CÂMÎ, CÂMÎ BEY

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Davudpaşa Mahallesi’ndendir. II. Selim’in şehzadeliği sırasında onun maiyetine katıldı. II. Selim padişah olunca Câmî de ona atmacacıbaşı oldu. Hasan Çelebi, Câmî’nin bazı ağalıklarda bulunduktan sonra Mısır’a sancak beyi olduğunu belirtir (Sungurhan 2009: 202). Ancak Sadeddin Nüzhet Ergun, Hasan Çelebi’inin yanlışlıkla Câmî’nin Mısır’a gittiği bilgisini verdiğini belirttikten sonra, Câmî’nin Mısır’a gittiğini söyleyen Gelibolulu Âlî ve Riyazî’yi de Hasan Çelebi’nin yanılttığı görüşündedir (1936: 896). Câmî’nin Mısır’da bulunduğunun belirtilmesinden dolayı şair, kendisiyle aynı yüzyılda yaşayan ve Mısır’da bulunan Gelibolulu Câmî ile karıştırılmıştır. Ölüm tarihi hakkında elde herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

Kaynaklarda Câmî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında bilgi verilmemiştir. Gelibolulu Âlî, dinlenebilecek kadar az şiirinin olduğunu söylemektedir (İsen 1994: 298). Ahdî, Câmî’nin yazdığı parlak gazellerle Anadolu’da “Câmî-i Sânî” unvanıyla anılmasının yerinde olacağını (Solmaz 2005: 254) söyleyerek ondan övgüyle bahseder.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 2. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 2. İstanbul.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Gelibolulu Âlî, Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Riyâzî, Riyâzu’ş-Şu’arâ. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Hk 1275. vr. 30b.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 01.02.2014].

Sungurhan Eyduran, Aysun  (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 01.02.2014].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 26.02.2014
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Cân mı vardur âteş-i ‘ışkunla sûzân olmaya

Dil mi var sevdâ-yı zülfünle perîşân olmaya

Zülfün ucından kesilse baş asılsa dâra dil

Çekmeye aslâ elem kat’â perîşân olmaya

Gülşen-i ‘âlemde el çek ol güzelden kim gönül

Serv gibi ser-firâz u pâk-dâmân olmaya

Yok yire çekme emek râz-ı dehânın bilmege

İhtimâm itme ana ki anda imkân olmaya

Câmiyâ vuslat muhâl oldı bunı bildüm temâm

Bulmaya fürkat nihâyet hecre pâyân olmaya

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 453.)

Gazel

Görmedük gurre-i ebrûnı meh-i garrâda

Bulmaduk şevk-ı ruhun mihr-i cihân-ârâda

Biz ne keyfiyyet ile mey diyelüm la’lüne kim

Neş’e-i câm-ı lebün hâleti yok sahbâda

Nâfe-i zülfün hevesi gonce-femün fikriyle

Geçirür yok yire ‘ömrini kuru sevdâda

Görinür âyîne-i rûyine bakdıkca dilâ

Ol perî-çihre bize sûret-i istingâda

Câmi’yâ istemezin kılmasun âzâd beni

Bes durur bana kulum dimege ol beg-zâde

(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 254-55.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Doğum YeriGörüntüle
2EMNÎ, Selîm-zâde Süleymân Emnî Efendid. ? - ö. 1698-99Doğum YeriGörüntüle
3İHYÂ, Seyyid Şerif Yahya Efendid. ? - ö. 1813Doğum YeriGörüntüle
4Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Doğum YılıGörüntüle
5EMNÎ, Selîm-zâde Süleymân Emnî Efendid. ? - ö. 1698-99Doğum YılıGörüntüle
6İHYÂ, Seyyid Şerif Yahya Efendid. ? - ö. 1813Doğum YılıGörüntüle
7Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Ölüm YılıGörüntüle
8EMNÎ, Selîm-zâde Süleymân Emnî Efendid. ? - ö. 1698-99Ölüm YılıGörüntüle
9İHYÂ, Seyyid Şerif Yahya Efendid. ? - ö. 1813Ölüm YılıGörüntüle
10Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974MeslekGörüntüle
11EMNÎ, Selîm-zâde Süleymân Emnî Efendid. ? - ö. 1698-99MeslekGörüntüle
12İHYÂ, Seyyid Şerif Yahya Efendid. ? - ö. 1813MeslekGörüntüle
13Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14EMNÎ, Selîm-zâde Süleymân Emnî Efendid. ? - ö. 1698-99Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İHYÂ, Seyyid Şerif Yahya Efendid. ? - ö. 1813Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Madde AdıGörüntüle
17EMNÎ, Selîm-zâde Süleymân Emnî Efendid. ? - ö. 1698-99Madde AdıGörüntüle
18İHYÂ, Seyyid Şerif Yahya Efendid. ? - ö. 1813Madde AdıGörüntüle