Madde Detay
HAKKI, İsmail Hakkı Evliyâ-zâde
(d. ?/? - ö. 1282/1865)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Şiirlerinde Hakkı mahlasını kullanan şairin asıl adı İsmail’dir ve şair İsmail Hakkı Evliyâzâde olarak tanınmaktadır. İsmail Hakkı Evliyâzâde Kütahyalıdır. Kaynaklarda doğum tarihi ile ilgili kesin bir bilgi yoktur. Kadir Güler’in Kütahya Şairleri adlı eserinde verdiği bilgilere göre, İsmail Hakkı Evliyâzâde Nakşibendi tarikatının 19. asırdaki önemli şeyhlerinden biridir. Nakşibendi tariki meşayihinden "Miftahü't-tefâsir" müellifi Kütahyalı Evliyâzâde İsmail Hakkı Efendi, Nakşibendi tarikatına intisâb ederek uzun süre şeyhlik yapmıştır. Bilgin ve arif bir kişidir. İsmail Hakkı, Abdullah Muhammed'in iki çocuğundan biridir. Kardeşinin adı Ahmed'dir. İsmail Hakkı Evliyâzâde, Ayşe Hanım ile evlendi. İsmail Hakkı'nın Muhammed adında bir oğlu, Züleyha, Ayşe Fatıma Zehra adında üç kızı bulunmaktadır. Kızı Züleyha, Seyyid Muhammedzâde ile evlenmiş ve bu evlilikten Muhammed adında bir oğlu ve Fatma Aliye adında bir kızı dünyaya geldi. Fazıl bir zât olan İsmail Hakkı Efendi H.1282/M. 1865 senesinde Kayseri'de, Kayseri Dergâhı’nda şeyhlik yaptığı sırada vefat etmiştir. Halifelerinden Hocazâde Şeyh Ahmed Kâmil Efendi, Silivri Müftüsü Gürcü Osman Efendi'nin oğludur. İsmail Hakkı Evliyâzâde için Edirnekapısı dâhilinde Keçeçi Piri Mahallesi’nde Tekke Sokağı’nda bir tekke yaptırmış ve Nakşibendi eğitimi vermiştir (2010: 307-310).
Kaynakça
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ZEYNEP SAFİYE BAKİYayın Tarihi: 03.03.2015Güncelleme Tarihi: 21.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
mefâîlün/mefâîlün/mefâîlün/mefâîlün
Güzelsin sırra mahirsin nedir çeşmümde nemler yâ
Çü sen dilşâd-ı kâdirsin akar didemde demler yâ
Benim bezm-i elest dostum niçün sen bilmedin mestüm
Niçün sen tutmadun destüm neden olsun bu demler yâ
Niçün sen pâymâl itmek niçün sen hasbihâl itmek
Sen olsen hiç helâl itmek meğer sehv olsa demler yâ
Za'îf olsam devâ itmek latîf olsam vefâ itmek
Şerîf olsam şifâ itmek niçün söyle o femler yâ
Bilür kân hatırım bilmek fevâdun der niçün gülmek
Gidersen bir dahi gelmek niçün bastın kademler yâ
Beni bu derde baş itdün dü çeşmüm kanlı yaş itdün
Niçün bu halka fâş itdün idüp hakkımda demler yâ
İlâhî terk-i câh itdüm bu dem hayli günâh itdüm
Neden Hakkı ben âh itdüm aceb bahtımı kemter yâ
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 309.
Gazel
Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâilün
Sâki-i vahdet elinden nûş iden câm şarâb
Beyt-i ma'mûr harabâta döner olur harâb
Münkir-i vahdet-i vücûd hakkı rûşen görmez
Gerçi her şeyde gelür sor ezâ hakla hitâb
Cümle ameli fenn-i 'aşkıyla bulur merdân-ı hak
Görinür bir noktadan 'ariflere cümle kitâb
Kalb-i arif mahzen-i 'irfân-ı hakdur tâliba
Gel beri sârraf isen sa'yile olsun feth-i bâb
Berzah-ı havf-ı recânun zulmeti mahv olmadı
Matla'-ı nûr-ı Hudâdan togmayınca âftâb
Tâlebi vahdet olanlar cân başı terk ider
Hıdmeti şeyh ile olur keşf olunca hep hicâb
Hakkıyâ bülbüller anlar yine bülbüller dilin
Anlamaz yüz bin lisân okursa da yine gurâb
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 308.
Gazel
Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâ'ilün
İsterem virmez muradım dil-rübâ
Neyleyem âh bî-vefâdur bî-vefâ
Bendesin arazda eyler her zemân
Ol tabîbim pür-cefâdur pür-cefâ
Hançer-i müjgânıla bagrum deler
Âfet-i cânum beni eyler fenâ
Tâkatım yok tîr-i hüzün çekmege
Mihnet-i derd ile kadîm oldı yâ
Âh idersem ağzum açup derd ile
Kalbime derd üzre derd olur edvâ
Derdimi şerh eylesem pâyânı yok
Bu dilim lal olur olunmaz adâ
Nice bir sabr ideyim gamumı mihnet
Sabr ile mihnetle zâd oldı belâ
Cümle ‘âlem lezzet olsa istemem
Bir visâlün ülfeti yeterbana
Va’de itdi yâr benimle yâr ola
Muntazırdur yolun üzre Hakkıyâ
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 309-310.
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 03.03.2015Güncelleme Tarihi: 21.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
mefâîlün/mefâîlün/mefâîlün/mefâîlün
Güzelsin sırra mahirsin nedir çeşmümde nemler yâ
Çü sen dilşâd-ı kâdirsin akar didemde demler yâ
Benim bezm-i elest dostum niçün sen bilmedin mestüm
Niçün sen tutmadun destüm neden olsun bu demler yâ
Niçün sen pâymâl itmek niçün sen hasbihâl itmek
Sen olsen hiç helâl itmek meğer sehv olsa demler yâ
Za'îf olsam devâ itmek latîf olsam vefâ itmek
Şerîf olsam şifâ itmek niçün söyle o femler yâ
Bilür kân hatırım bilmek fevâdun der niçün gülmek
Gidersen bir dahi gelmek niçün bastın kademler yâ
Beni bu derde baş itdün dü çeşmüm kanlı yaş itdün
Niçün bu halka fâş itdün idüp hakkımda demler yâ
İlâhî terk-i câh itdüm bu dem hayli günâh itdüm
Neden Hakkı ben âh itdüm aceb bahtımı kemter yâ
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 309.
Gazel
Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâilün
Sâki-i vahdet elinden nûş iden câm şarâb
Beyt-i ma'mûr harabâta döner olur harâb
Münkir-i vahdet-i vücûd hakkı rûşen görmez
Gerçi her şeyde gelür sor ezâ hakla hitâb
Cümle ameli fenn-i 'aşkıyla bulur merdân-ı hak
Görinür bir noktadan 'ariflere cümle kitâb
Kalb-i arif mahzen-i 'irfân-ı hakdur tâliba
Gel beri sârraf isen sa'yile olsun feth-i bâb
Berzah-ı havf-ı recânun zulmeti mahv olmadı
Matla'-ı nûr-ı Hudâdan togmayınca âftâb
Tâlebi vahdet olanlar cân başı terk ider
Hıdmeti şeyh ile olur keşf olunca hep hicâb
Hakkıyâ bülbüller anlar yine bülbüller dilin
Anlamaz yüz bin lisân okursa da yine gurâb
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 308.
Gazel
Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâ'ilün
İsterem virmez muradım dil-rübâ
Neyleyem âh bî-vefâdur bî-vefâ
Bendesin arazda eyler her zemân
Ol tabîbim pür-cefâdur pür-cefâ
Hançer-i müjgânıla bagrum deler
Âfet-i cânum beni eyler fenâ
Tâkatım yok tîr-i hüzün çekmege
Mihnet-i derd ile kadîm oldı yâ
Âh idersem ağzum açup derd ile
Kalbime derd üzre derd olur edvâ
Derdimi şerh eylesem pâyânı yok
Bu dilim lal olur olunmaz adâ
Nice bir sabr ideyim gamumı mihnet
Sabr ile mihnetle zâd oldı belâ
Cümle ‘âlem lezzet olsa istemem
Bir visâlün ülfeti yeterbana
Va’de itdi yâr benimle yâr ola
Muntazırdur yolun üzre Hakkıyâ
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 309-310.
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 21.08.2021Eserlerinden Örnekler
Gazel
mefâîlün/mefâîlün/mefâîlün/mefâîlün
Güzelsin sırra mahirsin nedir çeşmümde nemler yâ
Çü sen dilşâd-ı kâdirsin akar didemde demler yâ
Benim bezm-i elest dostum niçün sen bilmedin mestüm
Niçün sen tutmadun destüm neden olsun bu demler yâ
Niçün sen pâymâl itmek niçün sen hasbihâl itmek
Sen olsen hiç helâl itmek meğer sehv olsa demler yâ
Za'îf olsam devâ itmek latîf olsam vefâ itmek
Şerîf olsam şifâ itmek niçün söyle o femler yâ
Bilür kân hatırım bilmek fevâdun der niçün gülmek
Gidersen bir dahi gelmek niçün bastın kademler yâ
Beni bu derde baş itdün dü çeşmüm kanlı yaş itdün
Niçün bu halka fâş itdün idüp hakkımda demler yâ
İlâhî terk-i câh itdüm bu dem hayli günâh itdüm
Neden Hakkı ben âh itdüm aceb bahtımı kemter yâ
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 309.
Gazel
Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâilün
Sâki-i vahdet elinden nûş iden câm şarâb
Beyt-i ma'mûr harabâta döner olur harâb
Münkir-i vahdet-i vücûd hakkı rûşen görmez
Gerçi her şeyde gelür sor ezâ hakla hitâb
Cümle ameli fenn-i 'aşkıyla bulur merdân-ı hak
Görinür bir noktadan 'ariflere cümle kitâb
Kalb-i arif mahzen-i 'irfân-ı hakdur tâliba
Gel beri sârraf isen sa'yile olsun feth-i bâb
Berzah-ı havf-ı recânun zulmeti mahv olmadı
Matla'-ı nûr-ı Hudâdan togmayınca âftâb
Tâlebi vahdet olanlar cân başı terk ider
Hıdmeti şeyh ile olur keşf olunca hep hicâb
Hakkıyâ bülbüller anlar yine bülbüller dilin
Anlamaz yüz bin lisân okursa da yine gurâb
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 308.
Gazel
Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâ'ilün
İsterem virmez muradım dil-rübâ
Neyleyem âh bî-vefâdur bî-vefâ
Bendesin arazda eyler her zemân
Ol tabîbim pür-cefâdur pür-cefâ
Hançer-i müjgânıla bagrum deler
Âfet-i cânum beni eyler fenâ
Tâkatım yok tîr-i hüzün çekmege
Mihnet-i derd ile kadîm oldı yâ
Âh idersem ağzum açup derd ile
Kalbime derd üzre derd olur edvâ
Derdimi şerh eylesem pâyânı yok
Bu dilim lal olur olunmaz adâ
Nice bir sabr ideyim gamumı mihnet
Sabr ile mihnetle zâd oldı belâ
Cümle ‘âlem lezzet olsa istemem
Bir visâlün ülfeti yeterbana
Va’de itdi yâr benimle yâr ola
Muntazırdur yolun üzre Hakkıyâ
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 309-310.
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
mefâîlün/mefâîlün/mefâîlün/mefâîlün
Güzelsin sırra mahirsin nedir çeşmümde nemler yâ
Çü sen dilşâd-ı kâdirsin akar didemde demler yâ
Benim bezm-i elest dostum niçün sen bilmedin mestüm
Niçün sen tutmadun destüm neden olsun bu demler yâ
Niçün sen pâymâl itmek niçün sen hasbihâl itmek
Sen olsen hiç helâl itmek meğer sehv olsa demler yâ
Za'îf olsam devâ itmek latîf olsam vefâ itmek
Şerîf olsam şifâ itmek niçün söyle o femler yâ
Bilür kân hatırım bilmek fevâdun der niçün gülmek
Gidersen bir dahi gelmek niçün bastın kademler yâ
Beni bu derde baş itdün dü çeşmüm kanlı yaş itdün
Niçün bu halka fâş itdün idüp hakkımda demler yâ
İlâhî terk-i câh itdüm bu dem hayli günâh itdüm
Neden Hakkı ben âh itdüm aceb bahtımı kemter yâ
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 309.
Gazel
Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâilün
Sâki-i vahdet elinden nûş iden câm şarâb
Beyt-i ma'mûr harabâta döner olur harâb
Münkir-i vahdet-i vücûd hakkı rûşen görmez
Gerçi her şeyde gelür sor ezâ hakla hitâb
Cümle ameli fenn-i 'aşkıyla bulur merdân-ı hak
Görinür bir noktadan 'ariflere cümle kitâb
Kalb-i arif mahzen-i 'irfân-ı hakdur tâliba
Gel beri sârraf isen sa'yile olsun feth-i bâb
Berzah-ı havf-ı recânun zulmeti mahv olmadı
Matla'-ı nûr-ı Hudâdan togmayınca âftâb
Tâlebi vahdet olanlar cân başı terk ider
Hıdmeti şeyh ile olur keşf olunca hep hicâb
Hakkıyâ bülbüller anlar yine bülbüller dilin
Anlamaz yüz bin lisân okursa da yine gurâb
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 308.
Gazel
Fâilâtün/ Fâilâtün/ Fâ'ilün
İsterem virmez muradım dil-rübâ
Neyleyem âh bî-vefâdur bî-vefâ
Bendesin arazda eyler her zemân
Ol tabîbim pür-cefâdur pür-cefâ
Hançer-i müjgânıla bagrum deler
Âfet-i cânum beni eyler fenâ
Tâkatım yok tîr-i hüzün çekmege
Mihnet-i derd ile kadîm oldı yâ
Âh idersem ağzum açup derd ile
Kalbime derd üzre derd olur edvâ
Derdimi şerh eylesem pâyânı yok
Bu dilim lal olur olunmaz adâ
Nice bir sabr ideyim gamumı mihnet
Sabr ile mihnetle zâd oldı belâ
Cümle ‘âlem lezzet olsa istemem
Bir visâlün ülfeti yeterbana
Va’de itdi yâr benimle yâr ola
Muntazırdur yolun üzre Hakkıyâ
Güler, Kadir (2010). Kütahya Şairleri I. Kütahya: Kütahya Valiliği Yay. 309-310.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | FENÂYÎ, Şeyh Ali Efendi | d. ? - ö. 1745-46 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | BEDRÎ PAŞA, Kütahyalı | d. 1851 - ö. 1912 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HARÎMÎ, İbrâhîm Harîmî Bey | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | FENÂYÎ, Şeyh Ali Efendi | d. ? - ö. 1745-46 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | BEDRÎ PAŞA, Kütahyalı | d. 1851 - ö. 1912 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HARÎMÎ, İbrâhîm Harîmî Bey | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | FENÂYÎ, Şeyh Ali Efendi | d. ? - ö. 1745-46 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | BEDRÎ PAŞA, Kütahyalı | d. 1851 - ö. 1912 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HARÎMÎ, İbrâhîm Harîmî Bey | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | FENÂYÎ, Şeyh Ali Efendi | d. ? - ö. 1745-46 | Meslek | Görüntüle |
11 | BEDRÎ PAŞA, Kütahyalı | d. 1851 - ö. 1912 | Meslek | Görüntüle |
12 | HARÎMÎ, İbrâhîm Harîmî Bey | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | FENÂYÎ, Şeyh Ali Efendi | d. ? - ö. 1745-46 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | BEDRÎ PAŞA, Kütahyalı | d. 1851 - ö. 1912 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | HARÎMÎ, İbrâhîm Harîmî Bey | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | FENÂYÎ, Şeyh Ali Efendi | d. ? - ö. 1745-46 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | BEDRÎ PAŞA, Kütahyalı | d. 1851 - ö. 1912 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | HARÎMÎ, İbrâhîm Harîmî Bey | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |