ETO/DİDARİ, Ekvtime Davlaşeridze

(d. 1907 / ö. 1987)
çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Gürcistan'ın Ahıska ili Roketi köyünde 1907 yılında yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Ekvtime Davlaşeridze küçük yaşlarda âşıklığa ve saza merak salar. Doğup büyüdüğü çevrede âşıklık yaygın ve canlıdır. Akrabası olan Âşık Niko'nun saz ve söz meclislerine katılıp çıraklığını da yapmıştır. Geçimini âşıklık ve çiftçilik yaparak sağlamıştır. 1987 yılında vefat etmiştir (Hacılar 2007: 36).

Gürcüce, Türkçe ve Ermenice şiir söyleyebilen Ekvtime, bölgesinde yaşayan çağdaşlarıyla birlikte çok sayıda program yapmış, mesleğini icra etmiştir. Âşık Niko, Lebisli Âşık Balabey, Hırtızlı Âşık Hamza, Borçalılı Âşıklar Sadık Sultanov, Âşık Şamil, Âşık Süleyman, Âşık Şahhasan, Hüseyin Saraçlı, Âşık Ahmed Sadahlı bunlardan bazılarıdır. Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan coğrafyasında sevilen ve ilgi gören bir âşıktır. Mahlas olarak "Didari" ismini kullanmaktadır: "Didari eline alanda sazı/El saza deyende eyler çataçat". Eto, Ekvtime isminin kısaltılmışıdır (Hacılar 2007: 39).

Bölgesindeki âşık makamlarını/havalarını çok iyi bilir. Sesi de güzeldir. "Eşref Bey", "Heyder Bey", "Köroğlu" gibi kahramanlık konulu, "Şah İsmail" gibi aşk ve kahramanlık konulu, "Kerem ile Aslı", "Tahir ile Zühre", "Yaralı Mahmut", "Celal ile Sayad Selvinaz" gibi aşk konulu hikayeleri saz ve söz meclislerinde anlattığı rivayet edilmektedir. Âşık edebiyatı türlerinin hemen hepsinde eserler vermiştir.

Divanı, hem bir atışma, hem muamma, hem dudak değmez örneğidir. Eserlerinde Azerbaycan Türkçesi etki alanında yaşadığı için Azerbaycan Türkçesi ağız özellikleri vardır.

Kaynakça

Hacılar, Valeh (2007). Türk Dilli Gürcü, Yunan ve Aysoru Aşık - Şairler. Bakü: Seda Neşriyyatı.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK
Yayın Tarihi: 10.10.2018
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1EHED ADIGÖZELOVd. 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2NURETTİN KURBANOVd. 1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HASTA HASANd. 1800 - ö. 1866Doğum YeriGörüntüle
4ELİ EMİRASLAN OĞLU HESENOVd. 1907 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HALİL İBRAHİM, Halil İbrahim Yörükd. 1907 - ö. 1969Doğum YılıGörüntüle
6ÜLKER, Hümmet Elioğlu Elizaded. 1907 - ö. 1941Doğum YılıGörüntüle
7Neriman Hikmetd. 22 Aralık 1912 - ö. 31 Ekim 1987Ölüm YılıGörüntüle
8GARDAŞ/HAMDİ, Hamdi Şahind. 1940 - ö. 26.05.1987Ölüm YılıGörüntüle
9Vartan İhmalyand. 22 Mart 1913 - ö. 29 Ocak 1987Ölüm YılıGörüntüle
10HULUSÎ, Yaşar Nuri Şahinoğlud. 01.08.1931 - ö. 22.11.1989MeslekGörüntüle
11SÜLEYMAN, Süleyman Uysald. 1935 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ERKUŞ, Mustafa Erkuşd. 1933 - ö. ?MeslekGörüntüle
13HÜSEYİN ALYANSOĞLUd. ? - ö. 1963Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OZAN İNCİ, Şükran Gürçayırd. 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZİYYEDİN HÜSEYN OĞLU İSMAYILOVd. 1927 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16OZAN SEYFETTİN, Şemsettin Güneşd. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BURHANÎ, Burhan Dikend. 02.02.1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18MEŞÎ PAŞAYÎ, Fethullah Paşayîd. 1931 - ö. 31.08.2016Madde AdıGörüntüle