Madde Detay

Karaman’da doğdu. Hayatı hakkında eldeki bilgiler sınırlıdır. “Figânî-i Kadîm” ve “Figânî-i Karamanî” diye tanındı. Sultan Bayezid’in şehzadelerinden Sultan Abdullah’ın sancak beyliği yaptığı sırada divan kâtibi oldu. Figânî’nin ölüm tarihi hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak Latîfî, şairin Figânî-i Sânî (öl. 938/1532) gibi bir iftiraya uğrayarak asıldığını bildirir (Canım 2000: 438). Hasan Çelebi de Figânî’nin uzun bir ömür süremediğini ve genç yaşta Mansur gibi asıldığı bilgisini verir (Eyduran 2009: 175).

Latîfî, Figânî’nin Dîvân’ı, Şeh-nâme bahrinde İskender-nâme ve Heft-peyker bahrinde de Leylî vü Mecnûn adlı mesnevilerinin olduğunu belirtmektedir (Canım 2000: 437). Ancak üç eser de şimdilik elde değildir.

Faziletli bir insan olan Figânî, şair olarak devrinde şöhreti yakalayamamıştır (Canım 2000: 437). Hasan Çelebi’ye göre Figânî’nin şiirleri rağbet görüp meşhur olacak özellikte değildir (Eyduran 2009: 175).

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 2. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay.

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

Eyduran, Aysun S. (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014].

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 5. İstanbul: Mihran Matbaası.

xxx

Yaşum merdümlerin çeşmüm dutardı bunca ‘izzetle

Yolunda sâyil olmışdur yürirler şimdi zilletle

xxx

Âh kim dilber sana dil virmiyeydüm kâşki

Seng-dilmişsün seni ben sevmeyeydüm kâşki

Göreliden gitdi gönlüm mübtelâ oldum sana

Böyle görmekden seni ben görmeyeydüm kâşki

Âh u efgânum figânı gûş idüp dilber dimiş

Ben şeh-i ‘âdil ana zulm itmeyeydüm kâşki

Leylî vü Mecnûn’dan

Merhabâ ey nesîm-i nâfe-güşâ

Demün eyler hevâyı gâliye-sâ

Teng-dil oldı gonca gönlüni aç

Jâlenün dürlerini üstine saç

Yedi deryâdan eyledükde güzer

Dâmenün katre denlü olmaz ter

(Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ. Ankara: AKM Yay. 437-38.)