Kâmil Eşfak Berki

K. Eşfak Berki, K.E.B., Kamil Taha Eğ, Melih Seyhun, F. Kunt, Refik Kuntsoy, Sadi Karacı
(d. 17 Mayıs 1948 / ö. -)
Şair, Yazar, Eczacı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hatice Münevver Hanım ile Yargıç Ahmet Saadettin Berki'nin oğlu olarak İstanbul Üsküdar'da doğdu. Hukukçu Ali Himmet Berki dedesidir. Çocukluğu Yalova'da geçti. İlk ve orta okulu Yalova'da tamamladı. İstanbul'da Haydarpaşa Lisesi'ni (1965) ve İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'ni (1971) bitirdi. 1978'e kadar Yalova'da eczacılık yaptı. 1978'de İstanbul'a taşındı, Binbirdirek Yayınevini kurdu. Millî Gazete'nin sanat-edebiyat sayfasını hazırlayıp yönetti. 1990'da Sezai Karakoç'un kurduğu Diriliş Partisi'nin İstanbul il yönetim kurulunda görev aldı. Uzun yıllar yayın sektöründe çalışan Kâmil Eşfak Berki, 2003 yılında yeniden eczacı olarak çalışmaya başladı.

Çocuğun Miracı (2004) adlı kitabıyla 2004 TYB Yılın Şiir Kitabı Ödülünü alan Berki, ESKADER ve Türkiye Yazarlar Birliği üyesidir. Yazar, hâlen İstanbul'da eczacı olarak çalışmakta ve edebiyatla ilgili çalışmalarını sürdürmektedir. Evli, iki çocuk babasıdır.

Kâmil Eşfak Berki'nin "Kadın" adlı ilk şiiri, 1971'de Eskişehir'de yayımlanan Deneme dergisinde çıktı. Bu şiirin ardından bazı İngiliz, Amerikan, Afrika, Endonezya şairlerinden Diriliş dergisine tercümeler yaptı. Daha sonra şiir, deneme, eleştiri ve çevirilerini Edebiyat, Diriliş, Yeni Sanat, Yedi İklim, Bürde, Kayıtlar, İpek Dili, İzlenim, Hece dergilerinde yayımladı. Kâmil Eşfak Berki'nin fikir ve sanat anlayışı gençlik yıllarından itibaren takip ettiği Sezai Karakoç'un düşünce ve sanat veriminde somutlaşan Diriliş anlayışında şekillenmiştir. 1977'de Babıali'de Sabah gazetesinin edebiyat sayfalarını düzenleyen Kâmil Eşfak'ın ilk kitabı Ay Işığı ve Kervan 1989'da yayımlandı. Şair, bu kitabında 1969-1987 yılları arasında kaleme aldığı şiirleri bir araya getirdi. İlk kitabındaki şiirlerde insana ve hayata dair ayrıntılara eğildi, günlük hayatın içinden rasgele seçilmiş gibi duran ama bir sürpriz mantığı ile ortaya konulan sahnelerle okurun dikkatini çekti.

Kendisi ile yapılan bir söyleşide şiiri “bir bakıma fizik dışı, enfüsi gerçekliği hedef alan, hizmeti o bağlamda olan, şairin içindeki latant oluşum” şeklinde tanımlayan Berki, şiirini besleyen kaynaklarla ilgili ise şu açıklamayı yapar: “Şiir mantığı ifadesine ilk kez Sezai Karakoç’un Şiirde Mantık başlıklı yazısında rastlamıştım. Vardığım sonuç; mantık olmadan bir şiir dili pek mümkün olamaz gibi bir düşünüştü. 1974 ve izleyen birkaç yıl içinde Necip Fazıl’ı, Rilke’yi, Pound’u, Dylan Thomas’ı, E. E. Cummings’i, Eliot’u, Robert Graves’i bu gözle görmeye başladım. Aslında bu anahtar bir poetiktir Sezai Karakoç’un şiire bakışında. Divan şiirinin kapısını da açar.” (Akbaba, 2005: 62).

Necmettin Turinay Berki’nin şiiri ile ilgili şu tespitleri yapar: “1980 sonrasında ve özellikle de iki bloklu dünyanın sona ermesiyle birlikte, sanatçı bireyin kendi benine dönük algılama savrukluğu onda gözükmüyor. Kendi anlamını yitirmiş, öz güveni kaybolmuş, her türlü fonksiyonları tarumar bir savrukluk tezahür etmiyor onun şiirinden. Yani hayat karşısında ezik, toplumsal gelişmeler karşısında da oradan oraya savrulan birisi değil. İşte bu yüzden olmalı ki insandan, toplumdan ve zamandan itilip kakılmış, gene bu yüzden ezik ve dilgen bir ruh hali de bulunmuyor. Dahası bu noktadan hareketle, mücadele namı altında bir şeylere karşı muhalefet ve hınç boşaltmalarına da başvurmuyor. Kendi kimliğini yadırgamıyor, maruz kaldığı çeşitli sükût-u hayalleri son derece acı nedametlere dönüştürmüyor. Kâmil Eşfak, mağlup bir çaresizlik psikolojisine ne kendisini ne de şiirini teslim ediyor. Bu yanlarını ifade eden sayısız mısralar sayabilirim ondan. Fakat o kendine acındırmaya, yani bir nevi tazallüm psikolojisinden istifadeye ihtiyaç duymadığı için bu şiiri alalade bir psikolojinin yansımaları olarak da algılamıyoruz” (2009: 59).

Kâmil Eşfak Berki'nin üzerine durulması gereken bir diğer yönü denemeci kişiliğidir. Yazar, kaleme aldığı yazılarda Necip Fazıl, Sezai Karakoç ve Cahit Zarifoğlu gibi sanatçıların eserlerine dair özgün yorumlar getirmiştir. Berki, başta poetika ile ilgili yazıları olmak üzere, edebiyat ve düşünce alanındaki yazılarıyla da dikkat çeker. Sezai Karakoç şiiri üzerine incelemeleri bulunan şairin bir diğer yönü çevirmenliğidir. Afrika, Pakistan, Endonezya gibi ülkelerin şiirlerinden tercümeler yapan şair; özellikle Ezra Pound, Robert Lowell, Wilfred Owen, Karl Shapiro, Antony Hecht gibi İngiliz ve Amerikan edebiyatından çağdaş isimlerin şiirlerini dilimize kazandırmıştır. Bahçeci, Berki’nin tercümeleri hakkında şu değerlendirmeleri yapar: “Bu çeviriler, dilimizin kazandığı, entelektüel zenginliğine dahil ettiği, adeta, artık Türkçenin şiirleri haline gelmiş ürünler. Seçimleriyle yeni bir duyarlılığı yansıtan, bir bütüne katkı yapan bu tercüme örnekleri, Diriliş’in bu konuda öncülüğünü yaptığı bir medeniyet algısının verimi olan çalışmalar. Bu tercümelerin sahibi Kâmil Eşfak Berki, çabası ve sabrıyla bize geniş bir şiir evreni sunmuştur.” (Bahçeci 2009: 53).

Kaynakça

Abak, Şaban (2009). "Hayretler Kitabı Yahut Çocuğun Miracı. Yedi İklim. 229: 20-23.

Acar, Zafer (2009). "Kâmil Eşfak Berki Şiiri: Diri Bir Güzellik ve Gerçekçilik". Yedi İklim. 229: 29-36.

Akbaba, Şeref (2005). "Kâmil Eşfak Berki ile Hayretler Kitabı Üzerine". Ay Vakti'nda Konuşmalar. İstanbul: Ay Vakti Yay. 62.

Bahçeci, Eren (2009). "Kâmil Eşfak Berki'nin Tercümeleri". Yedi İklim. 229: 49-53.

Bayraktar, Osman (2009). "Kâmil Eşfak Berki'nin Şiiri Üzerine Bazı Dikkatler". Yedi İklim. 229: 24-28.

Demirel, İsmail (2009). "Çocuğun Miracı". Yedi İklim. 229: 69-73.

Doğru, Yasin (2009). "Bursa'da Sahaflar Çarşısı'nda Bir Şair". Yedi İklim. 229: 39-41.

Haksal, Ali Haydar (2009). "Kâmil Eşfak Berki Şiiri". Yedi İklim. 229: 42-48.

Turinay, Necmettin (2009). "Kâmil Eşfak ve Şiiri". Yedi İklim. 229: 59-63.

Yalçın, Murat (Ed., 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C.1. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 216.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. İSMAİL ALPER KUMSAR
Yayın Tarihi: 06.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Ay Işığı ve KervanYazı Yay. / İstanbul1989Şiir
Çocuğun Miracıİz Yay. / İstanbul2003Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YETÎMÎ, Hâşimî-zâde Seyyid Mehmed Efendid. ? - ö. 1665Doğum YeriGörüntüle
2MEŞREBÎ, Bıçakcı-zâde Meşrebî Çelebid. ? - ö. 1554-1555Doğum YeriGörüntüle
3TANBÛRÎ, Mustafa Çavuşd. 1689 - ö. 1756Doğum YeriGörüntüle
4ERSANİ YİĞİTTÜRKd. 18.04.1948 - ö. 11.05.1996Doğum YılıGörüntüle
5MUSTAFA CENGİZd. 01.03.1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6DEMİRCİOĞLU, Osman Aydemird. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Necati Polatd. 27 Haziran 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Pelin Güneşd. 19 Mart 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Suat Baturd. 10 Eylül 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Ahmet Tevfik Ozand. 1953 - ö. 15 Ocak 2021Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Nuray Aksamazd. 24 Mart 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Yılmaz Karakoyunlud. 26 Nisan 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Melih Erçind. 12 Ağustos 1919 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14KÂMİL, Enderunlu Hasan Kâmil Beyd. 1759-60 - ö. 1786-87Madde AdıGörüntüle
15REFÎKd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle