Madde Detay

Tirelidir. Molla iken Mevlevî oldu. Şahîdî Dede ve Şuhûdî Dede’nin hizmetinde bulundu. Hayâlî Bey ve Günâhî Dede’nin yoldaşlarındandı. Uzun bir süre seyahat ettikten sonra Mora’ya yerleşti. Arşî Dede, 1000/1591 yılında Mora’da vefat etti ve orada medfundur (Genç 2000:359).

Arşî Dede’nin bir divanı vardır. Kaynaklar şiirlerinin güzel ve akıcı olduğunu, şiirlerinde hoş manalara ve latif edalara yer verdiğini belirtir (Kılıç 2010: 1067).

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Enver, Ali (1891). Semâ‘hâne-i Edeb. İstanbul: Rıfat Matbaası. 

Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Kayabaşı, Bekir (1997). Kaf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l Eşâr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-Şuarâ. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı  (hzl.) (2000). Bursalı Mehmed Tahir. Osmanlı Müellifleri . Ankara: Bizim Büro Yay.

 Riyâzî. Riyazu'ş-şuarâ. Millet Ktp. AE Nr. 1346. 91.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 13.03.2014]

Şemseddin Sâmî (1311). Kâmûsü’l-A’lâm. C. 4. İstanbul.

Yatma uyan itme ziyân vakt-i seher kum kum kum

Tâ olasın vâkıf-ı cân vakt-i seher kum kum kum

Togdı sa’âdet güneşi tutdı ziyâ tâgı tâşı

Gaflete aldurma başı vakt-i seher kum kum kum

Aç gözün ey ‘âşık-ı zâr gitdi mesâ irdi nehâr

Cânunı gafletden uyar vakt-i seher kum kum kum

Âdeme oldunsa halef eyleme eyyâmı telef

İster isen ire şeref vakt-i seher kum kum kum

Esdi nesîm-i dem-i subh eyledi def’-i gam-ı subh

Yagdı hayât-ı nem-i subh vakt-i seher kum kum kum

Vakt-i kadîm-i müte’âl eyledi ızhâr-ı cemâl

İrdi dem-i rûz-ı visâl vakt-i seher kum kum kum

Kıldı seher bâd-ı sabâ ehl-i harâbâtâ salâ

Al elüne câm-ı safâ vakt-i seher kum kum kum

Uyma sakın ‘arbedeye gel beru ‘işret-kedeye

Bas kademün mey-kedeye vakt-i seher kum kum kum

‘Arşî-i şeydâdan eger ister isen togrı haber

Râh-ı Haka eyle sefer vakt-i seher kum kum kum

(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 359, 360.)

Mest-i ‘ışkundur düşer turmaz yolunda sâkiyâ

Hâkdan ref’ eylesen düşdükce üftâden n’ola

***

 Didüm kim elün sun sürelin yüzümi bir dem

Ol gonçe-dehen geldi didi öpmege virmem

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf [erişim tarihi 13.03.2014].51.)