Gavsi Ozansoy

Gavsi Halit Ozansoy
(d. 25 Mayıs 1917 / ö. 10 Nisan 1970)
Şair, Gazeteci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Halit Fahri Ozansoy ve Nazife Neyyire Hanım'ın oğlu olarak İstanbul Bakırköy'de doğdu. Dedesi, devrin meşhur doktorlarından Fahri Paşa'dır. 1940'ta Tasfiye Hareketi'ni başlattı. 1945'te yaptığı evliliğinden iki çocuğu oldu. 1947'de Gavsi Ozansoy Matbaası'nı açtı. 1952-1954 arasında Harman gazetesini çıkardı (Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi 2001: 635). 1944-1962 arasında edebiyatla değil, gazetecilikle ilgilendi. Adliye muhabirliği yaparken cinayetleri araştırdı. 1962'de edebiyatçılarla yaptığı röportajlar ile edebiyata geri döndü. 10 Nisan 1970'te kanser nedeniyle vefat etti. Mezarı, Merkezefendi Kabristanı'ndadır.

Son Posta, Tan, Yeni Sabah, Son Telgraf, Vakit, Gece Postası, Akşam, İstiklâl gibi süreli yayınlarda ismi olan şairin ilk şiiri 1932'de, Servet-i Fünûn-Uyanış'ta yayımlandı (Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi 2001: 635). Devri içinde ses getiren 1940 Tasfiye Hareketi'nin beyannamesini kaleme alan ve sözcülüğünü yapan şair, edebiyattan öte sosyal hayat yönünce hareket ederek, "kaba" dille (Oktay 2003) eski sanat terbiyesi ve zevkini değiştirmeyi (Sazyek 2017) ve kanon oluşturmayı hedefledi (Altınkaynak 1977: 40-41). Grupta Sait Faik, Reşat Enis ve Ragıp Şevki gibi isimler de vardı (Eroğlu 2012).

Şiirlerinde ferdî konuları işleyen şair, tabiat, gurbet ve aşk temaları üzerinde yoğunlaşır. Az sayıdaki hikâyelerindeyse geniş diyaloglara yer vermiş; okuyucu ile eser arasına girerek, okuyucuyla konuşmuştur. Konuları insan onuru, aşk ve mazidir. Daha çok röportajlarıyla tanınır. 1962-63'te Tercüman'da, "Edebiyatımızda Dünküler mi Bugünküler mi?", 1964'te ise yine aynı gazetede "Mısralarda Yaşayan Aşklar" yazı dizisi, 1967'de Beş Kuşak Konuşuyor başlığı altında röportajları yayımlanmıştır.

Kaynakça

(2001). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. II. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Altınkaynak, Hikmet (1977). Edebiyatımızda 1940 Kuşağı. İstanbul: Türkiye Yazarlar Sendikası Yayını.

Eroğlu, Zehra D. (2012). "Gavsi Halid Ozansoy ve Edebiyatta Kaldırılan Kazan: 1940 Tasfiye Hareketi". Turkish Studies. (7)/4. s. 1281-1311.

Oktay, Ahmet (2003.) Toplumcu Gerçekçiliğin Kaynakları. İstanbul: Everest.

Sazyek, Hakan (2017). Türk Şiirinde Garip Hareketi. Ankara: Akçağ.​​​​​​​

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. DİLEK ÇETİNDAŞ
Yayın Tarihi: 14.03.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Sevmek İçin SevmekAhmet İhsan / İstanbul1935Hikâye
Harman Sonunda GelenTan / İstanbul1945Şiir
Sarıyer CinayetiBabıali Basımevi / İstanbul1952Diğer
Beş Kuşak KonuşuyorSalkımsöğüt / Konya2016Röportaj
40 Yıl Sonra Diyorlar ki: Edebiyatımızda Dünküler mi Daha Kuvvetli Bugünküler mi?Salkımsöğüt / Konya2016Röportaj

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AFÎF, Ayvansaraylı Afîf Efendid. ? - ö. 1811-12Doğum YeriGörüntüle
2NAKİYYE, Hadîce Nakiyye Hanım, Nakiyye Hanımd. 1845-46 - ö. 1899Doğum YeriGörüntüle
3CEMÂL, Yûsuf Cemâl Molla Beyd. 1867 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4MESİM SEFEROVd. 1917 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Cahit Okurerd. 1917 - ö. 1973Doğum YılıGörüntüle
6CANANÎ, Ahmet Çelikd. 1917 - ö. 2007Doğum YılıGörüntüle
7URFANİ, Gazi Sarısakald. 1939 - ö. 1970Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMET, Mehmet Ergind. 1901 - ö. 1970Ölüm YılıGörüntüle
9İskender Haki Engind. 1895 - ö. 02 Şubat 1970Ölüm YılıGörüntüle
10Adnan Yüceld. 27 Mart 1953 - ö. 24 Temmuz 2002MeslekGörüntüle
11İbrahim Örsd. 1928 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Bedrettin Cömertd. 27 Eylül 1940 - ö. 11 Temmuz 1978MeslekGörüntüle
13Mümtaz Oktay Akıncıd. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Abbas Sayard. 21 Mart 1923 - ö. 12 Ağustos 1999Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Rüştü Şardağd. 1917 - ö. 27 Kasım 1994Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16GAVSÎ, Şeyh Mustafa Gavsî Efendid. ? - ö. 1757Madde AdıGörüntüle
17Halit Üzeld. 1900 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Halit Eyüp (Yenişehirlizâde)d. 1877 - ö. 7 Şubat 1902Madde AdıGörüntüle