Madde Detay
Şavkar Altınel
(d. 12 Eylül 1953 / ö. -)
şair, gezi yazarı, deneme yazarı, çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Ahmet Şavkar olan şair, Cahide Hanım ve avukat Hulusi Altınel’in oğlu olarak İstanbul’da doğmuştur. 1959’da Nilüfer Hatun İlkokulu’nda başlayan öğrenim hayatına 1959-1964 yılları arasında İngiliz Erkek Ortaokulu’nda, lise öğrenimini ise Robert Kolej’de tamamlamıştır (1972). Aynı yıl kazandığı bursla Amerika’ya gitmiş ve Chicago Üniversitesi’nde dört yıl İngiliz Edebiyatı öğrenimi görmüştür. 1976 yılında kazandığı doktora bursuyla Glasgow’a giden Altınel, 1979’da doktorasını tamamladıktan sonra evlenmiş ve on yıl burada yaşamıştır. 1980-1994 arasında serbest editör olarak çalışmış, 1994’ten sonra da serbest tercümanlık yapmıştır. Türkiye’ye çok sık gelmeyen Şavkar Altınel Londra’da yaşamını sürdürmektedir. 2009’da yayımlanan Tepedeki Yabancı kitabıyla deneme alanında Memet Fuat Ödülü’nü; 2011 yılında ise “Edebiyat değerlerine sürekli bağlılığı ve farklı edebiyatlar arasında köprü oluşu” gerekçesiyle Erdal Öz Edebiyat Ödülü’nü aldı.
İlk yazısı 1971’de Yeni Dergi’de yayımlanan “Taymis ya da Thames” başlıklı bir eleştiri olan Altınel'in şiirleri, yazıları ve çevirileri Tan, Varlık, Gösteri, Adam Sanat, kitap-lık, Sözcükler ve Öküz gibi dergilerde yayımlanır. İsmi 1980 Kuşağı şairleri arasında gösterilmesine rağmen kuşakta hâkim olan imge şiirine yönelmeyen Altınel, 19. Yüzyıl İngiliz romantik şairlerinden etkilenir ve anlatımcı (narrative) şiiri benimser. Bunun yanında şiirinin beslendiği önemli bir kaynak da deneyimi şiirin odağına yerleştirebilmiş olan Yahya Kemal’dir. Altınel’in şiirlerinde öne çıkan temalar hemen her kitabında genişletilerek işlenen “yolculuk”, “yabancılık”, “anılar” ve “geçmişin hüznü”dür. Şiirlerinde sade bir anlatımı seçtiği ve sözcükleri çoğunlukla ilk anlamları ile kullanarak kendi benliğindeki düşünceleri lirizmden uzak bir çizgi üzerinden okura yansıtmak istediği görülür. Hayat dair tecrübelerini gerçeğe en yakın şekilde yaşatmak isteyen şair, bunun için betimleme ve sinematografiyi şiirlerinde kullanır. Özellikle şimdi ile geçmiş arasındaki geçişlerde bu yönteme başvuran şair, yer yer keskin zamansal sıçrayışlara da başvurur. Altınel’in ilk eserinde kafiyeye başvurması ve nazım birimi olarak da dörtlüğü kullanması yolundaki ahenk unsurları, sonraki eserlerde ortadan kalkar ve serbest şiir yönelme görülür. Altınel, şiirde olduğu gibi gezi yazılarında da bir arayış insanı olduğunu gösterir. Yolculuk izleğinin arka planını bizzat deneyimlediği gezilerin önemli bir payı vardır. Şair, gezi kitaplarında özellikle hayat karşısında yabancılaşmış ve bu yabancılaşmayı da hayatı dışarıdan bir gözle ve kuşbakışı, tüm varlığı içine alacak düzeyde seyredebilmiş bir karakter sergiler. Şavkar Altınel, Türk şiirinde 1980 Kuşağı olarak adlandırılan şairler arasında anlatımcı şiirin önemli bir ismi olarak konumlandırılır.
Kaynakça
Asiltürk, Baki (2013). Türk Şiirinde 1980 Kuşağı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Komisyon (2010). “Altınel, Şavkar”. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. (Ed. Murat Gülsoy), C.I, 97-98.
Öztunç, Mehmet (2014). “Kimliğimize Dönmek Bizi Avrupalı Yapacaksa Kimliğimizden Ayrılmaktan Ne Farkı Olabilir”. Türk Dili. S. 755, 48-60.
Seval, Hâle (2008). “Şavkar Altınel’in Şiirinde Zaman”. Kitap-lık. S. 116, 121-123.
Yamaç, Dilan (2015). “1980 Kuşağı Türk Şiiri Çerçevesinde Şavkar Altınel Poetikasının İncelenmesi”. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları. S. 13, Ocak-Haziran, 141-153.
Yamaç, Dilan (2015). Şavkar Altınel: Hayatı-Sanatı-Eserleri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HALUK ÖNERYayın Tarihi: 13.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 13.03.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Thackeray and the Problem of Realizm | Franfurt am Main: Lang. / Glasgow | 1986 | İnceleme |
Ted Hughes'ten Seçilmiş Şiirler | Adam Yay. / İstanbul | 1987 | Çeviri |
Flaubert'in Papağanı | Can Yay. / İstanbul | 1989 | Çeviri |
Philip Larkin'den Seçilmiş Şiirler | Adam Yay. / İstanbul | 1990 | Çeviri |
Kraliçe Vİktorya'nın Düşü | Şiir Atı Yayıncılık / İstanbul | 1991 | Şiir |
Gece Geçilen Şehirler | Korsan Yayınları / İstanbul | 1992 | Şiir |
Kuzeyde Bir Adadan: Ortaçağ'dan Yirminci Yüzyıla Elli İngiliz Şairinden Elli Şiir | Oğlak Yayınları / İstanbul | 1995 | Antoloji |
Güneydeki Ülke: Avustralya'da Bir Yolculuk | Oğlak Yayınları / İstanbul | 1996 | Gezi Yazısı |
Donuk Işıklar | Adam Yayınları / İstanbul | 1997 | Şiir |
Doğumgünü Mektupları | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 1998 | Çeviri |
Kış Güneşi | Oğlak Yayınları / İstanbul | 1999 | Şiir |
Soğuğa Açılan Kapı | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2003 | Deneme |
Yol Notları - Toplu Şiirler | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2004 | Şiir |
Kvangvamun Kavşağı | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2004 | Gezi Yazısı |
Tepedeki Yabancı | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2009 | Gezi Yazısı |
Mavi Defter | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2012 | Diğer |
Hotel Glasgow | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2014 | Diğer |
Tetikçiyi Beklerken | Yapı Kredi Yayınları / İstanbul | 2017 | Deneme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | AKLÎ, Eyyûbî Aklî Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1734-35 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Fatma İrfan Serhan | d. 9 Ocak 1915 - ö. 18 Ağustos 1992 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | NUTKÎ, ALİ DEDE | d. 27 Temmuz 1762 - ö. 11 Ağustos 1804 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MUSTAFA/ÇEVİK, Mustafa Çevik | d. 1953 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | FEYZÎ, Feyzullah Seçkin | d. 1953 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | KARAGÖZ, Ali Karagöz | d. 1953 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Adli Moran | d. 1919 - ö. 1981 | Meslek | Görüntüle |
8 | Alim Yıldız | d. 26 Haziran 1968 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Vasıf Öngören | d. 15 Şubat 1938 - ö. 14 Mayıs 1984 | Meslek | Görüntüle |
10 | Orhan Kâmil Kahyaoğlu | d. 11 Ocak 1960 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Ömer Faruk Toprak | d. 14 Şubat 1920 - ö. 20 Ağustos 1979 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Fethi Ülkü | d. 1918 - ö. 10 Ekim 2002 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | CEMALÎ, Cemal Altınel | d. 19.03.1949 - ö. 2012 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Sabri Altınel | d. 16 Nisan 1925 - ö. 19 Ekim 1985 | Madde Adı | Görüntüle |