ÖMER KALAFAT

(d. 01.10.1961 / ö. -)
memur, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ömer Kalafat, Afyon’da 1 Ekim 1961 tarihinde Hakkı Bey ve Şerife Hanım’ın çocukları olarak dünyaya gelmiştir. Şemseddin Karahisari Ortaokulu’ndan 1979'da mezun olduktan sonra, maddi elverişsizlikler yüzünden eğitimine devam edememiştir. Bir okulda memur olarak çalışmaya başladığı 1980’li yıllarda şiir ve edebiyatla ilgilenmeye başlamış ve emekli olduktan sonra da bu uğraşını sürdürmüştür. Çok sayıda yarışmaya katılan Kalafat, bu yarışmaların çoğundan ödüller almıştır. Ümmü Kalafat ile evli olan şairin üç çocuğu bulunmaktadır (Nasrattınoğlu 2006:175).

Âşığın şiire ilgisi ortaokul yıllarına kadar dayanmaktadır. Bu dönemde öğretmenleri Recep Yaşayacak ve Ali Onk’un kendisindeki şiir yazma becerisini keşfetmeleri ve kendisini cesaretlendirmeleri sonucunda ilk şiirlerini üretmeye başlamıştır. Gençlik dönemlerinden itibaren Türk Edebiyatı, Çınaraltı, Gülpınar, Tarla gibi dergilerde şiirleri yayımlanmıştır (Nasrattınoğlu 2006: 175; Işık 2004: 998). Âşığın yayımlamış olduğu on bir şiir kitabı bulunmaktadır .

Şiirleri biçim açısından âşıklık geleneğinin bir parçası olma niteliği göstermektedir. Bu durumun altında yatan en önemli sebep, onun gençlik yıllarında Halil Soyuer’le olan dostluğudur (Nasrattınoğlu 2006: 67). Bu dostluğun ardından Kalafat’ın şiirlerinde âşıklık geleneğinin etkileri baskın bir şekilde kendini gösterir. Bunun dışında Kalafat’ın yetişmesinde âşıklık geleneğindeki usta-çırak ilişkisi etkili olmamıştır. Kendisi şiirlerini yazarak üretmektedir ve saz çalmamaktadır. Dörtlüklerle kurgulanmış olan şiirlerinde hece ölçüsünün sekizli ve on birli kalıpları kullanılmıştır. Nazım biçimi olarak şiirlerinde en çok tercih ettiği tür koşmadır. Koşmalardan sonra en çok kullandığı ikinci nazım biçimi ise semaidir. Âşığın aşk, tasavvuf, insan ilişkileri ve hoşgörü gibi konuları ele aldığı pek çok şiirinde, modern zamanların bireyi soktuğu çıkmazlardan kurtuluş için bir reçete olarak tasavvufi öğretiye sarıldığı gözükmektedir. Yunus Emre gibi ünlü mutasavvıflara yaptığı göndermeler (Nasrattınoğlu 2006: 70), tekke şairlerinin âşık üzerindeki etkisinin kanıtıdır. Doğa, yerel kültür ve Afyonkarahisar kent kimliği gibi temalar da şiirlerinde kendini göstermektedir.

Şiirlerinin önemli bir kısmı Türk Sanat Müziği formunda ve değişik makamlarda farklı isimler tarafından bestelenerek albümler vasıtasıyla da tüketicilerle buluşma şansını yakalamıştır (Gündöner 2010: 15). Şiirlerinin bestelenmesi konusunda Sadık Atay tarafından yapılan girişimler etkili olmuştur (Gündöner 2010: 16). Bestelenen pek çok güftesi TRT repertuarına da girmiştir.

Kalafat’ın hayatı ve edebi kişiliğinden bahseden üç eser bulunmaktadır. Bunlardan ilki İrfan Ünver Nasrattınoğlu’nun Afyonkarahisarlı Halk Ozanları adını taşıyan eseri (2006: 175-184), ikincisi İhsan Işık’ın Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi adlı eseri (2004: 998), üçüncüsü ise Safiye Gündöner’in Afyonkarahisar Müzik Kültürüne Hizmet Edenler adlı yüksek lisans tezidir (2010: 15-16). Bu üç eserde de âşığın hayatı hakkında kısa bilgiler verilerek eserlerinin adları listelenmektedir. Şiirlerinin bir kısmı Naser Fainz tarafından Farsçaya çevrilip İran’da yayımlanmıştır.

Şiirle olan ilişkisinde Halil Soyuer’in yerinin çok ayrı olduğunu ifade eden âşık (Nasrattınoğlu 2006: 175), Şeref Taşlıova, Murat Çobanoğlu, Güzide Gürpınar Taranoğlu ve Ümit Yaşar Oğuzcan’ın şiirlerinden çok etkilendiğini ve bunların kendi şairliğine yansıdığını dile getirmektedir.

Kaynakça

Gündöner, Safiye (2010), Afyonkarahisar Müzik Kültürüne Hizmet Edenler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Işık, İhsan (2004). Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. II. Ankara: Elvan Yay. 

Nasrattınoğlu, İrfan Ünver (2006). Afyonkarahisarlı Halk Ozanları. Ankara: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ADİL ÇELİK
Yayın Tarihi: 27.12.2018
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yolumun Üstüİleri Ofset Matbaacılık / Afyon1991Şiir
İki Yüzlü DünyaZafer Yayınevi / Afyon1992Şiir
Afyonkarahisarlı Şairler AntolojisiTürkeli Gazetesi / Afyon1993Antoloji
Dostlar SağolsunEmirdağ Ofset / Afyon1993Şiir
Hasret Benden Sorulur(yayınevi belirtilmemiş) / Afyon1998Şiir
Gönlümdeki YangınÇınar Yayınevi / Eskişehir1998Şiir
Sabır İklimiSeda Yayınevi / Afyonkarahisar2002Şiir
Kanadı Kırık SevdamTürkeli Gazetesi / Afyon2003Şiir
Nihavend KuşlarıAfyonkarahisar Belediyesi Kültür Yayınları / Afyonkarahisar2011Şiir
Sevda Diye Bir Şey YokAfyon Belediyesi / Afyonkarahisar2014Şiir
Bir Kalpte İki AyrıAfyonkarahisar Belediyesi Kültür Yayınları / Afyonkarahisar2018Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DÖNDÜ KÜÇÜKd. 1930 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ALİ TAŞd. 02.02.1943 - ö. 03.02.1991Doğum YeriGörüntüle
3MUSTAFA, Mustafa Avşard. 10.10.1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4DÖNDÜ KÜÇÜKd. 1930 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ALİ TAŞd. 02.02.1943 - ö. 03.02.1991Doğum YılıGörüntüle
6MUSTAFA, Mustafa Avşard. 10.10.1968 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7DÖNDÜ KÜÇÜKd. 1930 - ö. ?MeslekGörüntüle
8ALİ TAŞd. 02.02.1943 - ö. 03.02.1991MeslekGörüntüle
9MUSTAFA, Mustafa Avşard. 10.10.1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
10DÖNDÜ KÜÇÜKd. 1930 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ALİ TAŞd. 02.02.1943 - ö. 03.02.1991Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12MUSTAFA, Mustafa Avşard. 10.10.1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13DÖNDÜ KÜÇÜKd. 1930 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14ALİ TAŞd. 02.02.1943 - ö. 03.02.1991Madde AdıGörüntüle
15MUSTAFA, Mustafa Avşard. 10.10.1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle