Madde Detay

Kaynaklarda hayatı hakkında bilgi yoktur. Gaziantep Tahtanî Camiinin batı kapısının solunda bulunan kitabedeki 1204/1789 tar­ihli manzumesinden yola çıkarak 18. yüzyılda yaşadığı tahmin edilmektedir. Kitabe şöyledir::

Zihî ra‘nâ vü ferhûnde bu bâb-ı Hakk-ı mandûde (?)

Buna medhûl olan ubbâd irer dareynde maksûda

 

Gelince yâd-ı Zühdîye der-i Hakka güzel târîh

Bu sûk-ı dil-güşâdan gel der-i dergâh-ı ma‘bûda (1024/1789)

Zühdî'nin, Hacı Abdullah Ağa'nın yaptırdığı Saraçhâne ve Hasırcı Hanlarını yapımı, Mütercim Âsım’ın da hocalıklarını yapan Şafizâde Ahmed ve Mehmed kardeşlerin 1198/1783 tarihinde yeniçeriler tarafından öldürülmesi, Kilis mütesellimi olan Daldabanoğlu Mehmed Ali Paşa'nın öldürülmesi (Güzelbey 1988: 285-86), Antepli divan şairlerinden Gülahmedzâde Rahmî’nin ölümü (Yakar 2013: 119) gibi devrinde şahit olduğu olaylar üzerine kaleme aldığı tarihleri vardır.

Güzelbey, Cemil Cahit (1988). Gaziantep Büyükleri ve Gaziantep Meşahirine Ek. Ankara: Ajans-Türk.

Güzelbey, Cemil Cahit (1998). Gaziantep’ten Kesitler. Gaziantep.

Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: ycm Yay.

Yener, Şakir Sabri (1958). Gaziantep Kitabeleri. Gaziantep: Kardeşler Matbaası.

Tarih

Âh kim esdi nesîm-i kec-rev

Kaldı âlemde bugün bed-tıynet

Nâgehân oldı kazâ-yı Rahmân

İtdiler zulm-i sarîha niyyet

Böyle âlimlere de bir ânda

Tig-ı kahr ile vuruldu rif’at

Âh kim bâd-ı ecel esdikde

Söndiler nûr-ı çerâg-ı millet

Böyle fâzıl ulemâlar derhâl

Al kızıl kana boyadı haşmet

Şâfi’î mezhebine âlimler

Hanefîlerle iderler şevket

Hâcı Muhammed Efendi biri

Var idi ilm ü kemâl-i sîret

Biri Hâcî Ahmed Efendidür

Giydirür ilm-i hadîse kisvet

Vakt-i bisyârları anların

İlm-i tefsîre virürdi dikkat

Nice efkar gurabâ-i bîkes

Kat olup kıldı behişte sür’at

Niceler gelmiş idi tahsîle

Ki alam bahr-i ilimden kısmet

Nâgehân zulm ü sitemle ber-dâr

Eyleyüp kıldı cinâne rıhlet

Bermurâd olmadılar dünyâda

Bulalar cennet içinde lezzet

Âh idip agladı çok mâderler

Nice sâlih zü’efâ-i ümmet

Ne güzel lutf u keremli Allah

Böyle zâlimlere verdi ruhsat

Koyma yâ Rab sana ma‘lûm bunlar

İt cezâ-i ameline gayret

Zâlimânun yüzini güldürme

Virdi âlemde ilâhî zillet

Âh ü efgân ile Zühdî dir ki

Vir İlâhî ulemâya fırsat

El açup kıldı du‘â-i târîh

Ola rûh-ı şühedâ rahmet (1198)

(Yakar, Halil İbrahim (2013). Antepli Divan Şairleri. Gaziantep: ycm Yay. 119-120.)