Madde Detay
Sezer Ateş Ayvaz
Sezer Ateş, Sezer Ayvaz
(d. 11 Ağustos 1956 / ö. -)
Yazar, akademisyen, şair, eleştirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Hanife Hanım ile astsubay Ahmet Ateş'in kızı olarak 11 Ağustos 1956'da Antakya'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul'da tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü'nü bitirdi (1988). İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünden "1928-38 Dönemi Kadınlara Yönelik Periyodikler" konulu yüksek lisans teziyle (1998) ve Uluslararası İlişkiler Bölümünden "Türk Romanında Değişen Bir Paradigma: Politik Roman" (2003) konulu doktora teziyle mezun oldu.
Ansiklopedi yazarlığı, TRT-2'de On'dan Sonra programında metin yazarlığı yaptı. Cumhuriyet gazetesinin kültür sanat sayfasında yazılar yazdı. "Bütün Oteller İstanbul Palas" ile 1987 Akademi Kitabevi Öykü Başarı Ödülü'nü, "Kaşık Düşmanı" ile film eleştirisi dalında 1986 Abdi İpekçi Sanat Yarışması Ödülü'nü , 2005 Yunus Nadi Öykü Ödülü'nü aldı.
Ulusal ve uluslararası toplantılarda ve yayınlarda daha çok Türk edebiyatında kadına dair araştırmalarıyla yer aldı. PEN Türkiye'nin edebiyat projelerine katkıda bulundu.
Sezer Ateş Ayvaz, oyun yazarı Ülkü Ayvaz'ın eşidir. İstanbul'da yaşamaktadır. Halen İstanbul Rumeli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. PEN üyesidir.
Sezer Ateş Ayvaz, edebiyata eğiliminin İstanbul Davutpaşa Lisesi'ndeki edebiyat ve tiyatro çalışmalarıyla başladığını, Kâmuran Şipal, Ali Tanyeri gibi edebiyatçılarla sohbetlerin kendisini etkilediğini, lise ve üniversite yıllarında şiir yazdığını, üniversitedeyken edenbbiyatın toplumla ilişkisi üzerinde düşünmeye başladığını belirtir (Öztop 2006).
"Anılarda Işık" adlı şiiri 1978'de Türkiye Yazıları dergisinde; öykü, şiir, deneme ve incelemeleri Milliyet Sanat, Varlık, Gösteri, Evrensel Kültür ve Cumhuriyet Kitap'ta yayımlandı. Öykücü kimliğiyle öne çıktı. 1987 Akademi Kitabevi Öykü Başarı Ödülü'ne layık görülen "Bütün Oteller İstanbul Palas" dosyasına yeni öyküler ekleyerek Aynalarda Yaz (1989) adıyla yayınladı.
Sezer Ateş Ayvaz, Kadın Öykülerinde İstanbul (2008, İstanbul, Sel Yay.), Son Otobüs (2010, İstanbul, Pupa Yay.), Kadın Öykülerinde Doğu (2011, İstanbul, Sel Yay.), Canımı Yakma (2016, İstanbul, Kırmızı Kedi Yay.) gibi seçkilerde öyküleriyle yer aldı.
Yazar, öyküye dair düşüncelerini şu cümlelerle açıklamaktadır: "Öykünün, özgür, serüvenci, çok anlamlılığa uygun yapısı çekiyor beni. İnsanlığın, bütüncül anlamları yitirdiği çağımızda; parçalanmış zamanın en iyi anlatıcısı gibi geliyor bana. Şiirden devraldığı yoğunluğa hem bir karşı duruş hem de bir sorgulama katabilir öykü. Roman gibi "rasyonel", "açıklanmış", "betimlenmiş" bir dünya kurmak zorunda değil " (Öztop 2006).
Sezer Ateş Ayvaz, öykünün "çağın insan gerçeğine, gerçekliğine, muhalif, sorgulayıcı, didikleyici" bir tavır taşıması, "görünen gerçeğin ötesinde görünmeyenleri de merak edip yarattığı insansal gerçeklerle ona işaret" etmesi, "insanın özgürleşme ihtiyacına denk düşmesi" gerekitğini belirtir (Öztop 2006).
Necip Tosun, Ayvaz'ın öykü dünyasını şu cümlelerle değerlendirmiştir: "Ayvaz, öykülerinde geç kalmışlığın, yitirilmişliğin, ayrılıkların hikâyesini anlatır. Hayatta ve aşkta kıstırılmış bireyin sarsıcı duygularını; rüya atmosferinde lirik bir dille, kısa kısa cümlelerle ama bütünlüklü şiirsel bir tablo oluşturacak bir kurguyla işler. Arabeske, abartıya, melodrama düşmeden insanların en melankolik, yenik anlarını, özellikle terk edilmiş, ihanete uğramış bireylerin hüzünlerini öyküleştirir. Onun öykülerinde, insan yalnızlığının yansımaları aktarılırken, etkili, sahici ve iç burkan bir dünya kurulur. Etraftaki her şey bu yalnızlığı simgeler, büyütür, derinleştirir. Dil hep şiirseldir, içli, lirik bir akıcılığa ulaşır." (Tosun 2015: 65-70).
Kaynakça
Öztop, Erdem (2006) "Sezer Ateş Ayvaz'la "Tamiris'in Gecesuçları"nı konuştuk", Cumhuriyet Kitap, 9 Şubat. (Erişim: http://oykuleroykuculer.blogcu.com).
Tosun, Necip (2015). Günümüz Öyküsü. İstanbul: Dedalus Yay.
Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 3. Baskı. C.1. s. 145. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
https://iisbf.rumeli.edu.tr/files/CV/sezer_ayvaz_ates.pdf
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 22.05.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 22.05.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Aynalarda Yaz | Afa Yay / İstanbul | 1988 | Hikâye |
Yeryüzü Taksim | Cem Yay. / İstanbul | 2000 | Hikâye |
Tamiris'in Gecesuçları | Can Yay. / İstanbul | 2005 | Hikâye |
Küllenmiş Bir Kuşu Yakalamak | Aylak Adam / İstanbul | 2015 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | VEHBÎ, Ahmed | d. 1793 (?) - ö. 15.10.1851 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | RÜŞDÎ, Antakyalı | d. 1846-47 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Ayla Kutlu | d. 14 Ağustos 1938 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Mehmet Ünver | d. 1 Eylül 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ALİ/AK OZAN, Ali Ak | d. 01.01.1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | YUSUF ERDOĞAN | d. 1956 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Ali Süha Delilbaşı | d. 24 Nisan 1887 - ö. 12 Şubat 1960 | Meslek | Görüntüle |
8 | Şevket (Mehmed) | d. 1861 - ö. 1337/1918-19 | Meslek | Görüntüle |
9 | Mualla Anıl | d. 1909 - ö. 23 Ekim 1985 | Meslek | Görüntüle |
10 | Hüsnü A. Göksel | d. 1919 - ö. 2001 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Ahmet Özdemir | d. 25 Nisan 1948 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Amil Çelebioğlu | d. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Ali Nar | d. 15 Mayıs 1941 - ö. 16 Temmuz 2015 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Aziz Nesin | d. 1916 - ö. 5 Temmuz 1995 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Çiğdem Sezer | d. 06 Ağustos 1960 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |