GAVSî, Ahmed

(d. ?/? - ö. 1108-9/1697)
Divan Şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yazıcızâde ailesinden meşhur Muhammediye müellifi Yazıcızâde Mehmed Efendi'nin kardeşi Ahmed-i Bîcân'ın oğullarından olduğu rivayet edilir. Bursalı Mehmed Tahir, Nâyî Osman Dede'nin kayınpederi olduğunu söyler. Davutpaşa'da Çivizâde Mescidi yakınlarındaki bir evde dünyaya geldi. Erken yaşlardan itibaren temel ilimleri öğrendi. O sırada Selanik kadısı olan İmamzâde Efendi'nin hizmetinde bulundu ve ondan ders okudu. Bursa'da Mevlevihane şeyhi Salih Dede'ye intisap etti. Şeyhinin ölümü üzerine (Rızâ Tezkiresi'nde şeyhinin işareti üzerine) Konya'ya Mevlana Dergâhı'na gitti. Burada dervişlik hırkasını giyerek 16 sene kaldı. Manevi bir işaretle İstanbul'a dönüp Galata Mevlevihanesi'ne intisap etti. Arzî Muhammed Dede'den şiir ve inşa öğrendi, Mesnevî okuttu. O sıralarda şair Neşâtî Dede'nin Edirne'den yolladığı bir gazeline yazdığı nazire Neşâtî tarafından çok beğenildi. Gavsî bir ara Sultan Selim Han Camii yakınlarındaki hanesinde inzivaya çekildi. Kasımpaşa şeyhi Seyyid Halil Dede Efendi'nin sohbetinden istifade etti. Galata Mevlevihanesi şeyhliği için izin almak amacıyla Edirne'ye gitti. Müsaade buyurulması üzerine bu Mevlevihane'nin postnişini oldu. 21 sene bu vazifede bulunan Gavsî Dede hastalanıp yatağa düşünce dostlarının telkiniyle bir Frenk tabip getirildi, fakat Dede onun gönderilmesini ve üç sene sonra öleceğini haber verdi. Vefatı üzerine Mevlevihane'nin haziresine defnedildi. "Devrân kodı Ahmed Dedesiz tekyemizi hayf" mısraı ölümüne düşürülen tarihlerdendir.

Ârifane ve âşıkane tarzda şiirlerinin toplandığı mürettep bir Divan'ı vardır. Sanat değeri çok yüksek olmamakla beraber yer yer estetik değeri yüksek ve derin manalar ihtiva eden şiirleri bulunur.

Kaynakça

Beliğ, Nuhbetü’l-âsâr li Zeyli Zübdetü’l-eş'âr. İÜ Ktp. TY. Nr. 1182.

Esrar Dede. Tezkire-i şuarâ-yı Mevleviyye. Süleymaniye Ktp. Halet Efendi İlavesi. Nr. 109. vr. 89a-90b.

Güftî. Teşrîfâtü’ş-şuarâ. Millet Ktp. AE. Mnz. Nr. 1324. vr. 91,92.

Kurnaz, Cemal (hzl.)(1995). Muallim Naci.Osmanlı Şairleri. İstanbul: MEB Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî III. İstanbul: Matbaa-i Âmire.  62.

Mehmed Tâhir (1333-42). Osmanlı Müellifleri C. I. İstanbul: Matbaa-i Amire: 137.

Safâyî. Tezkire. Süleymaniye Ktp. Esad Efendi. Nr. 2549. vr.253a.

Sâlim. Tezkire. Süleymaniye Ktp. Bağdatlı Vehbi Efendi. Nr.1655. vr.  494 vd.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU
Yayın Tarihi: 13.06.2014
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VİSÂLÎ, Visâlî Çelebi (Dimetokalı/İstanbullu)d. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Doğum YeriGörüntüle
3Hıfzı Topuzd. 25 Ocak 1923 - ö. 26 Eylül 2023Doğum YeriGörüntüle
4VİSÂLÎ, Visâlî Çelebi (Dimetokalı/İstanbullu)d. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Doğum YılıGörüntüle
6Hıfzı Topuzd. 25 Ocak 1923 - ö. 26 Eylül 2023Doğum YılıGörüntüle
7VİSÂLÎ, Visâlî Çelebi (Dimetokalı/İstanbullu)d. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Ölüm YılıGörüntüle
9Hıfzı Topuzd. 25 Ocak 1923 - ö. 26 Eylül 2023Ölüm YılıGörüntüle
10VİSÂLÎ, Visâlî Çelebi (Dimetokalı/İstanbullu)d. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93MeslekGörüntüle
12Hıfzı Topuzd. 25 Ocak 1923 - ö. 26 Eylül 2023MeslekGörüntüle
13VİSÂLÎ, Visâlî Çelebi (Dimetokalı/İstanbullu)d. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hıfzı Topuzd. 25 Ocak 1923 - ö. 26 Eylül 2023Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16VİSÂLÎ, Visâlî Çelebi (Dimetokalı/İstanbullu)d. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17RİF'AT, Enderûnî Fazlî-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 1792-93Madde AdıGörüntüle
18Hıfzı Topuzd. 25 Ocak 1923 - ö. 26 Eylül 2023Madde AdıGörüntüle