Prenses Kadriye Hüseyin

K.H., Nilüfer
(d. 10 Ocak 1888 / ö. 1955)
yazar, gazeteci
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Türk edebiyatının Mısır coğrafyasındaki temsilcilerinden Prenses Kadriye Hüseyin, Kahire’de dünyaya gelmiştir. Babası Mısır’da dönemin önemli devlet adamlarından olan Hidiv İsmail Paşa’nın oğlu Hüseyin Kâmil Paşa, annesi ise Melek Sultan’dır. Eğitim hayatı konusunda detaylı bilgi olmamakla birlikte, varlıklı bir ailede yetişen Prenses Kadriye'nin Arapça ve Fransızca gibi dillerde eğitim aldığı bilinmektedir (Tağızade-Karaca 2012: 1968). İlk evliliğini 1919 yılında Kahire’de yapan Prenses Kadriye, ikinci evliliğini ise İstanbul’da, 1921 yılında Mahmut Hayri Paşa ile gerçekleşmiştir. Mahmut Hayri Paşa’dan Mahmud Hüseyin Hayri ve Samira adlı iki çocuğu olan yazar, 1955 yılında Kahire'de vefat etmiştir (Kalyon ve Kozlu, 2017: 52).

Tanzimat döneminde yapılan yeniliklerle birlikte ortaya çıkan kadın aydın tipinin önemli temsilcilerinden biri olan Prenses Kadriye Hüseyin'in kendisine daha çok Fatma Aliye'yi örnek aldığı söylenebilir (Tağızade-Karaca 2012: 1968). Prenses Kadriye, İstanbul, Kahire ve Roma'da geçen yaşamında daha çok gazeteci ve denemeci kimliğiyle dikkat çekmiş, Mihrab, Şehbal, Resimli Kitap gibi süreli yayınlarda çeşitli yazılar kaleme almıştır. Şehbal'de daha çok Nilüfer takma adıyla yazılar yazan Kadriye Hüseyin, II. Meşrutiyet'in ortaya çıkardığı sosyal etkiler ve milli uyanışın içinde yer almış, daha sonra ise Milli Mücadele’yi destekler nitelikte yazılar kaleme almıştır. Özellikle Mehâsin-i Hayat, Temevvücât-ı Efkâr, Nelerim, Mühim Bir Gece ve Muhadderât-ı İslâm adlı eserlerinde, düşünce ve duygu dünyasının incelikleri, millî, dinî ve kültürel konulardaki hassasiyetleri göze çarpmaktadır (Tağızade-Karaca 2012: 1970). Prenses Kadriye'nin yazılarında kendini gösteren temel konulardan biri de Doğu toplumlarındaki kadın meselesidir. Yazar aynı zamanda Batı edebiyatından çeşitli tercümeler yapmıştır.

Kaynakça

İhsanoğlu, Ekmeleddin (2006). Mısır’da Türkler ve Kültürel Mirasları (Mehmet Ali Paşa’dan Günümüze Basılı Türk Kültürü Bibliyografyası ve Bir Değerlendirme). İstanbul: IRCICA Yay.

Kalyon, Abuzer ve Zeynep Gözde Kozlu (2017). “Prenses Kadriye Hüseyin ve Eserleri”. Külliyat: Osmanlı Araştırmaları Dergisi, S.3.

Tağızâde Karaca, Nesrin (2012). “Prenses Kadriye Hüseyin, Ressam Vittoria Pisani ve Türk Milli Mücadelesi”. Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic, Volume 7/1.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. MUSTAFA TEMİZSU
Yayın Tarihi: 01.06.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Mehasin-i HayatOsmanlı Matbaası / Kahire1327Deneme
Temevvücât-ı EfkârMaarif Matbaası / Mısır1330Deneme
Muhadderât-ı İslâmMaarif Matbaası / Mısır1331Deneme
Mühim Bir GeceOsmanlı Matbaası / Kahire1909Tiyatro
Nelerim, Mühim Bir GeceOsmanlı Matbaası / Mısır1909Tiyatro
Mukaddes Ankara'dan MektuplarKültür ve Turizm Bakanlığı / Ankara1987Deneme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂŞİD, Râşid Mehmed Paşad. 1830 - ö. 1876Doğum YeriGörüntüle
2EZHERÎ, Abdülmüte'âl Ezherî Efendi, Mısırlıd. ? - ö. 1824Doğum YeriGörüntüle
3AYŞE İSMET TEYMÛRÎd. 1840 - ö. 1902Doğum YeriGörüntüle
4Ali Vecdi Bingöld. 1888 - ö. 30 Ocak 1973Doğum YılıGörüntüle
5MİRZE BAYRAMOVd. 1888 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6MAHTUMÎ/ŞEVKÎ, Şevki Yazıcıd. 1888/1889 - ö. 1947Doğum YılıGörüntüle
7SELİM KALECİKLİd. 1925 - ö. 1955Ölüm YılıGörüntüle
8Fuat Hulusi Demirellid. 1877 - ö. 23 Kasım 1955Ölüm YılıGörüntüle
9Ahmet Reşit Reyd. 1870 - ö. 14 Ağustos 1955Ölüm YılıGörüntüle
10Müzeyyen Çelikd. 20 Eylül 1983 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Abdülbaki Koşard. 28 Mayıs 1969 - ö. 24 Şubat 2006MeslekGörüntüle
12Ahmet Özerd. 19 Ocak 1946 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Emin Hakid. 16 Ekim 1889 - ö. 1 Nisan 1921Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Abdülhamit Niyazi Çıkıntaşd. 1856 - ö. 11 Ocak 1934Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Raif Necdet Kestellid. 1881 - ö. 18 Ağustos 1937Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Cemal Süreya Seberd. 1931 - ö. 09 Ocak 1990Madde AdıGörüntüle
17HÜSEYİN ÇALIŞd. 08.04.1957? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18LOKMÂN, Seyyid Lokmân, Lokmân Çelebi, Lokmân bin Hüseyind. ? - ö. 1601Madde AdıGörüntüle