ZİYÂ, Yûsuf Ziyâeddîn Efendi

(d. ?/? - ö. 1269-1276 arası/1853-1861 yılları arası)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Yûsuf Ziyâeddîn olan Ziyâ, Karahisarlıdır. Babası, Karahisar kazası âlimlerinden Alî Efendi’dir. Yûsuf Ziyâ’eddîn Efendi, 1262/1845-46 yılında İstanbul’a gelerek Arapça tahsil ettikten sonra 1269/1852-53 senesinde Ma‘ârif-i Adliye Mektebi’nde Farsça hocalığına tayin edildi. Şairin ölüm tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber kaynaklarda yer alan bilgilerde de tutarsızlıklar bulunmaktadır. Sicill-i Osmânî’de (Akbayar 1996: 1718) Sultan Abdülmecîd (sal. 1839-1861) devri sonlarında, Tuhfe-i Nâ’ilî’de (Kurnaz vd. 2001: 575) 1266/1849-50 yılından sonra vefat ettiği kayıtlıdır. Ancak Hâtimetü’l-Eş‘âr’da (Çiftçi yty: 271) yer alan 1269/1852-53 yılında Ma‘ârif-i Adliye Mektebi’ne tayin edildiği bilgisinden hareketle Yûsuf Ziyâeddîn Efendi’nin bu tarihten sonra, 1853-1861 yılları arasında vefat ettiği anlaşılmaktadır.

Hâtimetü’l-Eş‘âr’da (Çiftçi yty: 271) kafiye usulüne ve Farsça edatlara ilişkin matbu bir risalesi olduğu kayıtlıdır. Dîvân'ı olup olmadığı bilinmeyen Ziyâ’nın edebî kişiliğine ilişkin olarak kaynaklarda herhangi bir değerlendirme bulunmamaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. C. 5. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Çiftçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatîn Davud, Hâtimetü’l-Eş’âr. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 07.09.2014].

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  C.II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İNCİNUR ATİK GÜRBÜZ
Yayın Tarihi: 18.09.2014
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Nîk ü bedden her ne geldiyse dilimdendir bana

Gâh dost kendi lisânım gâh düşmendir bana

Ol kadar revnak-fezâdır kim sipihr-i tâli‘im

Her şeb-i târîk gûyâ rûz-ı rûşendir bana

Ol perî teşrîfe rağbet itmek isterse eger

Ehl-i dil kâşânesi şimdi nişîmendir bana

Cennetâsâ olsa da gitmem rakîbin câyına

Kûy-ı dilber Cennetâsâ cây u meskendir bana

Iyş u nûş u dehr içün a‘lâ vü ednâya Ziyâ

Hep tekâpû itdiren bu bir kuru tendir bana

(Çiftçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatîn Dâvud, Hâtimetü’l-Eş’âr. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10736,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 07.09.2014]. 271.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FEYZÎ, Seyyid Hasan Efendid. ? - ö. 1695-96Doğum YeriGörüntüle
2FEYZÎ, Hasan Efendid. ? - ö. 1695-6Doğum YeriGörüntüle
3TOK MUSTAFAd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4FEYZÎ, Seyyid Hasan Efendid. ? - ö. 1695-96Doğum YılıGörüntüle
5FEYZÎ, Hasan Efendid. ? - ö. 1695-6Doğum YılıGörüntüle
6TOK MUSTAFAd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7FEYZÎ, Seyyid Hasan Efendid. ? - ö. 1695-96Ölüm YılıGörüntüle
8FEYZÎ, Hasan Efendid. ? - ö. 1695-6Ölüm YılıGörüntüle
9TOK MUSTAFAd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10FEYZÎ, Seyyid Hasan Efendid. ? - ö. 1695-96MeslekGörüntüle
11FEYZÎ, Hasan Efendid. ? - ö. 1695-6MeslekGörüntüle
12TOK MUSTAFAd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13FEYZÎ, Seyyid Hasan Efendid. ? - ö. 1695-96Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FEYZÎ, Hasan Efendid. ? - ö. 1695-6Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TOK MUSTAFAd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FEYZÎ, Seyyid Hasan Efendid. ? - ö. 1695-96Madde AdıGörüntüle
17FEYZÎ, Hasan Efendid. ? - ö. 1695-6Madde AdıGörüntüle
18TOK MUSTAFAd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle