Madde Detay

Adı İsmail'dir. Diyarbakır'ın önde gelen ediplerindendir. Sultan 1. Ahmed (salt. 1603-1617) zamanında 1103/1691-92 yılında İstanbul'a gitti; orada iki sene kalarak arzuladığı Diyarbakır mahkemesi başkâtipliğine atandı. Memleketine gelmek üzere Üsküdar'a geçtiğinde psikolojisi bozuldu ve orada 1105 /1693-94 yılında vefat etti. Beliğ'in vefat tarihini 1100/1688-89 vermesi yanlıştır (Kurnaz-Tatçı 2001: 2166/750) .

Ferâiz kitabını 3000 beyit olarak nazma çekmiş olduğundan "Ferâiz Nâzımı" diye meşhur olmuştur.. Kaynaklar, şiir ve inşada yetenekli bulur (Çapan 2005: 460).

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.

Ali Emiri. Esâmi-i Şuarâ-yı Âmid. Millet Ktp. AE. Tarih. 782. vr. 39b.

Bursalı Mehmed Tâhir (1333-42). Os­manlı Müellifleri. C.2. İstanbul: Matbaa-ı Amire.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

Güner, Galip ve N. Güner (hzl.)(2003). Esâmî-i Şuarâ-yı Âmid. Ali Emiri Efendi. Ankara: Anıl Matbaası.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C.4. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Müstakimzade Süleyman Sadeddin (2000). Mecelletü’n-Nisâb fi’n-Nisbi ve’l-Künâ ve’l-Elkâb. (Tıpkı Basım). Ankara: KB Yay. 335.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri, Vakâyiü’l-Fuzalâ. C. 4. İstanbul: Çağrı Yay.

Görenler ebruvânın mâ'il olmazlarsa meh-i îde

Ederler sâye-i zülfünde dilber tane hurşîde

Şarâb-ı lal-i nâbından gönül mestâne oldukda

Olur sanat-nümâ-yı fenn-i işret rûh-ı Cemşîd'e

Aceb mi ıtr-pâş olsa cihâna Fâmiyâ nazmın

Suhan bâgında eyler çün gül-i mazmûnı ber-çîde

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 460.)

Hemân bi âstî n-i merhametle silmedin yohsa

Gamından dem mi var çeşm-i nizârı pür-nem itmezsin

Fâmî bî-vezn satar mîve-i şîrîn hasîd

Gâlibâ tâze vü nev-bâze zuhûr eylemişiz

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 539- 540.)

O denlü nazra-i dil virdi reng-i âb sana

Ki reşk ider bu nümâyişde âftâb sana

Niçün mukyyed-i târ-ı belâ-yı zülf oldun

Sezâdur ey dil-i ser-geşte ıztırâb sana

(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 311.)