DEŞTÎ, Derviş Abdülhay Efendi, Abdülmecid Efendi

(d. ?/? - ö. 1040/1630-31)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Konyalı olan şairin asıl ismi Abdülhay veya Abdülmecid'dir (Mehmed Süreyya 1308-15/ 1890-97: 2/338). Mevlevî tarikatine mensuptur. İbrahim Aczî Kendî’nin Türk Şairleri ve Âşıkları’nda verdiği bilgiye göre Konya’nın Pir Mehmet Paşa Mahallesi'ndendir. İbrahim Aczî Kendî’nin bu açıklamalarının yanı sıra, Rıza Tezkiresi'nde şairin Leyla gibi bir güzele bağlanıp Mecnûn gibi çölde sakin olduğu için Deştî mahlasını aldığı kayıtlıdır (Zavotçu 2009: 133). Çok seyahat eden bir kişi olarak bilinen Deştî, Acem ve Hindistan’ı gezmiş, oradaki entelektüeller ve mutasavvıflarla görüşmüştür. 1040/1630-31'de Konya Mevlevihanesi'nde vefat etmiş ve oraya defnedilmiştir. İbrahim Aczî Kendî, Türk Şairleri ve Âşıkları’nda gezip gördüğü yerleri anlattığı çok sayıda şiir ihtiva eden mecmuasının kaybolduğunu ifade eder (Kendî yty: 36). İyi derecede Farsça bildiği ve devrinde iyi bir nasir olarak tanındığı kaynaklarda kayıtlıdır.

 

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Genç, İlhan (hzl.) (2000). Esrar Dede, Tezkire-i Şu’arâ-yı Mevleviyye: İnceleme-Metin. Ankara: AKM Yay.

Kendî, İbrahim Aczî (yty). Türk Şairleri ve Âşıkları (1. Risale). Yusuf Ağa Ktp. Nu. 10470/1.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî Yâhud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye. C. 2. İstanbul: Matbaa-i Âmire

Zavotçu, Gencay (hzl.)(2009). Rıza Tezkiresi (İnceleme-Metin). İstanbul: Sahhaflar Kitap Sarayı.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 25.11.2020

Eserlerinden Örnekler


Râ kaşlarını âşıka her dem dürer büker

Olmasa dil-rübâların işte burâları

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü'l-Âsâr li-Zeyli Zübdeti'l-Eş'âr. Ankara: AKM Yay. 82).


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TEVFİKd. 1870 - ö. 1914Doğum YeriGörüntüle
2MEHMEDd. 1877-1878 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SEYYİD SEYFÎd. 1864 - ö. 1910Doğum YeriGörüntüle
4TEVFİKd. 1870 - ö. 1914Doğum YılıGörüntüle
5MEHMEDd. 1877-1878 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SEYYİD SEYFÎd. 1864 - ö. 1910Doğum YılıGörüntüle
7TEVFİKd. 1870 - ö. 1914Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMEDd. 1877-1878 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9SEYYİD SEYFÎd. 1864 - ö. 1910Ölüm YılıGörüntüle
10TEVFİKd. 1870 - ö. 1914Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11MEHMEDd. 1877-1878 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SEYYİD SEYFÎd. 1864 - ö. 1910Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13TEVFİKd. 1870 - ö. 1914Madde AdıGörüntüle
14MEHMEDd. 1877-1878 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15SEYYİD SEYFÎd. 1864 - ö. 1910Madde AdıGörüntüle