GAVSî, Ahmed

(d. ?/? - ö. 1108-9/1697)
Divan Şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yazıcızâde ailesinden meşhur Muhammediye müellifi Yazıcızâde Mehmed Efendi'nin kardeşi Ahmed-i Bîcân'ın oğullarından olduğu rivayet edilir. Bursalı Mehmed Tahir, Nâyî Osman Dede'nin kayınpederi olduğunu söyler. Davutpaşa'da Çivizâde Mescidi yakınlarındaki bir evde dünyaya geldi. Erken yaşlardan itibaren temel ilimleri öğrendi. O sırada Selanik kadısı olan İmamzâde Efendi'nin hizmetinde bulundu ve ondan ders okudu. Bursa'da Mevlevihane şeyhi Salih Dede'ye intisap etti. Şeyhinin ölümü üzerine (Rızâ Tezkiresi'nde şeyhinin işareti üzerine) Konya'ya Mevlana Dergâhı'na gitti. Burada dervişlik hırkasını giyerek 16 sene kaldı. Manevi bir işaretle İstanbul'a dönüp Galata Mevlevihanesi'ne intisap etti. Arzî Muhammed Dede'den şiir ve inşa öğrendi, Mesnevî okuttu. O sıralarda şair Neşâtî Dede'nin Edirne'den yolladığı bir gazeline yazdığı nazire Neşâtî tarafından çok beğenildi. Gavsî bir ara Sultan Selim Han Camii yakınlarındaki hanesinde inzivaya çekildi. Kasımpaşa şeyhi Seyyid Halil Dede Efendi'nin sohbetinden istifade etti. Galata Mevlevihanesi şeyhliği için izin almak amacıyla Edirne'ye gitti. Müsaade buyurulması üzerine bu Mevlevihane'nin postnişini oldu. 21 sene bu vazifede bulunan Gavsî Dede hastalanıp yatağa düşünce dostlarının telkiniyle bir Frenk tabip getirildi, fakat Dede onun gönderilmesini ve üç sene sonra öleceğini haber verdi. Vefatı üzerine Mevlevihane'nin haziresine defnedildi. "Devrân kodı Ahmed Dedesiz tekyemizi hayf" mısraı ölümüne düşürülen tarihlerdendir.

Ârifane ve âşıkane tarzda şiirlerinin toplandığı mürettep bir Divan'ı vardır. Sanat değeri çok yüksek olmamakla beraber yer yer estetik değeri yüksek ve derin manalar ihtiva eden şiirleri bulunur.

Kaynakça

Beliğ, Nuhbetü’l-âsâr li Zeyli Zübdetü’l-eş'âr. İÜ Ktp. TY. Nr. 1182.

Esrar Dede. Tezkire-i şuarâ-yı Mevleviyye. Süleymaniye Ktp. Halet Efendi İlavesi. Nr. 109. vr. 89a-90b.

Güftî. Teşrîfâtü’ş-şuarâ. Millet Ktp. AE. Mnz. Nr. 1324. vr. 91,92.

Kurnaz, Cemal (hzl.)(1995). Muallim Naci.Osmanlı Şairleri. İstanbul: MEB Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî III. İstanbul: Matbaa-i Âmire.  62.

Mehmed Tâhir (1333-42). Osmanlı Müellifleri C. I. İstanbul: Matbaa-i Amire: 137.

Safâyî. Tezkire. Süleymaniye Ktp. Esad Efendi. Nr. 2549. vr.253a.

Sâlim. Tezkire. Süleymaniye Ktp. Bağdatlı Vehbi Efendi. Nr.1655. vr.  494 vd.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU
Yayın Tarihi: 13.06.2014
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ADLÎ, Süleyman-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1743-44Doğum YeriGörüntüle
2Esme Arasd. 12 Ekim 1977 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3KEMTERÎ, Raşid Alid. ? - ö. 1896Doğum YeriGörüntüle
4ADLÎ, Süleyman-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1743-44Doğum YılıGörüntüle
5Esme Arasd. 12 Ekim 1977 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KEMTERÎ, Raşid Alid. ? - ö. 1896Doğum YılıGörüntüle
7ADLÎ, Süleyman-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1743-44Ölüm YılıGörüntüle
8Esme Arasd. 12 Ekim 1977 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9KEMTERÎ, Raşid Alid. ? - ö. 1896Ölüm YılıGörüntüle
10ADLÎ, Süleyman-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1743-44MeslekGörüntüle
11Esme Arasd. 12 Ekim 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KEMTERÎ, Raşid Alid. ? - ö. 1896MeslekGörüntüle
13ADLÎ, Süleyman-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1743-44Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Esme Arasd. 12 Ekim 1977 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KEMTERÎ, Raşid Alid. ? - ö. 1896Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ADLÎ, Süleyman-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1743-44Madde AdıGörüntüle
17Esme Arasd. 12 Ekim 1977 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KEMTERÎ, Raşid Alid. ? - ö. 1896Madde AdıGörüntüle