BEHCET, Mustafa Behcet Efendi

(d. ?/? - ö. Zilhicce 1181/Nisan-Mayıs 1768)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbulludur. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Mustafa’dır. Muameleci şeyhin akrabası olduğundan Muameleci şeyhi Mustafa Behcet Efendi olarak tanındı. Medrese öğrenimi görüp mülazım oldu. 1150 yılı sonlarında (1738) sınavla haric medresesi hocaları sınıfına dâhil oldu. 14 Şaban 1155/15 Ekim 1742’de Halil Paşa Medresesi müderrisliğine atandı. Oradan Zekeriya Efendi Medresesi müderrisliğine yükseldi. Süleymaniye Medresesi müderrisliğine kadar ulaşmışken Zilhicce 1181/Nisan-Mayıs 1768’de vefat etti. Bir söylentiye göre sevda yüzünden canına kıymıştır (Erdem 1994: 46; Akbayar 1996: 364). Vefat tarihi Silahdarzâde (vr. 73b)’de 1182/1768-1769, Şefkat (Kılıç: 17)’te 1183/1769-1770 olarak gösterilmiştir.

Mustafa Behcet Efendi bilgili, şiir ve inşada kudretli, söyleyişi temiz bir şair olup kalabalıktan uzakta yaşamayı seven temkinli bir kimseydi (Erdem 1994: 46).Kaynaklarda eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Râmiz (Erdem 1994: 46)’de Esad Efendi’nin şeyhülislamlığı için düşürülmüş “Mehmed Es‘ad Efendi kılındı müftî-i dîn (sene 1160)” şeklinde bir tarih mısraı, Silahdarzade (vr. 73b)’de altı ve Şefkat (Kılıç: 17-18)’te dört gazeli kayıtlıdır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî. C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 363-64.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâsı (İnceleme-Tenkitli Metin-İndeks-Sözlük). Ankara: AKM Yay. 45-46.

Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî.http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 11.04.2014]. 17-18.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 109.

Silahdarzâde Mehmed Emin. Tezkire-i Şuara. İstanbul Üniversitesi Ktp. T 2557. vr. 73b.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). “Behcet, Mustafa”. C. 1. İstanbul: Dergâh Yay. 376.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 15.04.2014
Güncelleme Tarihi: 22.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Nazm

Neş’e-i meyle gönülden gamı dûr eylemişiz

Düşeli künc-i harâbâta huzûr eylemişiz

Şevk-i dîdâr ile leb-rîz-i nagam bülbül olup

Gülşen-i dehri tarab-hâne-i sûr eylemişiz

Fikr-i hâlinle süveydâ-yı dili anber edip

Âteşîn micmere-i dilde buhûr eylemişiz

Nerm edince felegin püşt-i kemân-ı sitemin

Saht-ı bâzû-yı tahammül ile zûr eylemişiz

Geş[t] ederken dil-i şeydâ ile çîn-i zülfün

Sünbülistâna sabâ gibi mürûr eylemişiz

Reşk eder şems ü kamer şu‘le-i idrâkimize

Pertev-i mihr ü muhabbetle zuhûr eylemişiz

Dil-berin cisr-i dü-tâk-ı ham-ı ebrûsundan

Behcetâ sencileyin biz de ubûr eylemişiz

(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 11.04.2014]. 17.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TARZÎ, Tarzî Mehmed Efendid. ? - ö. 1661-62Doğum YeriGörüntüle
2NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Doğum YeriGörüntüle
3NÛRÎ, Mustafa Nûrî Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1848Doğum YeriGörüntüle
4TARZÎ, Tarzî Mehmed Efendid. ? - ö. 1661-62Doğum YılıGörüntüle
5NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Doğum YılıGörüntüle
6NÛRÎ, Mustafa Nûrî Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1848Doğum YılıGörüntüle
7TARZÎ, Tarzî Mehmed Efendid. ? - ö. 1661-62Ölüm YılıGörüntüle
8NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Ölüm YılıGörüntüle
9NÛRÎ, Mustafa Nûrî Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1848Ölüm YılıGörüntüle
10TARZÎ, Tarzî Mehmed Efendid. ? - ö. 1661-62MeslekGörüntüle
11NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647MeslekGörüntüle
12NÛRÎ, Mustafa Nûrî Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1848MeslekGörüntüle
13TARZÎ, Tarzî Mehmed Efendid. ? - ö. 1661-62Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NÛRÎ, Mustafa Nûrî Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1848Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TARZÎ, Tarzî Mehmed Efendid. ? - ö. 1661-62Madde AdıGörüntüle
17NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşad. ? - ö. 1647Madde AdıGörüntüle
18NÛRÎ, Mustafa Nûrî Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1848Madde AdıGörüntüle