YETER ANA, Yeter Yıldırım

(d. 1922 / ö. ?)
âşık, ev hanımı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yeter Yıldırım, Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde 1922'de dünyaya gelmiştir. Hasan Yıldırım’ın (Âşık Yüzbaşıoğlu/Âşık Mihmanî) eşidir. Babasının adı Ali, annesinin ise Fadime’dir. Herhangi bir tahsil görmemiştir. 14-15 yaşındayken aynı köyde yaşayan Hasan Yıldırım’a (Âşık Yüzbaşıoğlu/Mihmani) kaçmış ve bu evlilikten beşi erkek olmak üzere dokuz çocuğu (Gülhanım, Nurettin, Behiye, Gülnaz, Ülfettin, Servet, Erdal, İmdal, Mihriban) olmuştur. Çocuklarından Nurettin (Kara/Kara Nurettin), Servet (Emanetî) ve Gülhanım da halk şairidir. Çeşitli yörelerde gerçekleştirilen âşık programlarına katılmak için eşi Âşık Yüzbaşıoğlu’nun devamlı evden ayrılması nedeniyle, Âşık Yeter Ana çocuklarına onun yokluğunu belli etmemek için tarla, harman, bahçe ve ev işlerini de üstlenmiştir. Doğan Kaya’nın 2001'de kaleme aldığı yazısında aktardığı kadarıyla hayatı yoksullukla geçmiştir (Kaya 2001: 69, 84).

Yeter Yıldırım’ın doğduğu ve yaşadığı köy olan Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyü, Emlek yöresindedir. Emlek yöresi yetiştirdiği âşıklarla ün yapmış bir yöredir. Sözgelişi; Kemter, Veli, Ali izzet Özkan ve Âşık Veysel edebiyatımızda kendisine yer bulabilmiş önemli simalar bu yörenin âşıklarıdır. Tespitlerimize göre bu yörede yetişmiş 126 âşık vardır. Bu âşıklar içerisinde yer alan Âşık Yeter Ana, saz çalamayan ve genellikle çok duygulandığı zaman irticalen şiir söyleyebilen bir halk şairidir. Şiirlerinde “Yeter Ana” mahlasını kullanan Yeter Yıldırım’ın şiir yazmaya başlamasında eşi Hasan Yıldırım’ın âşık oluşunun büyük oranda etkisi olmuştur. Evde sürekli onun şiirlerini ve sazını dinlemiş ve zamanla kendisinde de var olduğunu keşfettiği şairlik ve âşıklık yeteneğini ortaya çıkarmıştır. Şiirlerinde oldukça yalın ifadeler kullanan Yeter Ana’nın eserlerinde pek fazla bir teknik kaygı görülmez. Bu bakımdan kimi şiirlerinde ölçü düzeni olmadığı gibi ayaktan da çıktığı görülür. Âşık Yeter Ana’nın bazı şiirlerinde mahlas kullanmadığı da bilinmektedir (Kaya 2001: 69, 84).

Kaynakça

Kaya, Doğan (2001). “Bir Âşık Ailesi: Âşık Yüzbaşıoğlu ve Ailesindeki Diğer Âşıklar”. Folklor / Edebiyat. 28: 69 - 84.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. BÜLENT AKIN
Yayın Tarihi: 09.06.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Annaguli Nurmemmetd. 25 Mayıs 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NÛRÎ, Abdülahadd. 1595 - ö. 1651Doğum YeriGörüntüle
3FAHREDDİN MEHMEDd. 1236-1241 - ö. 1317-1323Doğum YeriGörüntüle
4Muzaffer Tayyip Uslud. 1922 - ö. 3 Temmuz 1946Doğum YılıGörüntüle
5Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Doğum YılıGörüntüle
6Afif Yesarid. 16 Nisan 1922 - ö. 23 Ağustos 1989Doğum YılıGörüntüle
7Muzaffer Tayyip Uslud. 1922 - ö. 3 Temmuz 1946Ölüm YılıGörüntüle
8Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Ölüm YılıGörüntüle
9Afif Yesarid. 16 Nisan 1922 - ö. 23 Ağustos 1989Ölüm YılıGörüntüle
10Muzaffer Tayyip Uslud. 1922 - ö. 3 Temmuz 1946MeslekGörüntüle
11Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000MeslekGörüntüle
12Afif Yesarid. 16 Nisan 1922 - ö. 23 Ağustos 1989MeslekGörüntüle
13Muzaffer Tayyip Uslud. 1922 - ö. 3 Temmuz 1946Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Afif Yesarid. 16 Nisan 1922 - ö. 23 Ağustos 1989Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Muzaffer Tayyip Uslud. 1922 - ö. 3 Temmuz 1946Madde AdıGörüntüle
17Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Madde AdıGörüntüle
18Afif Yesarid. 16 Nisan 1922 - ö. 23 Ağustos 1989Madde AdıGörüntüle