Yalvaç Ural

Yalvaç Abi
(d. 24 Temmuz 1945 / ö. -)
Çocuk edebiyatı yazarı, şair, gazeteci
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Konya'da dünyaya geldi. İstanbul Atatürk Lisesi (1974) mezunu olan yazar, Milliyet Yayınları'nda ve ardından Gelişim Yayınları'nda çalıştı. Milliyet ÇocukMilliyet KardeşGüm Güm çocuk dergilerini yönetti (Sarıyüce 2012: 488-489). Eserleri diğer yabancı dillere çevrilen Yalvaç Ural, çocuk edebiyatı alanında ulusal ve uluslararası birçok ödülün sahibidir. Bir hikâyesi, Japonya’da lise ders kitabına alındı. Yine Oxford University Press’in 1992 yılından beri orta öğretimde okutulan bir antoloji ve iki kitabında öyküleriyle yer aldı (http://kitap.ykykultur.com.tr/yazarlar/yalvac-ural). Yazar, görme engelli çocuklara yönelik Braielle alfabesiyle basılan ilk çocuk dergisi olan Körebe'yi çıkardı.

1996 yılında Yalvaç Ural'ın Müzik Satan Çocuklar (Çingenece: Gilibaši iviolina) adlı öyküsü, Çingenece basılan ilk çocuk kitabı olma özelliğine sahiptir. Çocuk edebiyatı alanındaki çalışmalarına yurt dışında da devam eden Ural, Hollanda'daki 5. Uluslararası Çocuk Şiir Festivali'nde, "Armonikanın Şairi, Dünya Çocuk Şiirinin Şampiyonu" olarak tanıtılmıştır.

Yazarlık dışında çocuklar için televizyon dizileri ve çocuk tiyatrosu hazırlayan yazarın ilk kitabı Sincap 1977 yılında çıkmıştır. İlk çocuk kitabının yayımlandığı yıldan günümüze kadar onlarca çocuk kitabı yazan Yalvaç Ural, pek çok derginin de editörlüğünü yapmış, dünyanın en çok satılan dergilerinden biri olan Miço’yu çıkarmıştır (Karagöz 2015).

Ulusal ve uluslararası pek çok ödülü bulunan Ural, 2. Uluslararası Çocuk Kitapları Fuarı Şiir Birincilik Ödülünü (1979), Milliyet Sanat Dergisi Oyun Yarışması Ödülünü (1980), Türk-Yunan Dostluğu Abdi İpekçi Dostluk ve Barış Ödülü Yarışması Şiir Başarı Ödülünü (1983), dünya çocuk edebiyatına yaptığı katkılardan dolayı Polonya Uluslararası Gülümseme Nişanı ve Şövalyelik Ödülünü (1986), TRT Yılın En İyi Çocuk Yazarı Ödülünü (1986), Çocuk Vakfı Ödülünü (1992), Ankara Üniversitesi Onur Plaketini (1996), TÖMER Yılın En İyi On Yazarı Ödülünü (1996), Kosova – Yılın Yazarı Ödülünü (2003), ülkemizin kültürüne katkılarından dolayı Doğuş Üniversitesi Onur Ödülünü (2012), Dil Derneği Beşir Göğüş Türk Dilini ve Çocuk Edebiyatını Geliştirme Ödülünü (2017), Oğuz Tansel Çocuk Yazını Araştırma Ödülünü (2017) ve EÇEV Muzaffer İzgü – Çocuk ve Gençlik Edebiyatına Emek Verenler Ödülünü (2021), kazanmıştır www.yapikrediyayinlari.com.tr).

Ural'ın çocuklar için yazdığı şiir kitapları başta olmak üzere öykü kitapları, fabl kitapları, deneme ve tatil kitapları ile yardımcı kaynak niteliğindeki kitapları, çocuk edebiyatının en çok okunan eserleri arasındadır. Yazarın çocuklar için kaleme aldığı şiirleri, çocuk gerçekliğini yansıtırken öte yandan yetişkinlere de eleştirel mesajlar taşır. Kulağımdaki Küçük Çan adlı eserindeki "Kelebek Koleysiyoncusu" şiiri ile "Boş Arsalar ve Çocuk Bahçeleri", yazarın eleştirel üslupla kaleme aldığı şiirlerindendir. Ural'ın eserleri çocukların okuma alışkanlığına olduğu kadar dil ve kavram gelişimlerine de katkı sunmaktadır. Ayrıca Yalvaç Ural; efsane ve bilmece türlerine yönelik yazdığı eserleri ile giderek zayıflayan sözlü geleneği, çocukların gözünde eğlenceli ve ilgi çekici kılmıştır. Bu bağlamda kaleme aldığı Anadolu Efsaneleri, Zıpır Bilmeceler gibi kitaplar, unutulmaya yüz tutan halk edebiyatının sözlü malzemelerinin çocuklara aktarılmasına katkı sunmaktadır.

Kaynakça

Arslan, Deniz (1997). Yalvaç Ural’ın Hayatı ve Eserleri Üzerine Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Karagöz, Beytullah (2015). Yalvaç Ural’ın Eserlerinin Tematik Açıdan İncelenmesi ve Eserlerinde Çocuk Eğitimiyle İlgili Temel Değerler. Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.

Sarıyüce, Hasan Latif (2012). Türk Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Ansiklopedisi. İstanbul: Nar Yayınları.

Sülün Özyar, Gülin (2012). Okuma Becerisinin Geliştirilmesi ve Çocuğun Dil-Kavram Gelişmesi Bağlamında Yalvaç Ural’ın Çocuk Kitapları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.

Şirin, Mustafa Ruhi (2014). “Yalvaç Ural ile Değişen Çocukluk, Edebiyat ve Görsel Okuma Üzerine Söyleşi”. Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı. Ankara: TDK Yayınları.

http://kitap.ykykultur.com.tr/yazarlar/yalvac-ural [erişim tarihi: 27.10.2017]

https://www.yapikrediyayinlari.com.tr/yazarlar/yalvac-ural-2 (Erişim: 16.12.2022)

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜZEYYEN ALTUNBAY
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 28.12.2022

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
SincapMilliyet Yayınları / İstanbul1978Şiir
Bir Gök Dolusu GüvercinKültür Bakanlığı Yayınları / İstanbul1979Hikâye
Kulağımdaki Küçük ÇanMilliyet Yayınları / İstanbul1979Hikâye
Müzik Satan ÇocuklarAbece Yayınları / İstanbul1979Hikâye
Tekir Noktalama İşaretlerini ÖğretiyorYKY / İstanbul1981Diğer
Kırmızı Kızlar Çatıları GizlerCem Yayınevi / İstanbul1982Hikâye
La Fontaine Orman MahkemesindeCan Yayınları / İstanbul1983Masal
Yergi, Nükte ve Fıkralarıyla Süleyman NafizMilliyet Yayınları / İstanbul1983Mizah
Alfabe BoyamaAksoy Yayıncılık / İstanbul1983Diğer
Anadolu EfsaneleriYuva Yayınları / İstanbul1986Efsane
Zıpır BilmecelerKırmızı Fare / İstanbul1988Diğer
Korkulu Bir günYeni Cep Kitaplari Dizisi / İstanbul1990Hikâye
Yeni Zıpır Bilmeceler: Dünyanın En Komik BilmeceleriAltın Kitaplar / İstanbul1991Diğer
Problemli Apartman ÇocuğuMilliyet Yayınları / İstanbul1996Hikâye
Bayraklar KitabıAd Yayıncılık / İstanbul1996Diğer
Hormonlu Zıpırlar: Kırmızı Kızlar Çatıları GizlerMilliyet Yayınları / İstanbul1997Diğer
Kahraman SüvarilerAd Yayıncılık / İstanbul1997Diğer
Kayıp Ülkenin ÇocuğuAd Yayıncılık / İstanbul1997Masal
Kedi-Köpek ZıpırlarıAd Yayıncılık / İstanbul1997Diğer
Temel Reis Ispanağı Yoğurtsuz YerBoyut Matbaacılık / İstanbul1997Diğer
Alucura Çay EviAksoy Yayıncılık / İstanbul1997Diğer
Stephen Hawking Herkül'ü DöverMilliyet Yayınları / İstanbul1997Diğer
Dinozopor BilmecelerMilliyet Yayınları / İstanbul1997Diğer
Korkuluğun KalbiAksoy Yayıncılık / İstanbul1999Hikâye
Mırname Büyüklere Kedi ŞiirleriAksoy Yayıncılık / İstanbul1999Şiir
Gölcüğün Küçük AvcılarıAksoy Yayıncılık / İstanbul1999Masal
Başarılı Bir Köpek Olmanın YollarıAksoy Yayıncılık / İstanbul2000Çeviri
Teksas Vatansever Çelik BlekAksoy Yayıncılık / İstanbul2000Derleme
Sayıların DiliMarsık Kitap / İstanbul2000Diğer
Kibrit OyunlarıDoğan Edmond Yayıncılık / İstanbul2003Diğer
Mızıkçının OyunlarıMarsık Kitap / İstanbul2003Diğer
Teneffüs ZıpırlarıMarsık Kitap / İstanbul2005Diğer
Alfabe'nin TürküsüMarsık Kitap / İstanbul2011Diğer
Uçurtmam Çaylak Kuyrukları YarkaMarsık Kitap / İstanbul2011Masal
Gözü Boynuz ile İzi YaldızYKY / İstanbul2012Masal
Küçük Ayı ile Ahlat AğacıYKY / İstanbul2012Hikâye
İyi Geceler BoziYKY / İstanbul2012Hikâye
Bal Avcısı Küçük PitiYKY / İstanbul2012Hikâye
Hayvanlar Çıkartma Kitabım / Akıllı Minik ile Obur DizisiMarsık Kitap / İstanbul2013Diğer
Akıllı Minik ile Obur / Mevsimler (Çıkartma Kitabım)Marsık Kitap / İstanbul2013Diğer
Timsahlar Diş Fırçası KullanmazYKY / İstanbul2013Diğer
Küçük Ayının Uzun YolculuğuYKY / İstanbul2013Masal
Arkadaşım Küçük AslanTuruncu Damla / İstanbul2013Masal
Tepemde Eşekarısı Gibi Vızıldayıp DurmaYKY / İstanbul2013Diğer
Tembeller Orkestrası - Sakızağacı ÇocuklarıYKY / İstanbul2015Diğer
Başparmak ÇocuklarYKY / İstanbul2015Diğer
Kaz ZıpırlarıYKY / İstanbul2016Diğer
Sümer Hayvan Masalları - Yabanöküzü Boynuzlu TilkiYKY / İstanbul2016Masal
Hermiyas / Yunus Sırtındaki Çocuk Ege’de Bir Karya EfsanesiYKY / İstanbul2017Masal
Mavi Eşek ve Tuzakta İki Kişi / Bu Yarışı Kim KazanacakYKY / İstanbul2017Masal
Mavi Eşek ile Aylak Aslan / Öyküsünü Arayan HayvanlarYKY / İstanbul2017Masal
Çatal Matal Kaç ÇatalMarsık Kitap / İstanbul2017Diğer
Hayvanlar Yalan Söylemez / Sokak AnsiklopedisiYKY / İstanbul2022Diğer
Tembeller Orkestrası Sakızağacı ÇocuklarıYKY / İstanbul2022Hikâye
Mavi Karga İle Aslanın OyunuYKY / İstanbul2022Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞEVKÎ, Konyalıd. ? - ö. 1888Doğum YeriGörüntüle
2ÇELİK OZAN, Murat Çelikd. 25.04.1952 - ö. 2010Doğum YeriGörüntüle
3HİKMETÎ, Mehmetd. 1820 - ö. 1899/1911/1914?Doğum YeriGörüntüle
4Baskın Orand. 26 Temmuz 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5YETKİN, Hacı Yetkind. 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ULDUZ SÖNMEZd. 1945 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Mustafa Erdem Özlerd. 08 Nisan 1967 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Muzaffer Oruçoğlud. 18 Mart 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Naci Girginsoyd. 1924 - ö. 26 Haziran 1982MeslekGörüntüle
10Nilgün Ilgazd. 01 Ocak 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Burcu Bahard. 11 Mayıs 1977 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Emine Borad. 1970 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ÂBÎ, Âbî Mahmud Efendid. ? - ö. 1666-67Madde AdıGörüntüle
14Fulden Urald. 4 Mart 1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Hasan Hüseyin Yalvaçd. 19 Kasım 1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle