ÂZERÎ, Bostan-zâde İbrahim Âzerî Efendi

(d. ?/? - ö. Şevval 1057 başları/Ekim 1647)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bostan-zâde İbrahim Azerî Efendi, Edirnelidir. Bostan-zâde İbrahim Çelebi sanıyla tanındı. Istabl-ı Âmire memurlarındandır. Sâlim, Edirneli ve Bostanzâde İbrahim Çelebi olduğuna hiç değinmez. Ona göre Âzerî, kâtiplikten sonra durumuna uygun memuriyetlerde ilerledi Hatta şairin Edirneli değil; İstanbullu olup Laleli Çeşme'de doğduğunu ifade eder. Defterdar olarak Şam'a gitti. Tekirdağlı Mustafa Paşa'nın vezirliğinde Şam defterdarı iken vefat etti. (İnce 2005: 226). Abdurrahman Hibrî 'ye göre son şiiri şu beyit oldu:

Koyup âlâyiş-i dehri yöneldim cânib-i Hakk'a

Bu bâzârın ferâgat eyledim sû u ziyânından (Kazancıgil 1996: 121)

 Ölüm tarihi Hibrî ve Safayî’de Şevval 1057 başları/ Ekim 1647; Beliğ’de 1052/1642-43 olarak verilir. Abdurrahman Hibrî, Enisü’l-Müsâmirîn'de şairin vefatına şu tarihi düşürdü:

Azerî dîde-i erbâb-ı hüner/ Edicek ravza-i rıdvâna hırâm

Nâm-ı Rıdvân ana târîh oldu / Çün rızâ-yı Hak anı ide merâm (Kazancıgil 1996: 121)

Vefat tarihini takriben 1101/1689-90 olarak veren kaynaklar da bulunmaktadır. (İnce 2005: 226; Kurnaz-Tatçı 2001:1/29)

Safayî'ye göre, Dîvân tertip etmiştir. (Çapan 2005: 67)

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Altun, Kudret (hzl.)(1997). Tezkire-i Mûcib. Ankara: AKM Yay.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Kazancıgil, Ratip (hzl.). (1996) Riyâz-ı Belde-i Edirne, Bâdî Ahmed. Edirne: Türk Kütüphaneciler Derneği Yay. 

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil, Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C. IV. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakim-zade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb(Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri, Vakâyiü’l-Fuzalâ. C. 3. İstanbul: Çağrı Yay.

Zavotçu, Gencay (hzl.)(2009). Rıza Tezkiresi(İncelenme-Metin). İstanbul: Sahhaflar Kitap Sarayı.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 18.03.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Telh itdi îşumu lebüni nûş-hând iden

İtmiş seni tabîb beni derdmend iden

 

Vermiş şekîb ü sabrı sevip sen sitemgeri

Sabr et belâ-yı aşka deyü bana pend iden

 

Âteş bırakdı micmere-i kalb-i âşıka

Ruhsârun üzre dâne-i hâlin sipend iden

 

Zencîr-i ışkuna beni pâ-beste eyledi

Cân gerdeninde halka-i zülfün kemend iden

 

Dest-i ümîdim eyledi kûtâh Âzerî

Yârun nihâl-i kâmetini ser-bülend iden

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.10.)

 

Şöyle bârikdir hayâlim

Çeng-i Nâhide târ-ı mânidir

 

Tîr-i düldül-süvârdır tabım

Kalemim Zülfekâr-ı manidir

 

Dil-i deryâ misâlim Âzeriyâ

Lücce-rîz-i kenâr-ı manidir

(Altun, Kudret (hzl.)(1997). Tezkire-i Mûcib. Ankara: AKM Yay. 22.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Efe Duyand. 1981 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HÂLET, Mehmed Sa'îd Efendid. 1760 - ö. 1822Doğum YeriGörüntüle
3Hilal Talayd. 11 Aralık 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Efe Duyand. 1981 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HÂLET, Mehmed Sa'îd Efendid. 1760 - ö. 1822Doğum YılıGörüntüle
6Hilal Talayd. 11 Aralık 1973 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Efe Duyand. 1981 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8HÂLET, Mehmed Sa'îd Efendid. 1760 - ö. 1822Ölüm YılıGörüntüle
9Hilal Talayd. 11 Aralık 1973 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Efe Duyand. 1981 - ö. ?MeslekGörüntüle
11HÂLET, Mehmed Sa'îd Efendid. 1760 - ö. 1822MeslekGörüntüle
12Hilal Talayd. 11 Aralık 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Efe Duyand. 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÂLET, Mehmed Sa'îd Efendid. 1760 - ö. 1822Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hilal Talayd. 11 Aralık 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Efe Duyand. 1981 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HÂLET, Mehmed Sa'îd Efendid. 1760 - ö. 1822Madde AdıGörüntüle
18Hilal Talayd. 11 Aralık 1973 - ö. ?Madde AdıGörüntüle