ZAFÎ DEDE

(d. ?/? - ö. ?/?)
tekke şairi
(Tekke / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hayatı hakkında çok fazla bilgi bulunmayan Zafî Dede, 17. asırda yaşamış mutasavvıf şairlerdendir. Esrar Dede Tezkiresi’nde belirtildiğine göre Zafî Dede, İbrahim Gülşenî’nin halifelerindendir. Daha sonra Mevleviliğe intisap etmiş, Şahidî Dede yanında yetişmiştir. Şuhûdî, Günâhî ve Tireli Arşî dedelerle münasebeti vardır. Çoğu şiirleri bunlara naziredir. Aynı tezkirede bir gazeli vardır.

Kaynakça

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay.

 “Zafî Dede” (1998). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: Dergâh Yay. 634.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 30.11.2014
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Bu mezâhir kim vücûd-ı mutlak ızhar eyledi

Kendidür kim kendüsine ‘arz-ı dîdâr eyledi

 

Satdı hüsnin aldı ‘aşkın ara yerde kimse yok

Kendi aldı kendi satdı kendi bâzâr eyledi

 

Kendüsiyle ma’nide râz-ı ene’l Hak söyleyen

Şûretâ Mansûra üstâd itdi ber-dâr eyledi

 

Âdem içün halk itmişken dıraht-i gendümi

‘Illet-i işyân idüp adın güneh-kâr eyledi

 

Birinün adını Musa birinün Fir’avn idüp

Kendinün emrini yine kendi inkâr eyledi

 

Satmada satan öziyken buna ma’nidür görün

Özge suretden gelüp kendin haridâr eyledi

 

Özge binâdur ki yapdukça vücûd-ı Âdemi

Kubbe-i şeş-sû düzetdi çâr-dîvâr eyledi

 

Bu ne kudret bu ne tebdil-i hakîkatdur görün

Âteş-i Nemrûdı İbrâhim’e gülzâr eyledi

 

Hamdülillah irgürüp darüş’şifa-yı vahdete

Za’fî bî-çârenün derdine dermân eyledi 

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede. Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay.  315-316.