Madde Detay

Mustafa Aydın, Kars’ın Selim ilçesine bağlı Beyköy’de doğmuştur. Babasının adı Ali, annesini adı ise Zeynep’tir. Köyünü ve soyunu “Aslımı sorana belge sunarım /Beyoğlu Beyköylü Mustafa Beyim /Ecdadımı yedi göbek sayarım” dizelerinde anlatır. Mustafa Aydın, altı kardeşin dördüncüsüdür (Mergen 2008: 466). Aydın’ın babası köyde ziraat ve hayvancılığın yanı sıra marangozlukla da uğraşmıştır. Aydın da dokuz on yaşlarına kadar babasının işlerine yardımcı olur (Demet 2007: 54). Âşık, ilkokulu doğduğu köyde, ortaokulu Sarıkamış’ta, liseyi ise Sarıkamış ve Erzurum’da okur. Liseyi bitirdikten sonra da muhasebe eğitimi alır (Demet 2007: 56). Aydın, ortaokul yıllarında amcasının oğluyla 1976’da İzmir’e gider. Amaçları orada çalışıp para kazanmaktır. Âşık, burada bir süre garsonluk yapar, daha sonra inşaatta çalışır. Biriktirdiği paralarla da kendine bir saz alır. Hiç kimseden yardım almadan saz çalmayı öğrenir (Demet 2007:60). Aydın’ın liseler arası spor ve şiir yarışmalarında birincilikleri vardır. Aydın, askerliğini 1983 yılında Balıkesir Orduevinde yapar. Askerlik dönüşü Erzurum’a gider ve 1990 yılına kadar orada kalır (Demet 2007: 57). Mustafa Aydın, 1992’de Melek adlı bir öğretmenle evlenir. Melek Hanım’ı elim bir trafik kazası sonucunda 1998 yılında kaybeder. Eşinin ölümünden duyduğu üzüntüyü “Bir sabah girmiştik can pazarına/ Yüreğimi koydun köy kenarına/ Dualar gönderdim toy mezarına/ Yarim garip öldün gurbet ellerde” dizelerinde dile getirir. Mustafa Aydın ikinci evliliğini 1999’da Ankaralı Sakine Hanım ile yapar. Mustafa Aydın’ın Melek Hanım’dan iki çocuğu Sakine Hanım’dan da bir çocuğu vardır. Aydın, Ankara’da ikâmet etmektedir.

Mustafa Aydın, 14-15 yaşlarında gördüğü bir rüyanın tesiriyle âşıklık sanatına başlar. On dört yaşında iken Allahuekber Dağlarının eteğinde bulunan Bey köyünün yaylasındaki çimenlik yerde uyuyakalır. Rüyasında çeşme başında gördüğü bir kızın gümüş bir tas içinde sunduğu sudan içer. Kendisi de ona kardelen çiçeklerinden bir demet sunar. Orada çok belirgin olmamakla birlikte aksakallı bir pîr-i fani kendisine “Bu senin karçiçeğindir; iç Mustafa” der. Terler içerisinde çok yorgun bir hâlde uykudan uyanır. Uyandıktan sonra şu dörtlük dilinden dökülür: “Sundular aşk badesini iç Mustafa dediler/ Gönül hakkın kapısıdır aç Mustafa dediler/ Yâr göründü gözlerime hürü melek simalı/ Hızır tuttu ellerimden uç Mustafa dediler" (Şişman 2015: 320). Mustafa Aydın, bu rüyayı görmeden önce de saz çalmaktadır. Ancak bu rüyadan sonra saza ve söze itibarı, sevgisi daha da artar. Mustafa Aydın’ın âşıklık geleneğinin önemli temsilcilerinden biri olan Âşık Mevlüt İhsanî’ ile tanışması âdeta onun hayatında dönüm noktası olmuştur (Demet 2007: 60). 1978-1979 yıllarında İhsanî, Aydın’a sazda ve sözde rehber olmuştur. Aydın’ın özünde var olan kabiliyeti bu tanışmadan sonra bilgiyle de donanmıştır. Mevlüt İhsanî, Mustafa Aydın’a “Aydınoğlu” mahlasını vermiştir, ancak Aydın bu mahlası kullanmamıştır. Şiirlerinde mahlas olarak Aydın, Mustafa, Mustafa Aydın’ı kullanmaktadır. Mustafa Aydın’ın yetiştirdiği pek çok âşık vardır. Nihat Koçak, Paşa Susanoğlu, Beyzade Arslan, Âşık Saim, Adem Aydıner, İsmail Şengül ve Ömer Esenyayla bunlardan birkaçıdır. Aydın’ın repertuvarında pek çok şiiri olmasına rağmen usta malı şiirleri de icra meclislerinde okumaktadır. Mustafa Aydın, halk edebiyatının bütün şekil ve türlerinde şiirler yazar. Ancak daha çok koşma şeklinde eserler vermiştir. Aydın, şiirlerini 7’li, 8’li, 11’li, 13’lü, 14’lü ve 15’li hece ölçüsüyle yazmaktadır. Allah sevgisi, vatan ve bayrak sevgisi, aile sevgisi, yaşlılara hürmet, hasret, gurbet, evlada nasihat, 17 Ağustos depremi, Bosna’daki zulüm, 15 Temmuz darbe girişimi gibi hadiseler şiirlerinin konusunu oluşturmuştur.

Aydın, şiirlerinde değişik anlatım türlerinden örnekler verir. Şiirlerinde en çok “hikâye yoluyla anlatım, tasvir yoluyla anlatım, doğrudan doğruya anlatım ve soru yoluyla anlatım” ı kullanmıştır (Demet 2007:410). Aydın, sanatını âşık şenliklerinde, festivallerde, fasıllarda televizyon ve radyo programlarında icra etmiştir. Aydın yarışmalara da katılmaktadır. Bu yarışmalardan aldığı pek çok ödülü bulunmaktadır. Mustafa Aydın bu programlara sadece Türkiye’de değil, yurt dışında da katılmış. Bu ülkelerde yaşayan yurttaşlarımıza bu geleneği tanıtıp yaşatmaya çalışmıştır. Aydın, genç nesle âşık şiirini tanıtmak ve sevdirmek için üniversitelerde de derslere ve söyleşilere katılmaktadır. Aydın, 2015'te Kazakistan'ın Astana kentinde TÜRKSOY tarafından tertiplenen “Türk Halkları Geleneksel Müziği Festivali”nde Türkiye’yi temsil etmiştir.

Mustafa Aydın’ın çıkardığı 10 kaset, 10 CD, VCD bulunmaktadır. Bunları tanıtım amacıyla da 10 klip çekmiştir (Demet 2007: 68). Aydın, şiir söylemeyi bir meslek edinmemiş; şiir onun hayatının bir parçası olmuştur. Söylediği şu cümle de bu fikri desteklemektedir: ”Ben yüreğimi ortaya koydum, sanatımı yaşayarak icra ettim.” (Mergen 2008:470). Demet Altan tarafından 2007'de Gazi Üniversitesinde Mustafa Aydın ve sanatı hakkında yüksek lisans tezi hazırlanmıştır. Altan, tezde Mustafa Aydın’ın 242 şiirine yer vermiştir.