştur. Evde sürekli onun şiirlerini ve sazını dinlemiş ve zamanla kendisinde de var olduğunu keşfettiği şairlik ve âşıklık yeteneğini ortaya çıkarmıştır. Şiirlerinde oldukça yalın ifadeler kullanan Yeter Ana’nın eserlerinde pek fazla bir teknik kaygı görülmez. Bu bakımdan kimi şiirlerinde ölçü düzeni olmadığı gibi ayaktan da çıktığı görülür. Âşık Yeter Ana’nın bazı şiirlerinde mahlas kullanmadığı da bilinmektedir (Kaya 2001: 69, 84).

Kaynakça

Kaya, Doğan (2001). “Bir Âşık Ailesi: Âşık Yüzbaşıoğlu ve Ailesindeki Diğer Âşıklar”. Folklor / Edebiyat. 28: 69 - 84.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. BÜLENT AKIN
Yayın Tarihi: 09.06.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEFİL SADIK, Sadık Kıyakd. 1947 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SIDKÎ, Yağcı-zâde Ömer Sıdkî Efendid. 1809 - ö. 1865Doğum YeriGörüntüle
3Ahmet Mahir Pekşend. 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Doğum YılıGörüntüle
5LAÇİN ALADAĞLI, Laçin Kurtd. 1922 - ö. 1980Doğum YılıGörüntüle
6Ali Ulvi Kurucud. 1922 - ö. 3 Şubat 2002Doğum YılıGörüntüle
7M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Ölüm YılıGörüntüle
8LAÇİN ALADAĞLI, Laçin Kurtd. 1922 - ö. 1980Ölüm YılıGörüntüle
9Ali Ulvi Kurucud. 1922 - ö. 3 Şubat 2002Ölüm YılıGörüntüle
10M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999MeslekGörüntüle
11LAÇİN ALADAĞLI, Laçin Kurtd. 1922 - ö. 1980MeslekGörüntüle
12Ali Ulvi Kurucud. 1922 - ö. 3 Şubat 2002MeslekGörüntüle
13M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14LAÇİN ALADAĞLI, Laçin Kurtd. 1922 - ö. 1980Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ali Ulvi Kurucud. 1922 - ö. 3 Şubat 2002Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Madde AdıGörüntüle
17LAÇİN ALADAĞLI, Laçin Kurtd. 1922 - ö. 1980Madde AdıGörüntüle
18Ali Ulvi Kurucud. 1922 - ö. 3 Şubat 2002Madde AdıGörüntüle