KEBÛTERÎ/HEZÂRÎ, Kebûterî Mehmed Efendi

(d. ?/? - ö. 1137/1724-25)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mehmed’dir. Kebûterî Mehmed Efendi olarak tanındı. Sultan IV. Mehmed döneminde sadrazam ve padişahın damadı olan Musahib Paşa’nın kitapçılığını ve kâtipliğini yaptı. Râmî Mehmed Paşa’nın beylikçi ve reisülküttâplığında kîsedâr, mektupçu ve divan kâtibi oldu. Daha sonra İstanbul’da gümrük kâtipliği yaptı. 1137/1724-25 yılında İstanbul’da vefat etti. Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 879)’de III. Mustafa devri (1757-1774) şairi olarak gösterilmiştir.

Devrinin ilim ve sanat meclislerinin aranan simalarındandı. Bilgisi, hoş sohbet oluşu, gezme ve eğlenceye düşkünlüğüyle tanındı. Şiirlerinde Hezârî ile birlikte Kebûterî mahlasını da kullandı. Eserlerine dair bir bilgi olmayıp Belîğ, Safayî ve Salim tezkirelerinde şiirlerinden örnekler bulunmaktadır.

Kaynakça

Abdülkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 355.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 3. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 879.

Cunbur, Müjgân (2004). “Hezârî”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: AKM Yay. 24.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 727-730.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 256.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 594-596.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 205.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I-II. Ankara: Bizim Büro Yay.849-850.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). C. 5. “Kebûterî Mehmed Efendi”. İstanbul: Dergâh Yay. 259.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 29.04.2014
Güncelleme Tarihi: 11.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Der-Medh-i Sa‘dâbâd

Cennet-i rûy-ı zemîni görmek istersen eger

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Her taraf olmuş müzeyyen nakl-i gülden ser-be-ser

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Anda rükn-i devletin her kasrı bir bâg-ı güzîn

Bâ-husûs ol kasr-ı şâhî hem-çü firdevs-i berîn

Makdem-i şâhî ile buldu sa‘âdet ol zemîn

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Çaglayan ser-çeşme-i âb-ı hayâtın aynı tâ

Her nişîmen bir müferrah câygâh-ı dil-güşâ

Ser-firâz olmak dilersen sen de ey mâh-likâ

Ey nihâl-i bâg-ı ‘işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Görmedi çeşm-i cihân bir böyle bâg-ı dil-nişîn

Der gören bânîsine tahsîn ile sad-âferîn

Matla‘-ı burc-ı sa‘âdet çün bu bâg ey nazenîn

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

Anda teşrîf etmede her sâde-rûyân-ı cihân

İhtirâz etsen bu bâga sen de ey serv-i revân

Olmasın sensiz Hezârî bir dem ey nâ-mihribân

Ey nihâl-i bâg-ı işve bâg-ı Sa‘dâbâd’a gel

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî. İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 729-730.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ABDÎ, Ağraslı Mehmed Efendi-zâde Abdullah Abdî Efendid. ? - ö. 1667Doğum YeriGörüntüle
2ŞÂKİR, Gümrükçü Hüseyin Paşa-zâde Hüseyin Şâkir Beyd. ? - ö. 1744-45Doğum YeriGörüntüle
3Orçun Türkayd. 1976 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ABDÎ, Ağraslı Mehmed Efendi-zâde Abdullah Abdî Efendid. ? - ö. 1667Doğum YılıGörüntüle
5ŞÂKİR, Gümrükçü Hüseyin Paşa-zâde Hüseyin Şâkir Beyd. ? - ö. 1744-45Doğum YılıGörüntüle
6Orçun Türkayd. 1976 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ABDÎ, Ağraslı Mehmed Efendi-zâde Abdullah Abdî Efendid. ? - ö. 1667Ölüm YılıGörüntüle
8ŞÂKİR, Gümrükçü Hüseyin Paşa-zâde Hüseyin Şâkir Beyd. ? - ö. 1744-45Ölüm YılıGörüntüle
9Orçun Türkayd. 1976 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ABDÎ, Ağraslı Mehmed Efendi-zâde Abdullah Abdî Efendid. ? - ö. 1667MeslekGörüntüle
11ŞÂKİR, Gümrükçü Hüseyin Paşa-zâde Hüseyin Şâkir Beyd. ? - ö. 1744-45MeslekGörüntüle
12Orçun Türkayd. 1976 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ABDÎ, Ağraslı Mehmed Efendi-zâde Abdullah Abdî Efendid. ? - ö. 1667Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞÂKİR, Gümrükçü Hüseyin Paşa-zâde Hüseyin Şâkir Beyd. ? - ö. 1744-45Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Orçun Türkayd. 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ABDÎ, Ağraslı Mehmed Efendi-zâde Abdullah Abdî Efendid. ? - ö. 1667Madde AdıGörüntüle
17ŞÂKİR, Gümrükçü Hüseyin Paşa-zâde Hüseyin Şâkir Beyd. ? - ö. 1744-45Madde AdıGörüntüle
18Orçun Türkayd. 1976 - ö. ?Madde AdıGörüntüle