DOST KAMİL/KUL KAMİL, Kamil Sayın

(d. 08.01.1955 / ö. -)
Tesviyeci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kamil Sayın, Afyon'un Emirdağ ilçesinde 8 Ocak 1955'te doğmuştur. Şiirlerinde Dost Kamil ve Kul Kamil mahlaslarını kullanır. Musa Kazım ve Dursun Sayın’ın beş çocuğundan ikincisidir (Karatay 2014: 23). Ailesi Lalıklar olarak anılmaktadır. Âşık, babasının Kara Harp okuluna tayin olması vesileyle üç yaşında geldiği Ankara’da 1978'e kadar yaşar (Turan ve Bolçay 2010:105). 1972-1973 öğretim yılında Ankara I. Sanat Enstitüsünü bitirir. Kamil Sayın, 1973'te anne tarafından akrabası olan Döne Hanımla evlenir. Hatice ve Zehra adında iki kızı, Musa Kazım adında bir oğlu vardır (Karatay 2014: 25). Kul Kamil'in mesleği torna ve tesviyeciliktir. 1973-1975 yılları arasında Ankara otobüs işletmesinde çalışmış, askerliğini yaptıktan sonra tekrar EGO’daki görevine dönmüştür. 1978'in mart ayında Belçika’ya gider ve hâlen Belçika’da ikamet etmektedir. Âşık, Belçika’daki ilk üç yılında bir fabrikada, daha sonra da bir otelde çalışmış olup (Turan ve Bolçay 2010: 107) şu anda emeklidir.

Kul Kamil, on bir yaşında şiir yazmaya başlar. İlk şiirini otuz yaşında vefat eden amcası için yazmıştır. Kamil Sayın’ın babası Musa Kazım Sayın, Harp okulunda görev yaparken orada askerliğini yapan Mahzuni Şerif ile tanışır ve çok iyi dost olurlar. Kamil Sayın, babasının can dostu Mahzuni Şerif ve Âşık Veysel ile yaptıkları saz ve söz sohbetlerinden çok etkilenir, bu büyük ustalardan aldığı ilhamla şiirlerini yazar. Sohbetlerle başlayan eğitim süreci onun hayatında önem taşır. Sayın’ın sazda ve sözde birebir çalıştığı, talim ve terbiyesinden geçtiği, çıraklık yaptığı bir ustası olmamıştır (Turan ve Bolçay 2010: 106). Ancak âşıklık geleneğinin önemli ustalarından olan dayısı Şemseddin Kubat’ın Kamil Sayın’ın hayatında etkisi büyüktür. Sayın, mahlas olarak güzel bir anlamı olması sebebiyle adını kullanır. Mahlasıyla ilgili şunları söylemektedir: “2006 yılında Ankara OZAN-DER’de sayın başkan Ozan Emaneti ve birçok ozan dostun olduğu bir sohbette ozan Balkaymak’ın ‘Sen neden mahlas kullanmıyorsun? Sana bir mahlas bulalım’ demesi üzerine Ozan Emaneti ‘Adamın adını koyan mahlasını da koymuş Dost Kamil tam uymuş’ demiş.” Bunun üzerine Sayın, ‘Dost Kamil, Kul Kamil’ mahlaslarını kullanmaya başlamıştır (Turan 2010: 209,210). Sayın’ın sanatının şekillenmesinde örnek aldığı Mahzuni Şerif, Veysel ve Yoksul Derviş’ten başka Yunus Emre, Kaygusuz Abdal, Pir Sultan Abdal, Abdurrahim Karakoç da onun sanatında büyük önem taşımaktadır. Sayın, ilk söylediği şiirleri, Mahzuni Şerif’in sözünün üstüne söz söylenmez anlayışıyla yırtıp atmıştır. Sayın’ın büyük usta Âşık Veysel’e olan saygı ve muhabbeti şiirlerinde de yer almıştır. Sayın, Âşık Veysel'i Ankara’da Yüksek İhtisas Hastanesinde yatarken ziyaretine gitmiş ve büyük usta için duygularını irticalen dizelere aktarmıştır.

Dost Kamil, şiirlerini hece ölçüsünün 8’li ve 11’li kalıplarıyla yazar. Şiirlerinin konularını beşerî aşk, vatan sevgisi, gurbet, gurbette çekilen zorluklar, gurbette kaybettikleri, Türkiye’de sessiz, kimsesiz kalan köyler, evlada nasihat, aileye olan muhabbet büyük ustalara hasret ve övgü, Hakk’a olan bağlılık, doğru yoldan ayrılmama gibi konular teşkil eder (Turan ve Bolçay 2010: 108). Sayın, özellikle gurbette olmanın getirdiği bir hassasiyetle vatana ve vatanın her bir parçasına özellikle de doğduğu yer olan Emirdağ’a büyük bir muhabbet ve özlem duymakta ve bu muhabbetin tezahürü olan coşkulu şiirler yazmaktadır.

Sayın, şiirlerinde işlediği konularla ilgili “şiirlerimin büyük bir bölümünde tasavvufa ağırlık vermem gerektiğine inandım, yaşamımda olduğu gibi şiirlerimde de insanları sevmenin ve insanlığa hizmet etmenin yüceliğini dile getirmenin hazzını yaşamaya çalıştım” demektedir. Sayın’ın mahlasındaki Kul ibaresi de onun Allah’a hizmetini ifade etmektedir. Ona göre tasavvuf ilmi kuyunun içindeki sudur. O kuyudaki sudan Yunus da Pir Sultan Abdal da Kaygusuz da su çekmiştir, Kamil Sayın’ın “Sanma ki Kamil bedende” mısraı onun felsefesini anlatmak açısından yeterlidir (Turan 2010: 211).

Kamil Sayın, 1972-1973 öğrenim yılında Sümerbank’ın “Yerli Malı Haftası” sebebiyle açmış olduğu yarışmasında şiir dalında Türkiye birincisi olmuş. Daha sonra 1988'de Günaydın gazetesi Avrupa baskısının açmış olduğu bir yarışmada “Türkiye’m” adlı şiiriyle Avrupa birincisi olmuştur. 2003'te de Belçika’da BelTürk gazetesi tarafından yılın sanatçıları arasında seçilmiştir.

Sayın, şiirlerini Tasavvufta Gerçek ve Gönül Penceresi adlı iki şiir kitabında toplamıştır. Ayrıca şiirlerini yerel dergi ve gazetelerde yayımlamaktadır. Kamil Sayın, kitapları hakkında “Belçika Devlet bakanı Robert Delathouwer’in girişimleriyle kitaplarımın Belçika’daki kütüphanelere alımı gerçekleştirilmiş ve bütün gelişmeler gazete ve dergiler tarafından haber yapılmıştır.” demektedir. Türkiye’de ve Avrupa’da muhtelif gazete ve dergilerde de hayatı, sanatçı kişiliği ve şiirleri hakkında yazılar çıkmıştır (Turan 2010: 213). Kamil Sayın’ın eserlerini Âşık Haydar Özlük, Müslüm Sümbül ve Âşık Haşimî plaklara okumuştur.

Kaynakça

Karatay, Merve (2011). Belçika’da Âşıklık Geleneğinin Bir Temsilcisi Kamil Sayın’ın Hayatı Sanatı ve Şiirleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Karatay, Merve (2014). Gönül Bahçemdeki Yedi Verenler, Kamil Sayın’ın Hayatı Sanatı ve Şiirleri. Ankara: yyy.

Nasrattınoğlu, İrfan Ünver (2006). Afyonkarahisarlı Halk Ozanları. Ankara: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Yay.

Turan, Fatma Ahsen (2010). "Kamil Sayın (Dost Kamil - Kul Kamil)". Yaşayan Halk Şairleri, Sazın ve Sözün Sultanları III. Hzl. Fatma Ahsen Turan, Başak Uysal vd Ankara: Gazi Kitabevi. 208-232.

Turan, F. A., E. Bolçay (2010). Sazın ve Sözün Sultanları Belçika’da Yaşayan Halk Şairleri. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FATMA AHSEN TURAN
Yayın Tarihi: 15.03.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Tasavvufta GerçekAygül Ofset / Ankara2003Şiir
Gönül PenceresiAygül Ofset / Ankara2003 ( 2. baskı 2006)Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HALİL ULUSOYd. 03.11.1927 - ö. 30.07.2013Doğum YeriGörüntüle
2Mesut Doğand. 15 Nisan 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HIZIR, Hızır Çelebi, Hızır Şâh, Hızır Deded. 1276 - ö. 1349Doğum YeriGörüntüle
4HALİL ULUSOYd. 03.11.1927 - ö. 30.07.2013Doğum YılıGörüntüle
5Mesut Doğand. 15 Nisan 1968 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HIZIR, Hızır Çelebi, Hızır Şâh, Hızır Deded. 1276 - ö. 1349Doğum YılıGörüntüle
7HALİL ULUSOYd. 03.11.1927 - ö. 30.07.2013MeslekGörüntüle
8Mesut Doğand. 15 Nisan 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
9HIZIR, Hızır Çelebi, Hızır Şâh, Hızır Deded. 1276 - ö. 1349MeslekGörüntüle
10HALİL ULUSOYd. 03.11.1927 - ö. 30.07.2013Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Mesut Doğand. 15 Nisan 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HIZIR, Hızır Çelebi, Hızır Şâh, Hızır Deded. 1276 - ö. 1349Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HALİL ULUSOYd. 03.11.1927 - ö. 30.07.2013Madde AdıGörüntüle
14Mesut Doğand. 15 Nisan 1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HIZIR, Hızır Çelebi, Hızır Şâh, Hızır Deded. 1276 - ö. 1349Madde AdıGörüntüle