YETER ANA, Yeter Yıldırım

(d. 1922 / ö. ?)
âşık, ev hanımı
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yeter Yıldırım, Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde 1922'de dünyaya gelmiştir. Hasan Yıldırım’ın (Âşık Yüzbaşıoğlu/Âşık Mihmanî) eşidir. Babasının adı Ali, annesinin ise Fadime’dir. Herhangi bir tahsil görmemiştir. 14-15 yaşındayken aynı köyde yaşayan Hasan Yıldırım’a (Âşık Yüzbaşıoğlu/Mihmani) kaçmış ve bu evlilikten beşi erkek olmak üzere dokuz çocuğu (Gülhanım, Nurettin, Behiye, Gülnaz, Ülfettin, Servet, Erdal, İmdal, Mihriban) olmuştur. Çocuklarından Nurettin (Kara/Kara Nurettin), Servet (Emanetî) ve Gülhanım da halk şairidir. Çeşitli yörelerde gerçekleştirilen âşık programlarına katılmak için eşi Âşık Yüzbaşıoğlu’nun devamlı evden ayrılması nedeniyle, Âşık Yeter Ana çocuklarına onun yokluğunu belli etmemek için tarla, harman, bahçe ve ev işlerini de üstlenmiştir. Doğan Kaya’nın 2001'de kaleme aldığı yazısında aktardığı kadarıyla hayatı yoksullukla geçmiştir (Kaya 2001: 69, 84).

Yeter Yıldırım’ın doğduğu ve yaşadığı köy olan Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyü, Emlek yöresindedir. Emlek yöresi yetiştirdiği âşıklarla ün yapmış bir yöredir. Sözgelişi; Kemter, Veli, Ali izzet Özkan ve Âşık Veysel edebiyatımızda kendisine yer bulabilmiş önemli simalar bu yörenin âşıklarıdır. Tespitlerimize göre bu yörede yetişmiş 126 âşık vardır. Bu âşıklar içerisinde yer alan Âşık Yeter Ana, saz çalamayan ve genellikle çok duygulandığı zaman irticalen şiir söyleyebilen bir halk şairidir. Şiirlerinde “Yeter Ana” mahlasını kullanan Yeter Yıldırım’ın şiir yazmaya başlamasında eşi Hasan Yıldırım’ın âşık oluşunun büyük oranda etkisi olmuştur. Evde sürekli onun şiirlerini ve sazını dinlemiş ve zamanla kendisinde de var olduğunu keşfettiği şairlik ve âşıklık yeteneğini ortaya çıkarmıştır. Şiirlerinde oldukça yalın ifadeler kullanan Yeter Ana’nın eserlerinde pek fazla bir teknik kaygı görülmez. Bu bakımdan kimi şiirlerinde ölçü düzeni olmadığı gibi ayaktan da çıktığı görülür. Âşık Yeter Ana’nın bazı şiirlerinde mahlas kullanmadığı da bilinmektedir (Kaya 2001: 69, 84).

Kaynakça

Kaya, Doğan (2001). “Bir Âşık Ailesi: Âşık Yüzbaşıoğlu ve Ailesindeki Diğer Âşıklar”. Folklor / Edebiyat. 28: 69 - 84.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. BÜLENT AKIN
Yayın Tarihi: 09.06.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1OSMANd. 1822 - ö. 1889Doğum YeriGörüntüle
2SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Doğum YeriGörüntüle
3OSMAN/COŞKUN/KEMTER OSMAN COŞKUN, Osman Çaprazd. 1921 - ö. 2000Doğum YeriGörüntüle
4Suphi Aytimurd. 18 Nisan 1922 - ö. 26 Haziran 1997Doğum YılıGörüntüle
5KARAHANLI, Murat Yıldızd. 1922 - ö. 25.09.1999Doğum YılıGörüntüle
6SÖNMEZ, Mehmet Sönmezd. 1922 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Suphi Aytimurd. 18 Nisan 1922 - ö. 26 Haziran 1997Ölüm YılıGörüntüle
8KARAHANLI, Murat Yıldızd. 1922 - ö. 25.09.1999Ölüm YılıGörüntüle
9SÖNMEZ, Mehmet Sönmezd. 1922 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Suphi Aytimurd. 18 Nisan 1922 - ö. 26 Haziran 1997MeslekGörüntüle
11KARAHANLI, Murat Yıldızd. 1922 - ö. 25.09.1999MeslekGörüntüle
12SÖNMEZ, Mehmet Sönmezd. 1922 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Suphi Aytimurd. 18 Nisan 1922 - ö. 26 Haziran 1997Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14KARAHANLI, Murat Yıldızd. 1922 - ö. 25.09.1999Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SÖNMEZ, Mehmet Sönmezd. 1922 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Suphi Aytimurd. 18 Nisan 1922 - ö. 26 Haziran 1997Madde AdıGörüntüle
17KARAHANLI, Murat Yıldızd. 1922 - ö. 25.09.1999Madde AdıGörüntüle
18SÖNMEZ, Mehmet Sönmezd. 1922 - ö. ?Madde AdıGörüntüle