YETER ANA, Yeter Yıldırım

(d. 1922 / ö. ?)
âşık, ev hanımı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yeter Yıldırım, Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde 1922'de dünyaya gelmiştir. Hasan Yıldırım’ın (Âşık Yüzbaşıoğlu/Âşık Mihmanî) eşidir. Babasının adı Ali, annesinin ise Fadime’dir. Herhangi bir tahsil görmemiştir. 14-15 yaşındayken aynı köyde yaşayan Hasan Yıldırım’a (Âşık Yüzbaşıoğlu/Mihmani) kaçmış ve bu evlilikten beşi erkek olmak üzere dokuz çocuğu (Gülhanım, Nurettin, Behiye, Gülnaz, Ülfettin, Servet, Erdal, İmdal, Mihriban) olmuştur. Çocuklarından Nurettin (Kara/Kara Nurettin), Servet (Emanetî) ve Gülhanım da halk şairidir. Çeşitli yörelerde gerçekleştirilen âşık programlarına katılmak için eşi Âşık Yüzbaşıoğlu’nun devamlı evden ayrılması nedeniyle, Âşık Yeter Ana çocuklarına onun yokluğunu belli etmemek için tarla, harman, bahçe ve ev işlerini de üstlenmiştir. Doğan Kaya’nın 2001'de kaleme aldığı yazısında aktardığı kadarıyla hayatı yoksullukla geçmiştir (Kaya 2001: 69, 84).

Yeter Yıldırım’ın doğduğu ve yaşadığı köy olan Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyü, Emlek yöresindedir. Emlek yöresi yetiştirdiği âşıklarla ün yapmış bir yöredir. Sözgelişi; Kemter, Veli, Ali izzet Özkan ve Âşık Veysel edebiyatımızda kendisine yer bulabilmiş önemli simalar bu yörenin âşıklarıdır. Tespitlerimize göre bu yörede yetişmiş 126 âşık vardır. Bu âşıklar içerisinde yer alan Âşık Yeter Ana, saz çalamayan ve genellikle çok duygulandığı zaman irticalen şiir söyleyebilen bir halk şairidir. Şiirlerinde “Yeter Ana” mahlasını kullanan Yeter Yıldırım’ın şiir yazmaya başlamasında eşi Hasan Yıldırım’ın âşık oluşunun büyük oranda etkisi olmuştur. Evde sürekli onun şiirlerini ve sazını dinlemiş ve zamanla kendisinde de var olduğunu keşfettiği şairlik ve âşıklık yeteneğini ortaya çıkarmıştır. Şiirlerinde oldukça yalın ifadeler kullanan Yeter Ana’nın eserlerinde pek fazla bir teknik kaygı görülmez. Bu bakımdan kimi şiirlerinde ölçü düzeni olmadığı gibi ayaktan da çıktığı görülür. Âşık Yeter Ana’nın bazı şiirlerinde mahlas kullanmadığı da bilinmektedir (Kaya 2001: 69, 84).

Kaynakça

Kaya, Doğan (2001). “Bir Âşık Ailesi: Âşık Yüzbaşıoğlu ve Ailesindeki Diğer Âşıklar”. Folklor / Edebiyat. 28: 69 - 84.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. BÜLENT AKIN
Yayın Tarihi: 09.06.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HALİL/SOYLU HALİL, Halil Soylud. 1902 - ö. 01.02.1986Doğum YeriGörüntüle
2SÜLEYMAN BOZKURTd. 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3DURAN TAMERd. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Refet Körüklüd. 1922 - ö. 04 Nisan 2011Doğum YılıGörüntüle
5Panayot Abacıd. 23 Aralık 1922 - ö. 27 Temmuz 2015Doğum YılıGörüntüle
6Zeki Kurucad. 20 Kasım 1922 - ö. 12 Mart 1988Doğum YılıGörüntüle
7Refet Körüklüd. 1922 - ö. 04 Nisan 2011Ölüm YılıGörüntüle
8Panayot Abacıd. 23 Aralık 1922 - ö. 27 Temmuz 2015Ölüm YılıGörüntüle
9Zeki Kurucad. 20 Kasım 1922 - ö. 12 Mart 1988Ölüm YılıGörüntüle
10Refet Körüklüd. 1922 - ö. 04 Nisan 2011MeslekGörüntüle
11Panayot Abacıd. 23 Aralık 1922 - ö. 27 Temmuz 2015MeslekGörüntüle
12Zeki Kurucad. 20 Kasım 1922 - ö. 12 Mart 1988MeslekGörüntüle
13Refet Körüklüd. 1922 - ö. 04 Nisan 2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Panayot Abacıd. 23 Aralık 1922 - ö. 27 Temmuz 2015Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Zeki Kurucad. 20 Kasım 1922 - ö. 12 Mart 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Refet Körüklüd. 1922 - ö. 04 Nisan 2011Madde AdıGörüntüle
17Panayot Abacıd. 23 Aralık 1922 - ö. 27 Temmuz 2015Madde AdıGörüntüle
18Zeki Kurucad. 20 Kasım 1922 - ö. 12 Mart 1988Madde AdıGörüntüle