Aclan Sayılgan

Fatma Kan, Gaga, Tahsin İskeçeli
(d. 1924 / ö. 5 Eylül 2001)
Yazar, Oyuncu, Yönetmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmail Hilmi Bey ve Hatice Devlet Hanım'ın oğlu olarak İzmir'de dünyaya geldi. İlk tahsilini İzmir Muallim Mektebi'nde yaptı. Lise öğrenimini 1944'te İzmir İnönü Lisesi'nde tamamladı. 1944'te İstanbul'da (Eyüp ilçesinde) levazım subayı olarak askerliğini yaptı. 1948'de Ankara Devlet Konservatuvarı Drama Bölümü’nden mezun oldu. 1946'da TKP'ye girdi. 8 Eylül 1952'de Ceza Kanunu’nun 141. Maddesine muhalefetten tutuklandı. 24 Haziran 1953’te cezaevinden çıktı. Serbest kaldıktan sonra parti üyeliğinden ayrıldı. Memduha Diker ile evlendi. Gülcan ve Şahap adında iki çocuğu oldu. Ankara Devlet Tiyatrosu'nda ve TRT’de oyuncu ve yönetmen olarak uzun yıllar çalıştı. Devlet Tiyatrosu’ndan emekli oldu. 5 Eylül 2001 tarihinde İzmir'de hayata gözlerini yumdu.

Edebiyata 1949 yılında Kaynak dergisinde yayımlanan bir şiiriyle girdi. Bu dergide başlayan yazı hayatını daha sonra çeşitli dergilerde yazı ve şiirlerini yayımlayarak sürdürdü. Esas olarak tanınması Türkiye’deki sol hareketler üzerine yaptığı incelemelerle oldu. 1960'ta Aydınlık Savaşı adlı eseri Doğuş Matbaası'nca neşredildi. İnkâr Fırtınası adlı otobiyografik çalışması Ülke Yayınları'nca 1962'de basıldı. 1963'te Yakın Tehlike Komünizm, 1966'da Soldaki Çatlaklar adlı eserleri yayımlandı. 1966'da Mehmet Arif Demirer ile birlikte hazırladıkları Parazit: Bir Şairin Yargılanması adlı yedi tabloluk tiyatro oyunu Kişisel Kitaplar Yayınevi tarafından basıldı. 1967'de Sovyetlerde Eğitim ve Türk Öğrenciler, 1968'de Solun 94 Yılı: Türkiye de Sosyalist, Komünist Hareketler, 1969'da Mazlum Milletlerin Kurtuluş Şavaşı Karşısında SSCB, Komuna, Bizim Radyo ve Hoparlörleri, 1970'te Yeni Kavga Milli Demokratik Devrim Nedir, Soldaki Bitmeyen Kavga, Yüzüncü Yaş Gününde Lenin'in Kadavrası, 1972'de Türkiye’de Sol Hareketler adlı eserleri yayımlandı. Ansiklopedik Marksist Sözlük (Kavramlar Terimler Kurumlar) adlı çalışması 1972'de Altınok Matbası'nca basıldı.

Tutuklama adlı romanı Ötüken Yayınevi tarafından 1974'te neşredildi. Mahir Çayan’ın hayatından yola çıkarak yazdığı Deprem adlı belgesel-roman niteliğindeki eseri 1975'te Tur Yayınevi tarafından yayımlandı. Tutuklama (1974) ve Deprem (1975) adlı romanlarında sol çevrelerde geçen günlerinin anılarından derlediği malzemeyi, 1960 İhtilali ve 1971 askeri müdahalesi gibi önemli yakın tarihsel dönemlerin toplumsal çalkantılarının perde arkasını yansıtmakta kullandı (Yalçın 2010: 901). SSCB-Marksist Diyalektiğin Sonu adlı eseri Şafak Matbaası tarafından 1986'da basıldı. Çok sayıda basılmamış tiyatro oyunu bulunmaktadır.

Kaynakça

Necatigil, Behçet (2007). "Sayılgan, Aclan". Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları. s. 322.

Yalçın, Murat (2010). "Sayılgan, Aclan". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 901.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ZEHRA ERGEÇ
Yayın Tarihi: 05.09.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Aydınlık SavaşıDoğuş Matbaası / Ankara1960Diğer
İnkâr FırtınasıÜlke Yayınları / İstanbul1962Otobiyografi
Yakın Tehlike KomünizmKardeşler Matbaası / İstanbul1963Diğer
Parazit: Bir Şairin YargılanmasıKişisel Kitaplar / Ankara1966Tiyatro
Soldaki ÇatlaklarUygar / Ankara1966Diğer
Sovyetlerde Eğitim ve Türk ÖğrencilerMars Matbaası / Ankara1967Diğer
Solun 94 Yılı: Türkiye ’de Sosyalist, Komünist HareketlerMars Matbaası / Ankara1968Diğer
Mazlum Milletlerin Kurtuluş Şavaşı Karşısında SSCBKardeş Matbaası / Ankara1969Diğer
KomunaMilli Hareket Yayınları / İstanbul1969Diğer
Bizim Radyo ve HoparlörleriKardeş Matbaası / Ankara1969Diğer
Yeni Kavga Milli Demokratik Devrim NedirAyşe Yayınevi / Ankara1970Diğer
Soldaki Bitmeyen KavgaAyşe Yayınevi / Ankara1970Diğer
Yüzüncü Yaş Gününde Lenin'in KadavrasıObjektif Yayınları / Ankara1970Diğer
Türkiye’de Sol HareketlerMilli Hareket Yayınları / İstanbul1972Diğer
Ansiklopedik Marksist Sözlük (Kavramlar Terimler Kurumlar)Altınok Matbaası / Ankara1972Diğer
TutuklamaÖtüken / İstanbul1974Roman
DepremTur Yayınevi / İstanbul1975Roman
SSCB - Marksist Diyalektiğin SonuŞafak Matbaası / Ankara1986Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mevsim Yeniced. 1985 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Gündüz Corald. 1946 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Cem Uçand. 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Tufan Şentürkd. 12 Mayıs 1924 - ö. 9 Mayıs 2005Doğum YılıGörüntüle
5ÇATAK, Alid. 1924 - ö. 21.06.1996Doğum YılıGörüntüle
6UMMAN/UMMANÎ, Ali Osman Bektaşd. 1924 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Şevket Yüceld. 1930 - ö. 3 Şubat 2001Ölüm YılıGörüntüle
8Ercüment Alacakaptand. 1923 - ö. 02 Mart 2001Ölüm YılıGörüntüle
9Ali Kemal Meramd. 1914 - ö. 2001Ölüm YılıGörüntüle
10Musa Dinçd. 07 Ocak 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
11H. Hümeyra Şahind. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12Ece Vahapoğlud. 08 Mart 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Zeyyat Selimoğlud. 31 Mart 1922 - ö. 01 Temmuz 2000Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Yiğit Benerd. 15 Temmuz 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Aydın Arıtd. 1928 - ö. 9 Aralık 2003Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FATMA/FATMA MAHREMİ/SEÇİMAY, Fatma Taşkayad. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MIRIK, Fatmad. 1870 - ö. 1940Madde AdıGörüntüle
18FATMA HASGÜLd. 1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle