Madde Detay
ER MUSTAFA
(d. ?/? - ö. ?/1825)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Er Mustafa Divriği’nin Akmeşe (eski adı Ziniski) köyündendir. Doğum tarihi bilinmemektedir (Aslanoğlu 2006: 305). Edirne Valisi Süleyman Paşa’nın oğludur. Beşi erkek, sekiz çocuğu olmuştur. Âşıklığa 40 yaşında başlamıştır. Söylentiye göre, bir gün Hızır’la karşılaşmıştır. Hızır koynundan bir elma çıkarıp Mustafa’ya vermiş, elmanın yarısını kendisinin, yarısını da karısının yemesini ve ikisinin de âşık olabileceğini söylemiştir. Mustafa ise, elmanın tamamını yemiştir. Böylece, önünde durulmaz âşık olmuş (Aslanoğlu 1985: 56). 1825’de vefat ettiği tahmin edilmektedir (Aslanoğlu 2006: 305).
Ustası yoktur ancak Hatayî’yi kendisine manevi usta seçmiştir. Şiir tekniği güçlü olup kendisinden sonraki pek çok şaire etki etmiştir. Ona olan saygısından dolayı, birçok şiirinde kendi mahlasının yanında onun adını da zikretmiştir. Alevi-Bektaşi itikadını yansıtan şiirlerinin yanında aşk ve sosyal konulu şiiri de vardır.
Kaynakça
Aslanoğlu, İbrahim (1985). Söz Mülkünün Sultanları. İstanbul: Erman Yay.
Aslanoğlu, İbrahim (2006). Sivas Meşhurları. C. 1. Ankara: Sivas Valiliği Yay.
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. DOĞAN KAYAYayın Tarihi: 27.11.2014Güncelleme Tarihi: 06.12.2020Eserlerinden Örnekler
Harceyle
Söylerim sözümden hisse alırsan
Taştan duvar olmaz çamur harceyle
Kul olmadan sultanlığı gözetme
Kul ol bir sultana ömür harceyle
“Dünya geniş” diye dolanıp gezme
Sarraf isen eksik altını bozma
İnsan isen sudan yazıyı yazma
Sudan yazı olmaz güher harceyle
Okuduğun ayet değil farz olmaz
Dolabını sağa çevir ters olmaz
Boşa emek çekme ağaç örs olmaz
Eğer usta isen demir harceyle
Gerçek erler benlik ile övünmez
Dane ister kuru saman üğünmez
Soğuk demir hallolup da dövülmez
Eğer usta isen kömür harceyle
Besmele’yle başlar Elham suresi
Metin olur gerçeklerin kalesi
Gerçeğe hizmet et iman Mevlâ’sı
Bir gerçeğe kul ol umur harceyle
Er Mustafa’m eydür geldi de geçti
Üstadım Hatayî kondu da göçtü
Âşıklar doluyu Ali’den içti
Aklını başına devşir derc eyle
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas Valiliği Yay. 250.
İşimiz
Yüz yiğirmi dört bin ilmin atası
Elif’tir ummana bağlı başımız
Be ile badeden içenler kanar
Te ile temenna etmek işimiz
Se ile serimi odlara yakma
Cim ile cihanda beni ağlatma
Ha ile hatırım yok yere yıkma
Hı ile Hüda’ya kaldı işimiz
Dal ile derdimin ilacı sensin
Zal ile zelilim aydan değilsin
Rı ile Rahman’ın kânı da sensin
Zı ile zevale kaldı işimiz
Sin ile sil kalbin evini pakla
Şın ile şeytanın şerrinden sakla
Sad ile sadıkın nefesin hakla
Dat ile dergâha kaldı işimiz
Tı ile Zı ile sahip zamanın
Ayn ile Gayn ile yoktur gümanım
Anları severim dinim imanım
Fe ile fermana kaldı işimiz
Kaf ile kaşların hem kıblegâhım
Kef ile kerem kıl gül yüzlü şahım
Lâm ile lutf eyle yoktur günahım
Mim ile merdane kaldı işimiz
Nun ile narından sen eyle emin
Vav ile Ye ile bilirsin halim
Okudum Lâm-elif Yasin emelim
Yine o mekânda biter işimiz
Er Mustafa’m der ki demişim beli
İstemem vefasız kıyl ile kâli
Pirim Hızır Nebi Üstadım Ali
Elestü deminden vardır cuşumuz
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas Valiliği Yay. 253.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.11.2014Güncelleme Tarihi: 06.12.2020Eserlerinden Örnekler
Harceyle
Söylerim sözümden hisse alırsan
Taştan duvar olmaz çamur harceyle
Kul olmadan sultanlığı gözetme
Kul ol bir sultana ömür harceyle
“Dünya geniş” diye dolanıp gezme
Sarraf isen eksik altını bozma
İnsan isen sudan yazıyı yazma
Sudan yazı olmaz güher harceyle
Okuduğun ayet değil farz olmaz
Dolabını sağa çevir ters olmaz
Boşa emek çekme ağaç örs olmaz
Eğer usta isen demir harceyle
Gerçek erler benlik ile övünmez
Dane ister kuru saman üğünmez
Soğuk demir hallolup da dövülmez
Eğer usta isen kömür harceyle
Besmele’yle başlar Elham suresi
Metin olur gerçeklerin kalesi
Gerçeğe hizmet et iman Mevlâ’sı
Bir gerçeğe kul ol umur harceyle
Er Mustafa’m eydür geldi de geçti
Üstadım Hatayî kondu da göçtü
Âşıklar doluyu Ali’den içti
Aklını başına devşir derc eyle
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas Valiliği Yay. 250.
İşimiz
Yüz yiğirmi dört bin ilmin atası
Elif’tir ummana bağlı başımız
Be ile badeden içenler kanar
Te ile temenna etmek işimiz
Se ile serimi odlara yakma
Cim ile cihanda beni ağlatma
Ha ile hatırım yok yere yıkma
Hı ile Hüda’ya kaldı işimiz
Dal ile derdimin ilacı sensin
Zal ile zelilim aydan değilsin
Rı ile Rahman’ın kânı da sensin
Zı ile zevale kaldı işimiz
Sin ile sil kalbin evini pakla
Şın ile şeytanın şerrinden sakla
Sad ile sadıkın nefesin hakla
Dat ile dergâha kaldı işimiz
Tı ile Zı ile sahip zamanın
Ayn ile Gayn ile yoktur gümanım
Anları severim dinim imanım
Fe ile fermana kaldı işimiz
Kaf ile kaşların hem kıblegâhım
Kef ile kerem kıl gül yüzlü şahım
Lâm ile lutf eyle yoktur günahım
Mim ile merdane kaldı işimiz
Nun ile narından sen eyle emin
Vav ile Ye ile bilirsin halim
Okudum Lâm-elif Yasin emelim
Yine o mekânda biter işimiz
Er Mustafa’m der ki demişim beli
İstemem vefasız kıyl ile kâli
Pirim Hızır Nebi Üstadım Ali
Elestü deminden vardır cuşumuz
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas Valiliği Yay. 253.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020Eserlerinden Örnekler
Harceyle
Söylerim sözümden hisse alırsan
Taştan duvar olmaz çamur harceyle
Kul olmadan sultanlığı gözetme
Kul ol bir sultana ömür harceyle
“Dünya geniş” diye dolanıp gezme
Sarraf isen eksik altını bozma
İnsan isen sudan yazıyı yazma
Sudan yazı olmaz güher harceyle
Okuduğun ayet değil farz olmaz
Dolabını sağa çevir ters olmaz
Boşa emek çekme ağaç örs olmaz
Eğer usta isen demir harceyle
Gerçek erler benlik ile övünmez
Dane ister kuru saman üğünmez
Soğuk demir hallolup da dövülmez
Eğer usta isen kömür harceyle
Besmele’yle başlar Elham suresi
Metin olur gerçeklerin kalesi
Gerçeğe hizmet et iman Mevlâ’sı
Bir gerçeğe kul ol umur harceyle
Er Mustafa’m eydür geldi de geçti
Üstadım Hatayî kondu da göçtü
Âşıklar doluyu Ali’den içti
Aklını başına devşir derc eyle
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas Valiliği Yay. 250.
İşimiz
Yüz yiğirmi dört bin ilmin atası
Elif’tir ummana bağlı başımız
Be ile badeden içenler kanar
Te ile temenna etmek işimiz
Se ile serimi odlara yakma
Cim ile cihanda beni ağlatma
Ha ile hatırım yok yere yıkma
Hı ile Hüda’ya kaldı işimiz
Dal ile derdimin ilacı sensin
Zal ile zelilim aydan değilsin
Rı ile Rahman’ın kânı da sensin
Zı ile zevale kaldı işimiz
Sin ile sil kalbin evini pakla
Şın ile şeytanın şerrinden sakla
Sad ile sadıkın nefesin hakla
Dat ile dergâha kaldı işimiz
Tı ile Zı ile sahip zamanın
Ayn ile Gayn ile yoktur gümanım
Anları severim dinim imanım
Fe ile fermana kaldı işimiz
Kaf ile kaşların hem kıblegâhım
Kef ile kerem kıl gül yüzlü şahım
Lâm ile lutf eyle yoktur günahım
Mim ile merdane kaldı işimiz
Nun ile narından sen eyle emin
Vav ile Ye ile bilirsin halim
Okudum Lâm-elif Yasin emelim
Yine o mekânda biter işimiz
Er Mustafa’m der ki demişim beli
İstemem vefasız kıyl ile kâli
Pirim Hızır Nebi Üstadım Ali
Elestü deminden vardır cuşumuz
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas Valiliği Yay. 253.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Harceyle
Söylerim sözümden hisse alırsan
Taştan duvar olmaz çamur harceyle
Kul olmadan sultanlığı gözetme
Kul ol bir sultana ömür harceyle
“Dünya geniş” diye dolanıp gezme
Sarraf isen eksik altını bozma
İnsan isen sudan yazıyı yazma
Sudan yazı olmaz güher harceyle
Okuduğun ayet değil farz olmaz
Dolabını sağa çevir ters olmaz
Boşa emek çekme ağaç örs olmaz
Eğer usta isen demir harceyle
Gerçek erler benlik ile övünmez
Dane ister kuru saman üğünmez
Soğuk demir hallolup da dövülmez
Eğer usta isen kömür harceyle
Besmele’yle başlar Elham suresi
Metin olur gerçeklerin kalesi
Gerçeğe hizmet et iman Mevlâ’sı
Bir gerçeğe kul ol umur harceyle
Er Mustafa’m eydür geldi de geçti
Üstadım Hatayî kondu da göçtü
Âşıklar doluyu Ali’den içti
Aklını başına devşir derc eyle
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas Valiliği Yay. 250.
İşimiz
Yüz yiğirmi dört bin ilmin atası
Elif’tir ummana bağlı başımız
Be ile badeden içenler kanar
Te ile temenna etmek işimiz
Se ile serimi odlara yakma
Cim ile cihanda beni ağlatma
Ha ile hatırım yok yere yıkma
Hı ile Hüda’ya kaldı işimiz
Dal ile derdimin ilacı sensin
Zal ile zelilim aydan değilsin
Rı ile Rahman’ın kânı da sensin
Zı ile zevale kaldı işimiz
Sin ile sil kalbin evini pakla
Şın ile şeytanın şerrinden sakla
Sad ile sadıkın nefesin hakla
Dat ile dergâha kaldı işimiz
Tı ile Zı ile sahip zamanın
Ayn ile Gayn ile yoktur gümanım
Anları severim dinim imanım
Fe ile fermana kaldı işimiz
Kaf ile kaşların hem kıblegâhım
Kef ile kerem kıl gül yüzlü şahım
Lâm ile lutf eyle yoktur günahım
Mim ile merdane kaldı işimiz
Nun ile narından sen eyle emin
Vav ile Ye ile bilirsin halim
Okudum Lâm-elif Yasin emelim
Yine o mekânda biter işimiz
Er Mustafa’m der ki demişim beli
İstemem vefasız kıyl ile kâli
Pirim Hızır Nebi Üstadım Ali
Elestü deminden vardır cuşumuz
Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 2. Sivas: Sivas Valiliği Yay. 253.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | KUL EMSALÎ, Muharrem Akkaya | d. 20.10.1949 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SÜLEYMAN, Süleyman Temeltaş | d. 1911 - ö. 1990 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HÜSEYİN/ADIGÜZEL, Hüseyin Özyazıcı | d. 1933 - ö. 2019 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | KUL EMSALÎ, Muharrem Akkaya | d. 20.10.1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SÜLEYMAN, Süleyman Temeltaş | d. 1911 - ö. 1990 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HÜSEYİN/ADIGÜZEL, Hüseyin Özyazıcı | d. 1933 - ö. 2019 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | KUL EMSALÎ, Muharrem Akkaya | d. 20.10.1949 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | SÜLEYMAN, Süleyman Temeltaş | d. 1911 - ö. 1990 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HÜSEYİN/ADIGÜZEL, Hüseyin Özyazıcı | d. 1933 - ö. 2019 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | KUL EMSALÎ, Muharrem Akkaya | d. 20.10.1949 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | SÜLEYMAN, Süleyman Temeltaş | d. 1911 - ö. 1990 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | HÜSEYİN/ADIGÜZEL, Hüseyin Özyazıcı | d. 1933 - ö. 2019 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | KUL EMSALÎ, Muharrem Akkaya | d. 20.10.1949 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | SÜLEYMAN, Süleyman Temeltaş | d. 1911 - ö. 1990 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | HÜSEYİN/ADIGÜZEL, Hüseyin Özyazıcı | d. 1933 - ö. 2019 | Madde Adı | Görüntüle |