Halit Asım

Celâl Sumer, Halit Çalköy, Nazmi Sezai, Mehmet Elsazı
(d. 1918 / ö. 1941)
Şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Burdur'da doğdu. Edebiyat öğretmeni olan babasının adı Mustafa, annesinin adı ise Zübeyde'dir. İlköğretime Burdur'da, Turan İlkmektebi'nde başladı. Üçüncü sınıftan itibaren öğrenimine Antalya'da, Bucak İlkokulu'nda devam etti. Adana Ortaokulu'nda iki yıl okuduktan sonra Antalya Lisesi'nin orta kısmına geçiş yaptı. Hastalığı nedeniyle Antalya Lisesi ikinci sınıftayken okuldan ayrılmak zorunda kaldı. Antalya'da, aralarında sonradan ünlü bir tiyatro oyuncusu ve yönetmen olan Şahap Akalın'ın da bulunduğu arkadaşlarıyla birlikte Çağlayan dergisini çıkardı. Şiirleri Çağlayan, Hamle ve Varlık dergilerinde yayımlandı. Dergilerde yayımlanan şiirlerinde Halit Asım isminin yanı sıra Celâl Sumer, Halit Çalköy, Nazmi Sezai, Mehmet Elsazı müstear isimlerini kullandı. Tek şiir kitabı olan Ömür, ölümünden bir yıl önce 1940'ta yayımlandı. 1941'de İstanbul'da, henüz yirmi üç yaşındayken kalp yetmezliği nedeniyle vefat etti. Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.

Şair Arif Damar tarafından ilk sürrealist şairimiz olarak kabul edilen Halit Asım, özgün bir imge dünyasına sahiptir. Doğaya o güne kadar bakılmamış bir ruh hâliyle yaklaşan şairde, şüphecilik ön plana çıkmış, vehim had safhalara ulaşmıştır. Kurduğu dünya kasvetli ve ''gecegil'' bir dünyadır (Kahyaoğlu 1995: 62). Çoğunluğunu hece vezniyle yazdığı şiirleri, yoğun imge yüklü ve içe dönüktür. Sürekli bir arayış içinde olan şair, çoğu zaman bir hesaplaşma içindedir. Yalnızlık, ölüm, ölüm sonrası, meçhul bir rüzgâr, rüya onun mutlak temalarıdır. Kendini ve hayallerini, arzuya giden yolu, söz geçirilmez bir hülyada bulur. Şiirlerinde bir şeye ulaşmanın ''son'' olacağı bilinci yüklüdür. Hiçbir zaman ulaşamaz, hep arar (Fahri 1995: 71). Henüz ortada İkinci Yeni yokken şiirlerinde görülen sürrealist etkiler, bilinç dışının hâkimiyeti, dilin kullanılışı, yoğun imge kullanımları ve özellikle ''Örtüp perdelerini şuurun/Saklayın orda bir avuç eti'' dizeleri, onun, erken İkinci Yeni şairi olarak görülmesi gerektiğinin göstergesidir (Yolcu 2015: 122). Halit Asım'ın şiirlerinde Ahmet Haşim'in etkisini görmek de mümkündür. Şair Yücel Kayıran'a göre Halit Asım, Ahmet Haşim'in poetik çocuğudur. Bununla beraber Kayıran, Halit Asım'ın erken İkinci Yeni şairi olduğu görüşünü destekler nitelikte olarak, Türk şiirinde erotik olanın ve psikanalizdeki arzunun ilk defa Halit Asım'ın şiirinde ortaya çıktığını belirtir.

Kaynakça

Damar, Arif (1989). ''Bizim Liseli'miz Halit Asım''. Hürriyet Gösteri Dergisi. S. 109. s. 14-18.

Fahri, Mehmet (1995). ''Kısa Bir Ömürde Uzun Bir Ömür: Halit Asım''. Sombahar Dergisi. Y. 5. S. 28. s. 71-72.

Kahyaoğlu, Orhan (1995). ''Bu Bir Sahip Çıkış Yazısıdır''. Sombahar Dergisi. Y. 5. S. 28. s. 61-63.

Kayıran, Yücel (2015). ''Unutulmuş Bir Şair: Halit Asım''. https://www.veyayinevi.com/tag/ahmet-hasim/ [Erişim Tarihi: 06.02.2019]

Yolcu, Emrah (2015). ''Halit Asım: Bir Yolculuğun Arifesi''. Melâmet. Y. 1. S. 4. s. 121-124.

Yücel, Kenan (Hzl.) (2015). Halit Asım/Ömür/Şiirler 1940. İstanbul: Ve Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: GÖKHAN SERDAR ÖZAKTAŞ
Yayın Tarihi: 11.03.2019
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
ÖmürYılmaz Basımevi / İstanbul1940Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SERVÎ/SÜRÛRÎ, Derviş Sürûrî-i Mevlevîd. ? - ö. 1591Doğum YeriGörüntüle
2Hatice Dökmend. 27 Ağustos 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Gonca Özmend. 07 Eylül 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HAŞİM, Haşim Arıcıd. 1918 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İhsan Kudretd. 10 Temmuz 1918 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6PERİŞAN GÜZEL, Güzel Kösed. 1918 - ö. 2000Doğum YılıGörüntüle
7MUSTAFA, Mustafa Altınkaynakd. 1868 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8Mehmet Fikrid. 1908 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9HACI EMİNE/ŞEM'Î'NİN GÜLÜ/ŞEM'Î'NİN BÜLBÜLÜ, Emined. 1824/1845/1846 ? - ö. 1934/1941?Ölüm YılıGörüntüle
10Hasan Remzid. 1871 - ö. 1919MeslekGörüntüle
11Aysel Güreld. 7 Şubat 1929 - ö. 17 Şubat 2018MeslekGörüntüle
12Aysen Akdemird. 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Naki Tezeld. 6 Ağustos 1915 - ö. 24 Temmuz 1980Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Muhsin Durucand. 23 Nisan 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Murat Belged. 16 Mart 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16DERVİŞ OZAN, Mehmet Tahir Sakmand. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Mehmet Sıtkı Akozand. 1890 - ö. 4 Ocak 1948Madde AdıGörüntüle
18Mustafa Celal Emremd. 1900 - ö. 1980Madde AdıGörüntüle