Sezer Ateş Ayvaz

Sezer Ateş, Sezer Ayvaz
(d. 11 Ağustos 1956 / ö. -)
Yazar, akademisyen, şair, eleştirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hanife Hanım ile astsubay Ahmet Ateş'in kızı olarak 11 Ağustos 1956'da Antakya'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul'da tamamladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü'nü bitirdi (1988). İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümünden "1928-38 Dönemi Kadınlara Yönelik Periyodikler" konulu yüksek lisans teziyle (1998) ve Uluslararası İlişkiler Bölümünden "Türk Romanında Değişen Bir Paradigma: Politik Roman" (2003) konulu doktora teziyle mezun oldu.

Ansiklopedi yazarlığı, TRT-2'de On'dan Sonra programında metin yazarlığı yaptı. Cumhuriyet gazetesinin kültür sanat sayfasında yazılar yazdı. "Bütün Oteller İstanbul Palas" ile 1987 Akademi Kitabevi Öykü Başarı Ödülü'nü, "Kaşık Düşmanı" ile film eleştirisi dalında 1986 Abdi İpekçi Sanat Yarışması Ödülü'nü , 2005 Yunus Nadi Öykü Ödülü'nü aldı.

Ulusal ve uluslararası toplantılarda ve yayınlarda daha çok Türk edebiyatında kadına dair araştırmalarıyla yer aldı. PEN Türkiye'nin edebiyat projelerine katkıda bulundu.

Sezer Ateş Ayvaz, oyun yazarı Ülkü Ayvaz'ın eşidir. İstanbul'da yaşamaktadır. Halen İstanbul Rumeli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. PEN üyesidir.

Sezer Ateş Ayvaz, edebiyata eğiliminin İstanbul Davutpaşa Lisesi'ndeki edebiyat ve tiyatro çalışmalarıyla başladığını, Kâmuran Şipal, Ali Tanyeri gibi edebiyatçılarla sohbetlerin kendisini etkilediğini, lise ve üniversite yıllarında şiir yazdığını, üniversitedeyken edenbbiyatın toplumla ilişkisi üzerinde düşünmeye başladığını belirtir (Öztop 2006).

"Anılarda Işık" adlı şiiri 1978'de Türkiye Yazıları dergisinde; öykü, şiir, deneme ve incelemeleri Milliyet Sanat, Varlık, Gösteri, Evrensel Kültür ve Cumhuriyet Kitap'ta yayımlandı. Öykücü kimliğiyle öne çıktı. 1987 Akademi Kitabevi Öykü Başarı Ödülü'ne layık görülen "Bütün Oteller İstanbul Palas" dosyasına yeni öyküler ekleyerek Aynalarda Yaz (1989) adıyla yayınladı.

Sezer Ateş Ayvaz, Kadın Öykülerinde İstanbul (2008, İstanbul, Sel Yay.), Son Otobüs (2010, İstanbul, Pupa Yay.), Kadın Öykülerinde Doğu (2011, İstanbul, Sel Yay.), Canımı Yakma (2016, İstanbul, Kırmızı Kedi Yay.) gibi seçkilerde öyküleriyle yer aldı.

Yazar, öyküye dair düşüncelerini şu cümlelerle açıklamaktadır: "Öykünün, özgür, serüvenci, çok anlamlılığa uygun yapısı çekiyor beni. İnsanlığın, bütüncül anlamları yitirdiği çağımızda; parçalanmış zamanın en iyi anlatıcısı gibi geliyor bana. Şiirden devraldığı yoğunluğa hem bir karşı duruş hem de bir sorgulama katabilir öykü. Roman gibi "rasyonel", "açıklanmış", "betimlenmiş" bir dünya kurmak zorunda değil " (Öztop 2006).

Sezer Ateş Ayvaz, öykünün "çağın insan gerçeğine, gerçekliğine, muhalif, sorgulayıcı, didikleyici" bir tavır taşıması, "görünen gerçeğin ötesinde görünmeyenleri de merak edip yarattığı insansal gerçeklerle ona işaret" etmesi, "insanın özgürleşme ihtiyacına denk düşmesi" gerekitğini belirtir (Öztop 2006).

Necip Tosun, Ayvaz'ın öykü dünyasını şu cümlelerle değerlendirmiştir: "Ayvaz, öykülerinde geç kalmışlığın, yitirilmişliğin, ayrılıkların hikâyesini anlatır. Hayatta ve aşkta kıstırılmış bireyin sarsıcı duygularını; rüya atmosferinde lirik bir dille, kısa kısa cümlelerle ama bütünlüklü şiirsel bir tablo oluşturacak bir kurguyla işler. Arabeske, abartıya, melodrama düşmeden insanların en melankolik, yenik anlarını, özellikle terk edilmiş, ihanete uğramış bireylerin hüzünlerini öyküleştirir. Onun öykülerinde, insan yalnızlığının yansımaları aktarılırken, etkili, sahici ve iç burkan bir dünya kurulur. Etraftaki her şey bu yalnızlığı simgeler, büyütür, derinleştirir. Dil hep şiirseldir, içli, lirik bir akıcılığa ulaşır." (Tosun 2015: 65-70).

Kaynakça

Öztop, Erdem (2006) "Sezer Ateş Ayvaz'la "Tamiris'in Gecesuçları"nı konuştuk", Cumhuriyet Kitap, 9 Şubat. (Erişim: http://oykuleroykuculer.blogcu.com).

Tosun, Necip (2015). Günümüz Öyküsü. İstanbul: Dedalus Yay.

Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. 3. Baskı. C.1. s. 145. İstanbul: Yapı Kredi Yay.

https://iisbf.rumeli.edu.tr/files/CV/sezer_ayvaz_ates.pdf

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Aynalarda YazAfa Yay / İstanbul1988Hikâye
Yeryüzü TaksimCem Yay. / İstanbul2000Hikâye
Tamiris'in GecesuçlarıCan Yay. / İstanbul2005Hikâye
Küllenmiş Bir Kuşu YakalamakAylak Adam / İstanbul2015Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1VEHBÎ, Ahmedd. 1793 (?) - ö. 15.10.1851Doğum YeriGörüntüle
2RÜŞDÎ, Antakyalıd. 1846-47 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ayla Kutlud. 14 Ağustos 1938 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Mehmet Ünverd. 1 Eylül 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ALİ/AK OZAN, Ali Akd. 01.01.1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6YUSUF ERDOĞANd. 1956 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Ali Süha Delilbaşıd. 24 Nisan 1887 - ö. 12 Şubat 1960MeslekGörüntüle
8Şevket (Mehmed)d. 1861 - ö. 1337/1918-19MeslekGörüntüle
9Mualla Anıld. 1909 - ö. 23 Ekim 1985MeslekGörüntüle
10Hüsnü A. Gökseld. 1919 - ö. 2001Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Ahmet Özdemird. 25 Nisan 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Amil Çelebioğlud. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Ali Nard. 15 Mayıs 1941 - ö. 16 Temmuz 2015Madde AdıGörüntüle
14Aziz Nesind. 1916 - ö. 5 Temmuz 1995Madde AdıGörüntüle
15Çiğdem Sezerd. 06 Ağustos 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle