Madde Detay

Asıl adı Abidin Kaya olan âşık, mahlas olarak “Abidin/Ozan Abidin Kaya” ismini kullanır. Bazı kaynaklarda âşığın "Ruhanî" mahlası kullandığı söylense de kendisi ile yapılan görüşmede "Abidin/Ozan Abidin Kaya" mahlasını kullandığını belirtmiştir. Adana’nın Karaisalı ilçesine bağlı Tatık köyünde 12 Ocak 1960 tarihinde dünyaya gelmiştir. Sakine ve Mustafa’nın evliliklerinden dünyaya gelen âşık, sekiz kardeşin altıncısıdır. Ailesi çiftçilik yaparak geçimini sürdürdüğü için ilkokulu bitirene kadar çiftçilik yaparak ailesine yardımcı olmuştur. İlkokulu Tatık köyünde bitiren Abidin Kaya, 1975 yılında köyünden ayrılmış ve tahsiline devam edememiştir. Adana merkezde kendi ifadesiyle “tavanı çinkodan bir baraka” kiralayıp askere gidene kadar yaklaşık beş yıl boyunca tek başına yaşamıştır. Askere gidene kadar inşaat işlerinde çalışmıştır (Alakuş 2019). 1979 yılında askere giden âşık, acemi birliğini Erzincan 57. Topçu Tugayı’nda, usta birliğini ise Kars/Sarıkamış 9. Topçu Alayı’nda yapmıştır . 1982 yılında eşi Rafiye Hanım ile evlenen Abidin’in bu evlilikten üçü kız, biri erkek olmak üzere dört çocuğu olmuştur. Askerden geldikten sonra da (1982 yılında) Teksa Fabrikasından işçi olarak göreve başlayan âşık, 1999 yılında buradaki işinden ayrılır ve daha sonra Bolu Gerede C. İ. Tekstil Fabrikasında işe başlar. Üç buçuk yıl da burada çalıştıktan sonra emekli olur (Alakuş 2019).

Abidin, sekiz yaşındayken saz çalmaya başlamıştır (Özer vd. 2011: 44). Abidin’in saz ustası babası ve abisidir. Âşık, babasının çalmış olduğu Bozlak havalarıyla (Alakuş 2019), Dadaloğlu’nun, Pir Sultan Abdal’ın, Karacaoğlan’ın şiirleriyle büyümüştür (Ekmekçi 2006: 13). Köylerindeki oda toplantılarında hem babasından hem de saz çalıp söyleyen diğer aile büyüklerinden etkilenerek ilkokul üçüncü sınıfa giderken saz çalmaya başlamıştır (Alakuş 2019). Abidin, uzun ve kısa saplı bağlama ile (Ekmekçi 2006: 13) hem kendi şiirlerini hem de Karacaoğlan, Pir Sultan Abdal, Âşık Veysel, Mahzunî Şerif, Musa Eroğlu ve Neşet Ertaş’ın eserlerini okumaktadır.

Ozan Abidin Kaya; konserlere, etkinliklere, şölenlere, şenliklere (Kars Âşıklar Bayramı, Deli Hazım Anma Şöleni), televizyon ve radyo programlarına katılarak sanatını buralarda da icra etmiştir (Özer vd. 2011: 45). Aynı zamanda kendisine ait olan; “Ozan Abidin Kaya” isimli sosyal medya hesabından da icralarına devam etmektedir. Âşık, oğlu Alperen’e ve kızlarına da saz çalmayı öğretmiştir. Abidin, 2009 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığına Halk Ozanı olarak kaydolmuştur. Sanatsal yaşamına Adana'da devam etmektedir (Alakuş 2019).

Abidin, bütün şiirlerini hece ölçüsü ile söylemiştir. Şiirlerinde genellikle 8’li ve 11’li hece ölçüsünü kullanmaktadır. Şiirleri üç, dört ve beş dörtlükten meydana gelmektedir. Mansur Ekmekçi’nin hazırlamış olduğu “Yaşayan Çukurovalı Âşıklar ve Geleneğe Tabi Halk Şairleri Antolojisi”nde ve Fatma Ahsen Turan ve Reyhan Gökben Saluk’un hazırladığı “Sazın ve Sözün Sultanları: Yaşayan Halk Şairleri VI” kitaplarında yayımlanan şiirleri dışında, şiir defterinde kayıtlı olan yirmi yedi şiiri vardır (Alakuş 2019). Çukurova, Yenigün, Medya, Evrim gibi gazetelerde de şiirleri yayımlanmıştır (Özer vd. 2011: 44). Abidin, âşık tarzı şiir geleneğinin vazgeçilmez kuralı olan tapşırmaya önem vermiş ve şiirlerinin son bendinde “Abidin’im, Abidin neylesin, Garip Abidin…” vb. ifadelerle mahlasını anmıştır. İrticalen söyleyemese de tür olarak güzelleme ve türkü türünde yazmış olduğu şiirleri de vardır. Abidin, şiirlerinde sade bir Türkçe kullanmasının yanı sıra mahallî kelimelere de yer vermiştir. Muhteva açısından bakıldığında ise küçük yaşta ailesinden ayrılıp şehre gelen ve inşaatlarda çalışan Abidin’in hissetmiş olduğu gurbet hasreti ve çektiği maddi zorluklar (lirik bir üslupla) şiirlerine yansımıştır. Bazı şiirlerinde yaşadığı çevredeki sorunları da dile getirmiştir: Örneğin “Görün Köyüm” isimli şiirinde; “Dört bir yanımızı sular çevirdi/ Bütün komşu köyden bizi ayırdı/ Kooperatif kuruldu kayık koyuldu/ Göldeki sazandan sorun da görün” mısraları ile bu sorunladan bazılarına değinir. Abidin, şiirlerinin kâfiye kullanımında hafif bir ses benzerliğiyle yetinirken redif kullanımına önem vermiştir.