BÂKÎ, Dellâk-zâde Bâkî Efendi

(d. ?/? - ö. ?/III. Murad devri (1574-95))
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Dellâk-zâde sanıyla meşhur olan Sultan Mehmed Camii hatibinin oğludur. Bu yüzden “Dellâk-zâde” diye tanındı. Sesinin güzelliği ve kıraatıyla dikkatleri çeken Bâkî, bu sayede Sultan Bayezid’in meclislerine girme imkânı buldu. Sicill-i Osmânî’de III. Murad devrinde (1574-95) öldüğü kayıtlıdır (Akbayar 1998: 355).

Dellâk-zâde Bâkî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Sehî, Bâkî’nin şiirlerinin hoş olduğunu ve beğenildiğini söylese (Sehî Bey 1325: 129) de Ahdî, Bâkî’nin birçok şiiri olmasına rağmen şairlikte şöhreti yakalayamadığını söyler. Buna sebep olarak da Karga-zâde Bâkî (öl. 1600)’nin gölgesinde kalmasını gösterir (Solmaz 2005: 238). Âşık Çelebi de Bâkî’nin şair geçindiğini ancak şiirden anlamadığını belirtir (Kılıç 2010: 415).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî. C. 2. İstanbul: KB-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Gündoğdu, Betül (hzl.)(2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ, İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sehî (1325). Tezkire-i Sehî. İstanbul.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 27.10.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Yüzinde görinür ebrû-yı garrâ

Yazılmuşdur kamerde sanasın râ

Perî gibi nihân olmazdı gözden

Dehânun bilmeseydi ilm-i ihfâ

Eger baş egmese kaddine yârun

Mekân itmezdi Cennet içre Tûbâ

Görün yârun hilâlin rûyı üzre

İdinmiş âsumânı sanki meh câ

Dimiş Bâkî görenler bahr-i nazmum

Dür-i ma’ni ile pürdür bu deryâ

(Gündoğdu, Betül (hzl.) (2002). Pervâne Beg Nazire Mecmuası (30a-67b). Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. 26-27.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mustafa Altay Sönmezd. 05 Mart 1984 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NÂZIM, Mehmed Nâzım Efendid. ? - ö. 1704-05Doğum YeriGörüntüle
3Mehmet Memduh Paşad. 1839 - ö. 1925Doğum YeriGörüntüle
4Mustafa Altay Sönmezd. 05 Mart 1984 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5NÂZIM, Mehmed Nâzım Efendid. ? - ö. 1704-05Doğum YılıGörüntüle
6Mehmet Memduh Paşad. 1839 - ö. 1925Doğum YılıGörüntüle
7Mustafa Altay Sönmezd. 05 Mart 1984 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8NÂZIM, Mehmed Nâzım Efendid. ? - ö. 1704-05Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmet Memduh Paşad. 1839 - ö. 1925Ölüm YılıGörüntüle
10Mustafa Altay Sönmezd. 05 Mart 1984 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11NÂZIM, Mehmed Nâzım Efendid. ? - ö. 1704-05Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Mehmet Memduh Paşad. 1839 - ö. 1925Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Mustafa Altay Sönmezd. 05 Mart 1984 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14NÂZIM, Mehmed Nâzım Efendid. ? - ö. 1704-05Madde AdıGörüntüle
15Mehmet Memduh Paşad. 1839 - ö. 1925Madde AdıGörüntüle