Ulviye Alpay

(d. 27 Haziran 1951 / ö. -)
Yazar, Memur
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adana'da doğdu. Ankara Zübeyde Hanım Lisesi'nden mezun oldu. Bir süre Ankara'da bir kamu kuruluşunda çalıştı (1973-79), sonra İstanbul'a yerleşti. 1966'dan bu yana çalışmalarını yazarlıkta yoğunlaştırdı. Dil Derneği, Edebiyatçılar Birliği, Türkiye Yazarlar Sendikası üyesidir. Ürünlerini Türk Dili, Varlık, Kıyı, Çağdaş Türk Dili, Adam Öykü dergileri ile Bizim Gazete'de yayımladı. "Tombala" adlı öyküsüyle 1998'de TRT GAP Televizyon Kurumunun açtığı öykü yarışmasında 1. Başarı Ödülü'nü, Mavi Bir Merhaba kitabıyla 1999 Yunus Nadi Öykü Ödülü'nü kazandı. 2005’te yayımlanan ilk romanı Çalkantı’yı Vedat Günyol’a ve denizde yiten denizcilere adadı. XV. Uluslararası Kıbatek Edebiyat Sempozyumu’nda Arslan Bayır “Çalkantı ve Albatroslarla Yolculuk” adlı konuşmasında Ulviye Alpay’ın romanını ele aldı. Çocuklara yönelik ürünleri TRT kanallarının "Pırpır" ve "Bir Kedi Kükredi" programlarında yer aldı. GEMPORT adlı derginin Genel Yayın Yönetmenliğini yaptı. Bilim ve Edebiyat Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (BESAM) ve PEN Türkiye yönetim kurullarında görev yaptı. Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) üyesidir. İstanbul’da yaşayan Alpay, evli, iki çocuk annesidir.

Çalkantı romanı uzak yol gemisinde giden kişileri anlatır. Eleştirmenler eserin deniz hakkında yük gemileri ile ilgili yazılan ilk roman olduğuna dikkat çeker. Yazar, eşinin gemici olması dolayısıyla deniz yaşamına yabancı olmadığını, eğer böyle olmasa bu romanı yazamayacağını söyler. Şarap Kadın bir töre romanıdır. Ulviye Alpay, bu romanı yazmaya başladıktan sonra Urfa'ya gitmiştir. Yazar olmanın yeri geldiğinde çevreye karşı çıkmak olduğunu söyleyen Alpay, burada töreye karşı gelen tiplerle okurun karşısına çıkar. Mavi Bir Merhaba adlı romanında ise dokuz kadının hayat hikayesi kaleme alınmış ve bu kadınların yaşanmışlıkları onların ağzından aktarılmıştır.

Çocuğa az kelimeyle çok şey anlatılması gerektiğini çünkü o yaşlarda algılarının sınırlı olduğunu belirtir. İdil Gülen Çocuk ve Düş Evi kavramlarla yazılmıştır. Yazar eserlerini hangi yaş aralığı için yazdığını şu şekilde ifade eder: "Bu benim çok önemsediğim bir konu, bu yüzden de çocuk yazınında çocuğun yaşını göz önünde tutarak yazıyorum, o yaştaki bir çocuğun neler duyumsayacağı neler algılayacağı benim birincil amacım. Çocuk kitapları yaş aralığı olarak ilköğretim öğrencileri ve gençlere yöneliktir.

Eserlerinde deki duyarlılık ve aile sevgisi, toplumsal değerler ve ulus sevgisinin yanı sıra, tarih bilinci ve kahramanlık duygusunu işliyorum. Bunun yanı sıra arkadaşlık, dostluk, paylaşım, insan sevgisi, çevreye saygı, toplumsal ilişkilerin önemini vurgular. ellikle okul öncesi öykülerde, kavramlar üstünde durur. Gençlik kitapları bu konuların dışında gençlik heyecanından da söz eder. Ülkemizde çocuk edebiyatının göz ardı edildiğini düşünür.

Yazar öncelikle eserin çocuğun duygu, düşünce ve hayal gücünü geliştirici öğeler taşıdığı kadar yaşamın gerçekleriyle de ilişkili olmasına dikkat edilmesi gerektiğini vurgular. Kitabın çocuğa içinde yaşadığı çevreyi, ülkeyi tanıtması gerektiği ayrıca çocuğun kişiliğini geliştirmenin yanı sıra dilsel becerilerini artırması gerektiğinden bahseder. Çocuk kitaplarında şiddete ve ön yargılara yer verilmemesi gerektiğini vurgular.

Kaynakça

Yazın Küresi (Edebiyat Programı), TV 9 (19.11.2010).

Özkan, Zümrüt (2006, 15 Ocak). "Ulviye Alpay Söyleşi". www.yiyorumbuyuyorum.com.tr [erişim tarihi: 01.06.2018].

Sarıyüce, Hasan Latif (2012). Türk Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Ansiklopedisi. İstanbul: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.

Alpay, Ulviye (2012). Tanzimattan Bugüne Edebiatçılar Ansiklopedisi, İstanbul: YKY.

http://ulviyealpay.com/biyografi.html [erişim tarihi: 01.06.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HACER YILMAZ
Yayın Tarihi: 13.07.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kuş EviCan Yayınları / İstanbul1999Hikâye
Ben Balık Gibi mi Doğdum ?Kaynak Çocuk / İstanbul1999Masal
Hayvanlarla El EleCan Yayınları / İstanbul2000Hikâye
Çocukların SırrıAlfa Yayınları / İstanbul2002Roman
Harflerle DansAlfa Yayınları / İstanbul2002Hikâye
İdil Gülen ÇocukAlfa Yayınları / İstanbul2002Hikâye
Arkadaşım BeatyAlfa Yayınları / İstanbul2002Hikâye
İdil ve Düş EviAlfa Yayınları / İstanbul2002Hikâye
Babam Sınıfta KaldıAlfa Yayınları / İstanbul2003Hikâye
Mavi Bir MerhabaKaynak Yayınları / İstanbul2003Roman
ÇalkantıAltın Kitaplar / İstanbul2005Roman
Beni Hala SeviyorsunDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2007Roman
Şirin Kız Yurdu GeziyorDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2008Hikâye
Seher Kuşu FlamingoDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2009Hikâye
Soylu Kediler ve TekirlerDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2009Hikâye
Gezginin Ayak İzleriDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2009Gezi Yazısı
Tren Gelir Hoş GelirDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2009Hikâye
Arşivci ÇocukDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2009Hikâye
YalıDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2009Roman
Ben Sevilmeye DeğerimDünya Ağacı Yayınları / İstanbul2011Roman
Şarap KadınHera Yayınları / İstanbul2012Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MEHMET/KAZOĞLU MEHMETd. 1925 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Talip Işıkd. 12 Ağustos 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3İbrahim Agah Çubukçud. 1928 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Osman Çalışkand. 1951 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5AZİZ, Aziz Güçlüd. 1951 - ö. 2017Doğum YılıGörüntüle
6Müslüm Oğuzd. 20 Şubat 1951 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ahmet Rızad. 1858 - ö. 26 Şubat 1930MeslekGörüntüle
8Tacettin Şimşekd. 20 Nisan 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Nur Ali Kabuld. 1950 - ö. -MeslekGörüntüle
10Gülten Dayıoğlud. 15 Mayıs 1935 - ö. -Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Nilay Yılmazd. 1 Ocak 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Esra İsen Kireçcid. 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HİLALÎ, Şahin Alpayd. 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Necmiye Alpayd. 23 Kasım 1946 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpayd. 1892 - ö. 1950/1958?Madde AdıGörüntüle