Madde Detay
Berna Olgaç
(d. 27 Mart 1975 / ö. -)
Şair, çocuk kitabı yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Tam adı Berna Olgaç Çelikbaş’tır. Cahide Hanım ile ressam Mehmet Fahrettin Olgaç’ın kızıdır. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul’da tamamladı. Yükseköğrenimini ilk önce Trakya Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü Dekoratif Resim ve sonra da Eskişehir Anadolu Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümünde tamamladı. Çalışma hayatına özel bir şirkette devam eden Berna Olgaç Mühür Kitaplığı Yayınları’nın ve ayrıca Mühür Şiir ve Edebiyat dergisinin sahibidir. Olgaç, yazar Mustafa Fırat’la evli ve bir kız çocuğu annesidir. Yaşamını İstanbul’da sürdürmektedir.
Yazı ve şiirle ilgisinin küçük yaşlarda babasının “görgüsü”ne bağlayan şair, dergilerin dünyasına da böylece girdiğini dile getirmiştir. Çok beğendiği Edip Cansever’i fark etmesi ve okumaya başlaması da dergiler sayesinde gerçekleşmiştir (Olgaç 2017). İlk şiirlerinin yer aldığı Ben-siz ve Öteki adlı kitabı 2006’da yayımlanan Olgaç’ın yazıları, şiirleri ve söyleşileri Ada, Akatalpa, Alaz, Andız, Bahçe, Budala, Cumhuriyet Kitap, Deller Teknesi, Dize, Eliz Edebiyat, Eski, Hayâl, Hürriyet Gösteri, Kurşun Kalem, Mor Taka, Mühür, Öteki-siz, Papirüs, Patika, Şiir Ülkesi, Şiiri Özlüyorum, Şiirli Çıkın, Temren, Yolcu, Zaman gibi dergi, fanzin, gazete ve eklerinde yayımlandı. Ben-siz ve Öteki (2006), Hiç ve Her Şey (2009), Duman (2012) adlı şiir kitapları bulunan Olgaç, şiirlerinin üçer yıl düzenli aralıklarla yayımlanmasını, belli bir istikrarın göstergesi olarak değerlendirmemiş, bu süreyi “yıllardan ziyade içeriğindeki istikrar önemlidir benim için. Güçlü bir zincirin halkaları olarak görmek istiyorum kitaplarımı çünkü. İç dünyamın, dış dünya ile olan çatışması neticesinde kendimi ifade etmek gibi yazmayı dert edindiğim bir yönüm oluştu yıllar içerisinde” (Polat 2014) sözleriyle açıklamıştır. Berna Olgaç, şiir dünyasının bileşenlerini ve şiir anlayışlarını şu sözlerle dile getirmiştir: “Günün saatlerinde doğan her şey, gerçekliğe varan her yol dikkatlice incelenen nesneler, eskimiş yüzeylere dokunan eller, ayak izleri, insanın teriyle, dumanıyla, dokusuyla yaşattığı varlığını ispata koyulduğu tüm saflığı ile, düşleriyle, vuruşuyla, uyanışıyla yaşattığı aşkla, nefretle bağlandığı hayatın kesitlerinde saklı olan şiiri; hiçbir zaman ölçülememiş derinliklere dalış ve özgün bütünlük içinde bir görkemlilik olarak algılıyorum” (Olgaç 2007). Karmaşık yapılarla örülü bir şiir anlayışına uzak duran şair, ne anlatmaktan çok nasıl anlatabildiğinin ve kendisine en yakışan söylemle üslup oluşturmanın gayretindedir. Şiir anlayışını açımlayan esas sorunun ise “herkesin baktığı; fakat göremediği noktalara temas etmek (ne de olsa şairler bakan değil görenlerdir) kolay gibi görünen oysa belli bir birikim, yoğunluk ve gözlem gerektiren bu zorlu anlatım yolunu en iyi şekilde ifade etme gayretinde saklı” (Olgaç 2007) olduğunu ifade etmiştir.
Yazarken yeni tat ve dokunuşlarla küçük farklılıklar yaratmayı seven Olgaç, ilk kitabı Ben-siz ve Öteki de dokuz bölümlük anne çocuk diyalogları arasında nesneleri konuşturarak ‘Cenin Şiirleri’ni yazmış, Hiç ve Her Şey’de ise hiçin her şey, her şeyin de bir hiçten ibaret olduğunu vurgularken noktalama işaretlerinden yararlanarak imlemeye çalışmıştır. Duman, adlı son şiir kitabında çocukluğu, babasını ve babasızlığını şiire taşımıştır. Şair, Duman’daki şiirlerini, “Bir iç hesaplaşmadır. Zihnimde yarattığım her kavramı kâğıda dökerkenki süreçte başkalaştırdığım her şeyin iç içe geçip alabora olduğu bir hesaplaşmadır hem de. Bu yüzden de kendi sınırlarım dâhilinde değerlendirebildiklerimle içsel yaşamımdan yükselerek beslenen hisli şiirlerin asıl renginin açığa çıkması için zorlamadan uzak bir titizlikle ele almaya gayret ettim” (Polat 2014) sözleriyle açıklamıştır. Gültekin Emre, Olgaç’ın ilk şiirleri için süssüz ve yalın bir anlatım sahip olduğu ve “kadınla erkek arasındaki duyguların anakarasını çıkardığı” değerlendirmesini yapmıştır (Emre 2007: 7).
İlk çocuk kitabı Bay küçük Ressam 2014 yılında yayımlandı ve bunu sırasıyla Krem Şanti ile Bayan Marmelat, Sütlü Çikolata Fındıklı Kurabiye, Beni Duyan Yok Mu?, Canavarlar Hayâlde Yaşar, Düş Koleksiyonu, Garaj Kedisi Sıdıka ve Eyvah Yine Mi Terlik kitapları takip etti. Yazın yaşamını çocuk kitapları yazmakla sürdüren Berna Olgaç, bu türe önem vermesinin nedenlerini meramın en saf haliyle anlatılabildiği bir alan olmasının yanı sıra yetişkinlerin çekişmeli dünyasından sıyrılmanın huzur ve mutluluğu içinde olma halinin verdiği haz ile açıklar (Alpagut 2017). Çocuk kitaplarında genellikle bir sanat dalını öne çıkararak çocukların kendi içlerindeki yeteneklerini keşfetmelerini sağlayan başarı öyküleri ortaya koymaya çalışmıştır.
Kaynakça
Emre, Gültekin (2007). “Türkünç Sessizlik Berna Olgaç: Ben-Siz ve Öteki”. Akatalpa. Temmuz, 91, 7.
Polat, Emre (2014). “Berna Olgaç ile Söyleşi: ‘Duman’ Altı Şiirler”. http://m.degisimmedya.com/yazar.php?y=1&id=489, [erişim tarihi: 22.05.2019].
Olgaç, Berna (2007). “Şiire Bakışım”. Mühür. Ocak-Şubat, 12, http://kenanyucel.blogcu.com/siire-bakisim-berna-olgac/1885281, [erişim tarihi: 22.05.2019].
Alpagut, Onurhan (2017). “Çocukların Kendine Has Bir Edebiyata İhtiyacı Var!”. http://ilksesgazetesi.com/haberler/yasam/cocuklarin-kendine-has-bir-edebiyata-ihtiyaci-var-25207, [erişim tarihi: 22.05.2019].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. MACİT BALIKYayın Tarihi: 01.06.2019Güncelleme Tarihi: 29.10.2020
Yayın Tarihi: 01.06.2019Güncelleme Tarihi: 29.10.2020
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ben-siz ve Öteki | Kül Sanat / İstanbul | 2006 | Şiir |
Hiç ve Her Şey | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2009 | Şiir |
Duman | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2012 | Şiir |
Bay Küçük Ressam | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2014 | Diğer |
Krem Şanti ile Bayan Marmelat | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2016 | Diğer |
Sütlü Çikolata Fındıklı Kurabiye | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2016 | Diğer |
Beni Duyan Yok Muuu? | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2016 | Diğer |
Canavarlar Hayallerde Yaşar | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2017 | Diğer |
Düş Koleksiyonu | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2017 | Diğer |
Garaj Kedisi Sıdıka | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2018 | Diğer |
Eyvah Yine Mi Terlik? | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2018 | Diğer |
Soğuk Mermer | Mühür Kitaplığı / İstanbul | 2019 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Fahreddin İnal | d. 1908 - ö. 4 Aralık 1980 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Polat Onat | d. 21 Ekim 1979 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HÂFIZ, Altuncu-zâde Hâfız Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Tülay İbrahim | d. 1975 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Elçin Poyrazlar | d. 1975 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Pınar Öğünç | d. 1975 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mustafa Fırat (Çelikbaş) | d. 01 Ocak 1978 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | Ahmet Ümit | d. 12 Temmuz 1960 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Aslı Serin | d. 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Nurettin Uytun | d. 13 Temmuz 1924 - ö. 18 Ağustos 2020 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Sabahattin Çankaya | d. 1921 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Eyüp Aygün Tayşir | d. 1979 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ZÂKİRÎ BERNA | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Tahir Olgaç | d. 1911 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Berna Durmaz | d. 1972 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |