Madde Detay
Gavsi Ozansoy
Gavsi Halit Ozansoy
(d. 25 Mayıs 1917 / ö. 10 Nisan 1970)
Şair, Gazeteci
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Halit Fahri Ozansoy ve Nazife Neyyire Hanım'ın oğlu olarak İstanbul Bakırköy'de doğdu. Dedesi, devrin meşhur doktorlarından Fahri Paşa'dır. 1940'ta Tasfiye Hareketi'ni başlattı. 1945'te yaptığı evliliğinden iki çocuğu oldu. 1947'de Gavsi Ozansoy Matbaası'nı açtı. 1952-1954 arasında Harman gazetesini çıkardı (Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi 2001: 635). 1944-1962 arasında edebiyatla değil, gazetecilikle ilgilendi. Adliye muhabirliği yaparken cinayetleri araştırdı. 1962'de edebiyatçılarla yaptığı röportajlar ile edebiyata geri döndü. 10 Nisan 1970'te kanser nedeniyle vefat etti. Mezarı, Merkezefendi Kabristanı'ndadır.
Son Posta, Tan, Yeni Sabah, Son Telgraf, Vakit, Gece Postası, Akşam, İstiklâl gibi süreli yayınlarda ismi olan şairin ilk şiiri 1932'de, Servet-i Fünûn-Uyanış'ta yayımlandı (Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi 2001: 635). Devri içinde ses getiren 1940 Tasfiye Hareketi'nin beyannamesini kaleme alan ve sözcülüğünü yapan şair, edebiyattan öte sosyal hayat yönünce hareket ederek, "kaba" dille (Oktay 2003) eski sanat terbiyesi ve zevkini değiştirmeyi (Sazyek 2017) ve kanon oluşturmayı hedefledi (Altınkaynak 1977: 40-41). Grupta Sait Faik, Reşat Enis ve Ragıp Şevki gibi isimler de vardı (Eroğlu 2012).
Şiirlerinde ferdî konuları işleyen şair, tabiat, gurbet ve aşk temaları üzerinde yoğunlaşır. Az sayıdaki hikâyelerindeyse geniş diyaloglara yer vermiş; okuyucu ile eser arasına girerek, okuyucuyla konuşmuştur. Konuları insan onuru, aşk ve mazidir. Daha çok röportajlarıyla tanınır. 1962-63'te Tercüman'da, "Edebiyatımızda Dünküler mi Bugünküler mi?", 1964'te ise yine aynı gazetede "Mısralarda Yaşayan Aşklar" yazı dizisi, 1967'de Beş Kuşak Konuşuyor başlığı altında röportajları yayımlanmıştır.
Kaynakça
(2001). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. II. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Altınkaynak, Hikmet (1977). Edebiyatımızda 1940 Kuşağı. İstanbul: Türkiye Yazarlar Sendikası Yayını.
Eroğlu, Zehra D. (2012). "Gavsi Halid Ozansoy ve Edebiyatta Kaldırılan Kazan: 1940 Tasfiye Hareketi". Turkish Studies. (7)/4. s. 1281-1311.
Oktay, Ahmet (2003.) Toplumcu Gerçekçiliğin Kaynakları. İstanbul: Everest.
Sazyek, Hakan (2017). Türk Şiirinde Garip Hareketi. Ankara: Akçağ.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. DİLEK ÇETİNDAŞYayın Tarihi: 14.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 14.03.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Sevmek İçin Sevmek | Ahmet İhsan / İstanbul | 1935 | Hikâye |
Harman Sonunda Gelen | Tan / İstanbul | 1945 | Şiir |
Sarıyer Cinayeti | Babıali Basımevi / İstanbul | 1952 | Diğer |
Beş Kuşak Konuşuyor | Salkımsöğüt / Konya | 2016 | Röportaj |
40 Yıl Sonra Diyorlar ki: Edebiyatımızda Dünküler mi Daha Kuvvetli Bugünküler mi? | Salkımsöğüt / Konya | 2016 | Röportaj |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | AFÎF, Ayvansaraylı Afîf Efendi | d. ? - ö. 1811-12 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NAKİYYE, Hadîce Nakiyye Hanım, Nakiyye Hanım | d. 1845-46 - ö. 1899 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | CEMÂL, Yûsuf Cemâl Molla Bey | d. 1867 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | MESİM SEFEROV | d. 1917 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Cahit Okurer | d. 1917 - ö. 1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | CANANÎ, Ahmet Çelik | d. 1917 - ö. 2007 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | URFANİ, Gazi Sarısakal | d. 1939 - ö. 1970 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MEHMET, Mehmet Ergin | d. 1901 - ö. 1970 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İskender Haki Engin | d. 1895 - ö. 02 Şubat 1970 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Adnan Yücel | d. 27 Mart 1953 - ö. 24 Temmuz 2002 | Meslek | Görüntüle |
11 | İbrahim Örs | d. 1928 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Bedrettin Cömert | d. 27 Eylül 1940 - ö. 11 Temmuz 1978 | Meslek | Görüntüle |
13 | Mümtaz Oktay Akıncı | d. 1949 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Abbas Sayar | d. 21 Mart 1923 - ö. 12 Ağustos 1999 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Rüştü Şardağ | d. 1917 - ö. 27 Kasım 1994 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | GAVSÎ, Şeyh Mustafa Gavsî Efendi | d. ? - ö. 1757 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Halit Üzel | d. 1900 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Halit Eyüp (Yenişehirlizâde) | d. 1877 - ö. 7 Şubat 1902 | Madde Adı | Görüntüle |